عبدالعزیز بن عبدالقادر مراغی، پس از افول تیموریان، از زادگاه خود هرات به بورسا و دربار سلطان محمد بن مراد عثمانی رفت و رسالۀ موسیقی خود، نقاوةالادوار، را به او تقدیم کرد. با این‌که کلیات مطالبی که عبدالعزیز در رسالۀ خود آورده، برگرفته از رسالات پدرش است، گاه توضیحات مفیدی در رسالۀ او دیده می‌شود. به‌علاوه، او از برخی ابتکارات خود در این کتاب سخن گفته است؛ مثلاً، از دو شعبه‌ای که خود ابد...

به نظر ملاصدرا استکمال هر دو قوة نفس، چه قوة عقل نظرى و چه قوة عقل عملى، رسیدن به سعادت است. چنین سخنی اختصاص به ملاصدرا ندارد. سایر فیلسوفان مسلمان هم به پیروی از فیلسوفان یونان به چنین سخنی قائل بوده‌اند. مسئلة مهم که منشأ تفاوت میان نظر آنها است، رابطه میان حکمت نظری و حکمت عملی است که در آن نظر مقدم است یا عمل؟ فکر مقدم است یا اراده؟ یا اساساً تقدم و تأخری در کار نیست. از فلاسفة اسلامی کسانی...

در الهیات ادیان، این مسأله که سرانجام آدمی چه خواهد شد و نجات او از دردها و رنج ها چگونه ممکن است، همواره از پرسش های کلیدی بوده است. در مباحث کلامی قدیم و جدید در زمینة نجات اخروی انسان سه دسته نظریۀ عمده یافت می شود که زیر سه عنوان انحصارگرایی، شمول گرایی و کثرت­گرایی جای می گیرند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می­توان نظریۀ صدرالدین شیرازی دربارۀ نجات را نیز در یکی از این دسته­...

آثار تاریخی نشان می دهد که کشاورزی، در تمدن های کهن، مهم ترین پیشه بوده است. در روزگار اعراب جاهلی با توجه به دشوار بودن کشاورزی در بسیاری از مناطق عربستان، نامناسب بودن شرایط اقلیمی، نا آگاهی از فنون و دانش کشاورزی و انبارش باران و استخراج آب های زیرزمینی و آبیاری؛ امر کشاورزی در پایین ترین مرتبه جای داشت. با ظهور اسلام، پیامبر اکرم (ص) همواره بر اهمیت کشاورزی تأکید کردند. نقش مسلمانان در توسع...

سفال اسلامی به دلیل تنوع در فرم، شکل و زیباییِ تزئینات آن همواره مورد توجه بسیاری از محققان و هنرمندان بوده است. سفال گران اسلامی در زمینه‎‏ی ساخت لعاب، خمیره ‏های سفالی، ساخت بدل چینی و نقش ‏اندازی روی سفال به شیوه ‏های متفاوت، به ابداعات قابل توجهی دست یافتند. از جمله این ابداعات ساخت ظروف آبی و سفید است که به عقیده برخی از محققین نمونه ‏های ابتدایی این نوع ظروف به قرون 3و4هجری قمری تعلق دارد....

تحقیق و آزمایش بر روی سلول های بنیادی جنینی افق های نوینی را در عرصه های مختلف پزشکی گشوده است. ویژگی خاص این سلول ها در قابلیت تولید سلول های گوناگون نویدبخش امکان درمان بسیاری از بیماری ها و ترمیم بافت های آسیب دیده بدن انسان است. همزمان با پیشرفت علم و فناوری در این رشته، چالش های حقوقی مختلفی در باب تولید و استفاده از این سلول ها و همچنین نحوی حمایت از این فناوری مطرح گشته است. یکی از این چ...

به نظر ملاصدرا استکمال هر دو قوه نفس، چه قوه عقل نظری و چه قوه عقل عملی، رسیدن به سعادت است. چنین سخنی اختصاص به ملاصدرا ندارد. سایر فیلسوفان مسلمان هم به پیروی از فیلسوفان یونان به چنین سخنی قائل بوده اند. مسئله مهم که منشأ تفاوت میان نظر آنها است، رابطه میان حکمت نظری و حکمت عملی است که در آن نظر مقدم است یا عمل؟ فکر مقدم است یا اراده؟ یا اساساً تقدم و تأخری در کار نیست. از فلاسفه اسلامی کسانی...

در این مقاله ابتدا مروری کوتاه بر پارادیم قدیم (پاردایمی که هم اکنون در کشورهای غیرپیشرفته رایج است) داریم و با برخی از پیش فرض های آن آشنا می شویم; سپس به تاریخچه ی تحولات رخ داده در نظریه های تعلیم و تربیت و ظهور الگوی تأملی می پردازیم; و در این راستا، با برخی از اصول پارادایم جدید آشنا خواهیم شد. مروری بر پیشینه ی جنبش فلسفه ی کاربردی و تفکر انتقادی و هم چنین نقص های آموزش این نوع تفکر بخش د...

برجسته سازی از ابداعات فرمالیست ها می باشد که آن را عامل به وجود آمدن زبان ادبی می دانند. برجسته سازی به دو صورت امکان پذیر است: نخست آن که نسبت به قواعد و قوانین حاکم بر زبان معیار، انحراف صورت پذیرد و دوم آن که بر قواعد حاکم بر زبان، قواعدی افزوده شود. به این ترتیب، برجسته-سازی از طریق دو شیوه ی "هنجارگریزی" ( قاعده کاهی) و "قاعده افزایی" تجلی خواهد یافت. برجسته سازی، یک نتیجه دارد و آن هم آش...

«چرا سرمایه از کشورهای غنی به کشورهای فقیر سرازیر نمی شود؟» عنوان مقاله «رابرت لوکاس» (1990) است که حرکت بین المللی سرمایه های پولی بین کشورهای فقیر و غنی را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد.مقاله حاضر، ضمن نقد و بررسی نوشته «لوکاس»، از دو دیدگاه «انتخاب مدل» و «فلسفه تحلیل»، برخی نکات مهم مغفول مانده در تحلیل وی مانند جریان معکوس سرمایه انسانی، پول شویی، قوانین و مقررات بی ثبات و غیر قابل اعتماد...