مقدمه: گذار مطلوبِ جامعه معاصر ایران از نظم سنتی به مدرن، نیازمند مشارکت سیاسی شهروندان است و تحقق این مشارکت نیز، نیازمند فراهم بودن متقدمهای مهمی ازجمله سرمایه اجتماعی است. در این رابطه، سرمایه اجتماعی عامل مهمی است که تعیین نقش و چگونگی تأثیرگذاری آن بر مشارکت سیاسی و احیاناً به فعل درآوردن نیروی بالقوه آن، اخیراً مورد توجه ویژه در محافل علمی واقع‌شده است و معرفت به سرمایه اجتماعی در جهت تأمین ...

فرآیند مدرن سازی و اصلاحات تجددگرایانه در دوره ی ناصری، جنبه های گوناگون حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی جامعه ی آن روز را در بر گرفت. اساسی ترین عنصری که در فرآیند مدرن سازی در این دوران مؤثر واقع شد، عنصر نقد و اندیشه ی انتقادی است. در مقاله حاضر، ضمن بررسی جایگاه های ظهور گفتمان انتقادی، ویژگی های این گفتمان و نتایج حاصل از رواج آن ارزیابی و نشان داده شده است. که علی رغم تنوع کانون ها...

تاریخ قرن اخیر ایران، همواره متاثر از درآمدهای ناشی از نفت بوده است. به نظر می رسد، بررسی تغییرات و تحولات این سال ها بدون توجه به جایگاه نفت و تاثیر آن در عرصه های گوناگون، عملی مشکل یا غیر ممکن است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش نفت در شکل گیری زمینه های انقلاب اسلامی ایران است تا از زاویه ای نو، بخشی از علل و عوامل شکل گیری و وقوع انقلاب در ایران تبیین شود. با استفاده از دو متغیر واسطهِ آموزش...

پژوهش حاضر که با هدف بررسی توزیع اجتماعی نگرش های سیاسی نوگرا و سنت گرا در شهر یزد انجام شد به سنجش رابطه بین متغیرهای اجتماعی مختلف از جمله سن، جنس، وضعیت تأهل، پایگاه اقتصادی اجتماعی، دینداری، وسایل ارتباط جمعی، مشارکت سیاسی، آگاهی سیاسی با نوع نگرش سیاسی پرداخته است. روش تحقیق به لحاظ اجرا، پیمایشی، به لحاظ معیار هدف، کاربردی و به لحاظ معیار زمانی مقطعی بوده است. داده ها با استفاده از ابزا...

رادیو، از نظر ویژگی های وسایل ارتباط جمعی و رسانه، یعنی سرعت، مداومت حوزة انتشار، دسترسی آسان، و فراوانی و گوناگونی محتوا، برترین وسیلة ارتباط جمعی به شمار می رود. تأثیر برنامه های رادیویی ملی و محلی بر اطلاع رسانی و آگا ه سازی و آموزش مخاطبان اثبات شده و آن را به یکی از کانال های بسیار مناسب آگاهی بخشی و آموزش در حوزه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی تبدیل کرده است. در این زمینه مطالعة را...

مقصود اصلی این پژوهش برقرار کردن پیوند میان سوژه و حقیقت در هستی اجتماعی است. به عبارتی دیگر ما با پیش فرض گرفتن وجه سوبژکتیو کنش گر اجتماعی در صدد ایجاد پیوند میان این جنبه از کنش گر با نظام حقیقتی است که در هستی اجتماعی می بایست تحقق یابد. تحقیق زیر ماحصل پرداخت به چنین پیوندی در اندیشه سیاسی گئورگ لوکاچ است. لوکاچ در جوانی کاملا تحت تأثیر سنت کانت و نوکانتی ها بود و شکاف کانتی میان جهان واقع...

طبقه متوسط جدید بعنوان طبقه ای مترقی که در پی تلاش جهت حرکت به سوی توسعه یافتگی است، نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی و امر توسعه سیاسی بخصوص در مشارکت های سیاسی دارد؛ بنابراین زمانی ما می توانیم این نقش فعال در توسعه را از سوی این طبقه داشته باشیم که این طبقه به خودآگاهی رسیده و مطالبات و خواسته هایش را بتواند در انجمن ها و گروه ها و احزاب پیگیری کند و به آن هویت ببخشد و زمانی که این آگاهی و...

در طی قرن بیستم نفت بتدریج جایگاه ویژه ای را نه تنها در حیات سیاسی و اقتصادی ایران به عنوان اولین کشور تولید کننده نفت در خاورمیانه بلکه در همه کشورهای جهان ، خصو صا کشورهای صنعتی غرب و شرکتهای بزرگ نفتی کسب کرده است . همین امر باعث رقابت کشورهای غربی ، بویژه انگلستان و روسیه بر سر اخذ امتیاز نفت در ایران گردید به گونه ای که در پی مذاکراتی که از سوی شرکتهای نفتی انگلیسی و امریکایی در باره کسب ا...

 مشارکت سیاسی یکی از مباحث مهم در جامعه‌شناسی سیاسی و یکی از شاخصه‌های توسعه سیاسی در کشورها به شمار می‌رود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی ـ روان شناسی مؤثر بر مشارکت سیاسی استادان دانشگاه اصفهان است. روش پژوهش در این مقاله به شیوه پیمایش بوده است. نمونه پژوهش 120 نفر از استادان دانشگاه اصفهان هستند. داده‌های آن از طریق پرسشنامه ساختار یافته گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS ...