پژوهش حاضر پس از ملاحظة تعاریف مختلف از نظریة مطابقت در صدق از ارسطو و حکیمان مسلمان تا منطق دانان جدید غرب، به طرح اشکالات عمده ترین چالش با آن یعنی شبهة دروغگو می پردازد. منطق دانان و حکیمان مسلمان از جمله تفتازانی، دوانی و صدر الدین دشتکی، راههای مختلفی در این مقام ارائه کرده اند. در میان منطق دانان غربی نیز راه حل راسل و نظریة مراتبی زبان آلفرد تارسکی از معروفترین راه حلهای معاصر برای حل شب...

در این مقاله شخصیت آقامحمدخان مؤسس سلسله قاجار بر مبنای نظریه آلفرد آدلر بررسی شده است و از مفهوم محوری این نظریه یعنی حقارت و حقارت اجتماعی و سایر مفاهیم آن نظیر اراده‏گرایی و سبک زندگی برای شناخت شخصیت و رفتار سیاسی آقامحمدخان قاجار استفاده شده است. ابعاد گوناگون واقعه اختگی و بازتاب اجتماعی این واقعه در دوران گروگان بودن وی در شیراز از دربار کریم‏خان‏زند و نیز تأثیرات حقارت اختگی در ابعاد اج...

شخصیت از عناصر اساسی داستان است. هر داستان با توصیف رفتار و گفتار شخصیت‌ها شکل می‌گیرد. کتاب «کلیله و دمنه» از جمله آثاری است که شخصیت‌های فراوانی در آن حضور دارند. اگر چه اغلب شخصیت‌ها در داستان‌های این اثر، انواع حیوانات هستند؛ اما در واقع هر کدام از شخصیّت‌ها نماد یکی از تیپ‌های شخصیتی موجود در جامعه است و می‌توان هر کدام از این شخصیت‌ها را براساس انواع نظریات علمی شخصیت مورد بررسی قرار داد. ...

تعاریف متعددی از سبک زندگی ارائه شده است. بر اساس تعریفی که سازمان بهداشت جهانی، از سبک زندگی ارائه کرده است گفته شده است: سبک زندگی به معنای شیوه‌ای از زندگی است که مبتنی بر الگوهای قابل شناسایی از رفتاری است که از طریق فعل و انفعال بین ویژگی‌های شخصی فرد، تعاملات اجتماعی و شرایط اقتصادی اجتماعی و محیطی زندگی فرد تعیین می‌شود (WHO،1998). سبک زندگی می‌تواند بر اساس شاخص‌هایی مانند انتخاب‌های تغ...

ویژگی­های خاصِّ ادبیّات و زمینه­های بسیار گستردۀ آن، موجب شده که این رشته با سایرِ رشته­های علوم انسانی در ارتباطِ تنگاتنگ قرار گیرد. در این میان، روان­شناسی به عنوانِ یکی از شاخه­های علوم انسانی در بسیاری از زمینه­ها با ادبیات تناسبِ موضوعی دارد، و ضرورتِ انجامِ پژوهش­های مشترک، میانِ این دو مقوله، احساس می­گردد. در این رابطه، هجا یکی از فنون شعری است که شاعر برای تسلّی دادن به آشفتگی­های درونیِ خود می­سُر...

تی. اس. الیوت در نگاه بسیاری از منتقدان به عنوان شاعری "سخت فهم" یا "مشکل گو" و بحث بر انگیز شناخته شده است، که اشعارش را به سختی می توان در قالب تفسیر مشخصی جای داد. با این وجود، منتقدان در تلاش برای حل کردن ماهیت معما گونه ی اشعار الیوت و برای بنا نهادن شالوده ای به منظور ارزیابی منتقدانه ی اشعار وی، تفاسیر بسیار مختلفی از آنها ارائه نموده اند، که با وجود راه گشا بودن، کار هماهنگ ساختن دیدگاه...

ده? آغازین قرن بیستم با ظهور مکتب روان کاوی آفرینش " زیگموند فروید" (1856-1939م) و همراهی نو روان کاوانی چون آلفرد آدلر، کارل گوستا یونگ، کارن هورنای، اریک فروم، به منزل? انقلابی بزرگ در نگرش به ماهیّت و شخصیّت انسان بود.مکتب روان کاوی وآراء فروید به صورت گسترده بر هم? عرصه های هنر و دانش بشری تأثیر داشت. در ادبیات و رمان نویسی نیز، نویسندگان برای بازتاب ذهن و روان شخصیت های داستان به روان کاوی و...

نقدِ روان­شناختی از جمله نقدهای بین­رشته­ای محسوب می­شود که به­وسیله آن می­توان زوایای پنهانی، پریشان حالی­ها و تعارض­ها را در رفتار شخصیت­ها، در یک اثر ادبی کشف کرد. این نقد راه را برای تحلیل بهتر متن مورد نظر باز می­کند. جستار پیش­رو به بررسی نقد روان­کاوانۀ شخصیت «رودابه» در رمان "به هادس خوش آمدید" نوشتۀ "بلقیس سلیمانی" بر اساس نظریۀ "آدلر" پرداخته است. "آدلر" بنیان­گذار روان­شناسی فردی است....