این مقاله به گونه­شناسی تطبیقی نقش­مایة «خدای ایستاده بر حیوان» در هنرهای باستانی بین­النهرین و آسیای صغیر می­پردازد و توجه ویژة خود را به تمدن­ هیتی از آسیای صغیر و تمدن­های سومر، بابل و آشور از بین­النهرین معطوف کرده است. تحلیلیافته­ها نشان می­دهد که وجوه اشتراک صورت­بندی این نقش در تمدن­های مذکور عبارت­اند از: 1- والامقام بودن خدایانی که این­گونه تصویر شده­اند؛ 2- استفاده از این نقش برای تسر...

تمدن ایلام از لحاظ جغرافیایی، منطقه جنوب غرب ایران را شامل می‌شود. این تمدن در مدتهای مدید در برابر تهاجمات بی‌پایان ملل بین‌النهرین ایستادگی کرد و در نهایت به دست آشور بانیپال فرمانروای آشوری از بین رفت. در این مقاله سعی بر آنست تا با توجه به آثار و شواهد باستان‌شناختی که از این تمدن باقی مانده، به بررسی تاثیرات دین، در روند تحول هنر و فرهنگ ایلامی پرداخته شود و به نوعی حضور و سیطره دین در ذای...

در طول تاریخ کهن و باستانی کشور ایران از اسامی سلاطین جهت نامگذاری استفاده شده است. گاهی یک نام برای افراد گوناگون در طول زمان مورد استفاده قرار گرفته است. پادشاهان ایران همچون پادشاهان مصر و آشور، نام نیاکان خود را به کار می‌بردند، مثلاً اُُخوس خود را داریوش دوم، و «کوُدمان codman» خود را داریوش سوم و بسوس خود را اردشیر چهارم نامید. اسامی خاص ایرانیان مطابق با اعتبار شخص و شکوه و جلال آن‌ها بود، ه...

با توجه به این که فرهنگ عصر آهن و خصوصاً دوره انتقالی مفرغ به آهن در لرستان تا کنون مورد پژوهش جامع قرار نگرفته و همچنین تاریخ گزاریهای مختلف و بعضاً متناقضی ازاین دوره ارائه شده است، در این تحقیق تلاش می شود تا با استفاده از نتایج آزمایشات کربن 14 بر روی یافته های استخوانی یکی از گورستان های مربوط به عصر آهن لرستان ـ گاهنگاری مطلق این محوطه را پایه واساسی برای تاریخ گذاری عصر آهن خصوصاً عصر آهن i...

چکیده هنر در فلات ایران تاریخ مداوم و بسیار کهنی دارد. اهمیت خاص هنر ایرانی تزیین و زینت¬بخشی است نه بازنمایی هنر. در میان بارزترین و مهم¬ترین دستاوردهای هنری ایرانیان می¬توان به اشیایی ساخته شده از سفال، طلا، نقره، برنز، بلور و... اشاره کرد که به عنوان ظروف آشامیدنی مورد استفاده قرار می¬گرفته است. بر روی ساغرها، جام¬ها و پیاله¬های ایران باستان، آرایه¬های ظریف و متنوعی از جمله نقوش جانوری، اسا...

خوی شهریست بس کهن در موقعیتی استراتژیک از سرزمین ایران و با اهمیت بسیار در سیر تاریخ تحولات آن، در اهمیت آن همین بس، که در تاریخ باستان تمدن های قدرتمند کهن چون اورارتو، کردوئن، ارمن، آشور و سکایی آن را در برگرفته و به جهت تصاحب آن جنگ ها کرده اند چرا که خوی در موقعیتی سوق الجیشی، و هم بر تقاطع جاده پرنفع ابریشم قرار گرفته و بسیار حاصلخیز بوده، امروزه نیز هر یک از آن تمدن ها در این شهر ردپایی ب...

در زمینه نقوش شکار در دوره عیلام نو و نمونه‌های هم‌زمانِ بین‌النهرینیِ آن همواره خلأ پژوهش وجود داشته است؛ به همین دلیل و با توجه به این ضرورت، مدارک و منابع موجود بررسی شد. این تحقیق دوره زمانی 650-1000 ق. م را دربر می‌گیرد و با نگرشی بر مهرهای استوانه‌ای و نقوش برجسته هم‌زمان در این مناطق انجام شده است. با مطالعه 29 مهر استوانه‌ای و 18 نقش برجسته به وجود اشتراک‌هایی در صحنه‌های حیوانات شکارشده،...

حوضه‌ی جنوبی دریاچه‌ی ارومیه به‌جهت شرایط مناسب زیست‌محیطی و ارتباطات سهل و گسترده، از دوره پیش‌ازتاریخ   به‌بعد پذیرای گروه‌های مختلف انسانی و محل شکل‌گیری فرهنگ‌های غنی بوده و این زمینه را برای پیشرفت هنرهای مختلف از جمله فلزگری فراهم آورده است. کمربند مفرغی گرگول در 1387 و در جریان کاوش غیرمجاز قبری در مجاورت روستای گرگول، واقع در 35 کیلومتری محوطه حسنلو به‌دست آمد. بعد از رسوب‌زدایی و عکاسی...

ایرانیان و عبرانیان، نخستین بار در حدود دوهزار و هفتصد سال قبل در شاهراه کلده و آشور یکدیگر را یافتند و علإوه بر تأثرات و تعاملإت بسیار، یکی از طولإنی ترین همزیستی های بشری را آغاز کردند. یهودیان به تدریج، به ویژه پس از زمان کورش، در سرزمین ایران پراکنده شدند. برخی از پژوهندگان، پیشینۀ اقامت یهودیان در کاشان را به آن دوره بازمی گردانند و تاریخ طولإنیی هودیان این شهر را جزئی جداناپذیر از تاریخ ک...

حماسه گیلگمش از کهن ترین حماسه های منظوم بشری است که تاریخ ثبت آن را بر الواح گلی مکشوف از کتابخانه آشور بانیپال در حدود 1800 ق. م. رقم زده اند. این منظومه از شاهکارهای ادبیات حماسی جهان به شمار می آید که روایت آن در دوازده لوحه گلی ثبت شده و به شرح حوادثی می پردازد که گیلگمش (پادشاه اوروک) طی حل معمای مرگ تا پذیرفتن سرنوشت با آنها روبرو بوده است. این الواح گلی در طول تاریخ و در فرهنگ های گوناگ...