در فصل اول این نوشتار، به دو دسته از آیات قرآن پرداخته شده است. در دسته نخست، رأی اکثریت بنا بر مبنای کشف حقیقت، بی‏اعتبار شمرده شده است; و در دسته دوم، اعتبار رأی اکثریت بنا بر مبنای حق تعیین سرنوشت، به اثبات رسیده است. نویسنده از این دو دسته آیات، نتیجه می‏گیرد که قرآن کریم مخالف شدید دو آسیب مهم میان مسلمانان است: نخست، عوام‏زدگی و دنباله‏روی از جوّ غالب در جامعه; و دوم، استبداد، زورگویی و تح...

: بحث تجارت در جهان امروز، و الحاق کشورها به سازمان جهانی تجارت، فرصت ها و چالش هایی را پیش روی دولتمردان قرار داده است. پذیرش جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو ناظر سازمان مذکور، اندیشه حقوقدانان، اقتصاددانان و سیاستمداران را به خود معطوف نموده است. در این مقاله، ابتدا مشروعیّت حقوق مالکیّت معنوی در اندیشه فقها(به عنوان پیش شرط و مقدمه واجب) مورد بررسی قرار گرفته و سپس الزامات الحاق ایران به سازم...

شهرت رویکرد متفاوت دو مدرسه قم و بغداد در تعامل با حدیث و معارف نقلی و معیارهای ایشان در اعتبار سنجی روایات، ترسیم فضایی کاملاً متفاوت و متقابل را از این دو مدرسه درپی داشته است. این در حالی است که نگاه حوزه بغداد به قم برخاسته از وامداری و دفاع از راویان و پاسداشت مشایخ و محتوای میراث ایشان است. گرچه مدرسه بغداد نقدهایی به برخی شیوه های میراث پژوهی و آرای رجالی قم دارد، اما توصیفات بلند فهرست ن...

قلمرو کیفری به‌عنوان یکی از دستاوردهای مهم حقوق بشر نوین و ابتکار دیوان اروپایی حقوق بشر است و از عناصر مهم اعمال مادۀ 6 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر به‌شمار می‌رود. نتیجۀ مهم شناخت قلمرو کیفری و معیارهای شناسایی آن این است که تخلفات انضباطی و اداری الزاماً غیرکیفری و خارج از حمایت مادۀ 6 کنوانسیون یادشده نیستند، بلکه برخی از این ضمانت اجراها با اینکه به‌ظاهر فاقد صبغۀ جزایی به‌نظر می‌رسند، از نظر...

  تکرار جرم به‌عنوان یکی از پدیده‌های مبتلا به همهء نظامهای حقوق کیفری،تعداد کثیری از نهادهای جزایی را به چالش طلبیده است.در میان نهادهای مختلف حقوق جزا،هم از جهت سابقهء تأسیس،و هم به دلیل پشتوانه نظری،آزادی مشروط و تعلیق مراقبتی دارای جایگاه ممتازی‌ می‌باشند.لیکن به پذیرش فوق العاده این دو نهاد در نظامهای مختلف جزایی رویارویی تکرار جرم با آنها موجب طرح پرسشهای جدی شده است.در این مقاله ضمن برر...

از آنجا که رابطه‌ی ابتلا با عدالت الهی از جمله چالش‌های فکری اندیشنمدان اسلامی می باشد پژوهش حاضر در مقام پاسخ به این پرسش است که چگونه سنت ابتلا با عدالت خدا سازگار است،به مقایسه دیدگاه‌های قرآنی سه اندیشمند امامیه،معتزله و اشاعره دراین‌باره پرداخته تا از تدقیق در نظریات‌ آنها، رهیافتی جامع‌تر پیدا کند و ضمنا نقاط قوت و ضعف دیدگاه‌ها معلوم گردد.مقاله حاضر با شیوه توصیف و تحلیل، ابتدا دید...

فقه اسلامی، یکی از مهم ترین مباحثی است که خاورشناسان به آن پرداخته اند. نقطه ی عزیمت مطالعات آنها، این ایده بوده که نظام حقوق اسلامی، از نظام حقوقی یهودیت و رومی اقتباس شده است. در همین رابطه خاستگاه فقه اسلامی، مورد مناقشه قرار گرفته است. با اینکه بسیاری از آنها دیدگاه مسلمانان درباره ی ابتنای فقه بر قرآن و سنت را پذیرفته‌اند، برخی از آنها معتقدند فقه اسلامی، در قرآن و سنت نبوی ریشه ندارد؛ بلک...

میزان کیفر برخی از جرائم تعزیری در روایات تعیین شده است. فقیهان گاه از این موارد، با عنوان تعزیرات منصوص یا تعزیرات معیّن یاد کرده اند. وجود چنین مجازات ‌هایی بر ابهام شمارگان حدود افزوده و سبب تشتّت آرای فقیهان در تعزیری یا حدّ قلمداد کردن این دسته از مجازات‌ ها شده است. پرسش اصلی در باره این موارد، روشن ساختن چیستی میزان مجازات در این جرائم، و ثبات یا تغییربرداری کیفرهای پیش بینی شده است. پژوهش ...

در این نوشتار که تحت عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان «آرای خاص فقهی محقق اردبیلی» ارائه می گردد سعی شده است در ابتدا با ارائه تصویری از شرایط اجتماعی و سیاسی روزگار مرحوم احمد بن محمد معروف به «مقدس اردبیلی » و «محقق اردبیلی» به معرفی ابعاد شخصیت علمی و معنوی این عالم ربانی پرداخته شود. سپس با توجه به ویژگیهای مکتب فقهی ایشان برخی از آرای فقهی خاص ایشان را معرفی نموده و با انتخاب سه مور...

ماده 135 قانون مجازات اسلامی مصوب سال1370، قوادی را به «جمع و مرتبط کردن دو نفر یا بیشتر برای زنا یا لواط» تعریف کرده است. قانون جدید مجازات اسلامی مصوب سال 1392، در ماده 242 با الفاظی متفاوت و البته اندک تغییری در محتوا، مفاد قانون قبلی را با عبارت زیر تایید نموده است. «قوادی عبارت از به هم رساندن دو یا چند نفر برای زنا یا لواط است». مفاد دو ماده پیش گفته مستظهر به موافقت مشهور امامیه و یا دست...