بررسی عوامل و زمینه‌های پیدایش و سیر تطور مصطلح الحدیث از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از آنجا که برخی از مخالفان علم درایه، خاستگاه و منبع اصطلاحات حدیثی شیعه را آثار و کلمات اهل سنت دانسته و این دانش را بدعت‌آمیز تلقی نموده‌اند و نیز بر تقسیم حدیث به صحیح، حسن، موثق و ضعیف تاخته‌اند، این مقاله در صدد استواری یا نااستواری این ادعا بر آمده و کوشیده است تا مشخص کند که بخشی از عناوین و مصطلحات حدی...

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که به کشف ماهیّت و ویژگی اسطوره ها در کهن الگوها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد. دراین مقاله رمان الطریق الی الشمس (تشریقة آل المر) نوشتة عبدالکریم ناصیف از دیدگاه نقد کهن الگویی بررسی و شخصیت قهرمان بر اساس رویکرد یونگ در تحلیل کهن الگویی شخصیتها نقد وتحلیل شده است. اساس کهن الگویی این رمان بر روی اسطورة «قهرمان» شکل گرفته و بقیة کهن الگوه...

شناخت هر شخصیت و دامنه علم و اندیشه هر شخصی یا مکتبی، از راه مطالعه آثار آنان میسر است. هر چند آنچه را که عارف بیان می کند یا می نویسد، تنها رشحاتی از عالم درون اوست، نه همه آنچه که در درونش گذشته است، لیک از همین اندک رشحات درونی وی می توان به نتایجی دست یافت. در این جستار تلاش می کنیم تا با بررسی آثار عارفان و صوفیان، نشان دهیم که اساس وپایه نظام فکری اینان ـ چه سنی و چه شیعه ـ اعتقاد و باور ...

نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان می‏دهد که مؤلفه‏هایی هم­چون وجود راویان و محدثان چشم‏گیر، تدوین آثار و کتاب‏های حدیثی، شکل‏گیری اندیشۀ تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث - که همه از شاخصه‏های صدق عنوانِ یک مرکز حدیثی است - در میان بحرینی‏ها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است. حدود صد و بیست نفر از بحرینی‏ها از راویان و محدثان امامان شیعه بوده‏اند و در گسترۀ حدیث‏پژوهی شیعی نقش ا...

شهر حلّه در سده پنجم به دست خاندان شیعی بنی مزید بنا شد و خیلی زود به یکی از پایگاه های رسمی شیعیان امامی و محل برگزاری محافل و حلقه های درسی آنان تبدیل شد. حضور بزرگانی همچون ؛ ابن ادریس حلّی ،علامه حلّی ، محقق حلّی و فخرالمحققین نام حلّه را پر آوازه ساخت و بسیاری از دانشیان نامدار شیعه را از سایر مناطق جهان اسلام راهی شهر حلّه نمود و زمینه رونق شگفت علمی این منطقه شیعه نشین را تا بالاترین مرتبه حوز...

چکیده نظریه ها و یافته های کارل گوستاو یونگ تحت عنوان روانشناسی تحلیلی مورد توجه بسیاری از منتقدان آثار ادبی قرار گرفته است تا با به کارگیری آن و تلفیق دو حوز? ادبیات و روانکاوی تحلیلی نو از آثار ادبی به دست دهند. مطالعه روانکاوانه اسطوره های ملل که مخزن آرزوها و اندیشه های بشری اند، نشان دهند? حضور خرد جمعی و یا همان تعبیر ناخودآگاه جمعی یونگی است که در کهن الگو ها آشکار می شوند. در این پژوهش...

از نیمۀ دوم قرن اول هجری به بعد، فرق و مذاهب مختلف کلامی شروع به رشد کردند. یکی از این جریان های فکری معتزله بود که تا اواسط قرن سوم هجری روابط چندان مطلوبی با شیعه نداشت؛ بنابراین تا این برهه از زمان بسیاری از رهبران دو گروه ردیه های فراوانی بر آثار هم دیگر می نوشتند که هدف آن ها از این عمل، دفاع از اصول اعتقادی مکتب خود بود که در بسیاری از موارد با تعصب و چشم پوشی از حقیقت نیز همراه می شد. ام...

چکیده آثار معتبر ادبی کهن، بیانگر ارزش های انسانی، فرهنگی، اخلاقی ایرانیان در دوران گذشته هستند. با توجه به این که این آثار بر پایه ویژگی های سبکی و زبانی دوران کهن به نگارش در آمده اند مطالعه و دریافت بسیاری از مفاهیم آن ها برای مخاطبان معاصر به ویژه کودکان دشوار به نظر می رسد. امروزه ضرورت استفاده از این ذخایر عظیم ادب فارسی مورد توجه نویسندگان بسیاری قرار گرفته است. از جمله شیوه هایی که زم...

کهن الگو تجربیات مشترک همة انسان ها است که از گذشته ها ی دور در ناخودآگاه جمعی آن ها باقی مانده است. به دلیل فراوان بودن تجربیات انسانی نمی توان تعداد کهن الگوها را مشخص کرد؛ اما شاخص ترین کهن الگوها عبارت اند از آنیما، آنیموس، خود، پرسونا، سایه، پیر فرزانه و مادر. ایثار یکی از مهم ترین کهن الگوها است که در ناخودآگاه جمعی بیشتر انسان ها نهادینه شده است. از دیدگاه روان کاوان، ایثار یکی از مکانیز...

"آنیما" و "آنیموس" دو کهن الگوی بسیار مشهور در ادبیات فارسی هستند ؛ که ابتدا توسط روانشناسانی چون یونگ مطرح شدند، و بارها و بارها در آثار شاعران و نویسندگان مختلف نمود یافته اند. کهن الگوی آنیما نیمه زنانه در وجود مردان ، و آنیموس نیمه مردانه در وجود زنان است. این کهن الگوها تحت تأثیر حضور مادر و پدر در وجود هر شخص شکل می گیرد، و تحت تأثیر شرایط اجتماعی و زندگی هر شخص دچار تغییر و تحول می شود. ...