در دیوان بین المللی دادگستری اصحاب دعوی از آزادی در ارائۀ هرگونه دلیل، از جمله ادلۀ شفاهی، مانند شهادت و گواهی کارشناسی برخوردارند. با این حال، دیوان با ادلۀ شفاهی ارائه شده از سوی اصحاب دعوی با احتیاط ویژه ای رفتار کرده و صرفاً در شرایطی برای آنها ارزش اثباتی خاصی قائل شده است. در این مقاله ضمن بررسی آن دسته از پرونده های مطروحه نزد دیوان بین المللی دادگستری که در آنها اصحاب دعوی از شاهد یا شاه...

امروزه ادلۀ استقرایی برای اثبات وجود خدا محبوبیت و نفوذ درخور توجهی پیدا کرده اند. «استدلال از طریق آگاهی» ادلۀ جدید استقرایی برای اثبات خداست که اندیشمندانی نظیر رابرت آدامز و ریچارد سوینبرن آن را مطرح کرده اند. جدیدترین تقریر این استدلال تقریری است که مورلند شرح و بسط داده است. بررسی تقریر مورلند از این استدلال محور مباحث مقالۀ حاضر است. دو بخش نخست مقاله بیان نکاتی مقدماتی است که طبق شیوۀ مو...

سرزمین ختلان در طول تاریخ از شهرها و آبادی هایی ازقبیل مُنک، هُلبوک، ِبک، پَرغَر و... متشکل بوده است که در طول زمان و بر اثر حوادث روزگار بیشتر این شهرها از بین رفته اند؛ اما برخی آثار باقی مانده از این شهرها طی حفریات باستان شناسان کشف شده اند. در این مقاله این آثار تاریخی کشف شده به چهار دسته تقسیم شده اند: 1. آثار باستانی؛ 2. آثار تاریخی؛ 3. آثار معماری؛ 4. آثار زیارتی. در میان این آثار باستانی و...

یکی از راه های اثبات وجود خدای متعال، شناخت او از طریق آثار صُنع الهی در عالم تکوین است، بدین گونه که انسان با مشاهده اسرار طبیعت و نظم محیّرالعقول حاکم بر جهان هستی، و تفکّر در اینها به شناخت خدای متعال می رسد. در موارد متعدّدی از آیات قران کریم و فرازهایی از نهج البلاغه به اثبات وجود خداوند با استفاده از آیات آفاقی پرداخته است. به طور کلّی روش آیات قران کریم و امام (ع) در بررسی پدیده های طبیعی این...

                                        بسیاری از متون بنیان‌گذار اندیشة سیاسی جدید پر از الفاظ و مفاهیم حقوقی­اند. زبان حقوق یکی از مهم‌ترین ابزارها و بستر بحث دربارة اندیشة سیاسی بوده است. بنابراین، در انتقال و ترجمة این آثار باید به معنا و محتوای حقوقی الفاظ و مفاهیم توجه کرد، آن را بازشناخت. فقط در چنین شرایطی است که می­توان به ترجمة این آثار اعتماد کرد و به آن ارجاع داد. شایسته است ترجمة ا...

یکی از راه‌های اثبات وجود خدای متعال، شناخت او از طریق آثار صُنع الهی در عالم تکوین است، بدین گونه که انسان با مشاهدة اسرار طبیعت و نظم محیّرالعقول حاکم بر جهان هستی، و تفکّر در اینها به شناخت خدای متعال می‌رسد. در موارد متعدّدی از آیات قران کریم و فرازهایی از نهج‌البلاغه به اثبات وجود خداوند با استفاده از آیات آفاقی پرداخته است. به طور کلّی روش آیات قران کریم و امام (ع) در بررسی پدیده‌های طبیعی این...

ملاصدرا در کتاب‌های مختلف خود درباره معاد به عنوان اعتقادی محوری و اثرگذار سخن گفته است. از نظر او معاد به صورت روحانی و جسمانی محقق است. او معاد جسمانی را به یاری اصولی برآمده از نظام فلسفی خود به اثبات رسانده است. فارغ از هم‌سانی فراوانی که در تصویر معاد جسمانی در آثار گوناگون او دیده می‌شود، شمار اصول مورد استفاده او در این آثار متفاوت بوده و از شش تا دوازده اصل را در بر می‌گیرد. تجمیع این ا...

باریک اندیشی در"اصل سخت گیری در اثبات جرایم جنسی" به عنوان یکی از تدابیر سیاست جنایی اسلام در مواجهه با چنین جرایمی، از این حقیقت پرده بر می دارد که شارع مقدس اسلام در "جرایم حق الهی محض" به دنبال اثبات نیست؛ چراکه انسان این خلیفه خدا بر زمین و موجود برتر عالم ماده که بر گل واژه تکریم آراسته شده، دارای صفات و استعدادهای معنوی است که باید در مسیر خلافت و جانشینی خدا آن ها را به فعلیت برساند. در ...

شهادت شهود به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی از حیث حیات موثر خود دراثبات دعاوی دو دوره یا فرایند را طی می نماید تا مثبت ادعایی باشد. دوره اول مرحله تشکیل و تحصیل موجودیت در پناه مقررات قانونی است و البته نه بدین معنی که در همین زمان واجد اثر اثباتی است بلکه از آن جهت که صرفا تحقق می یابد . دراین دوره چنانچه این دلیل از آثار و قلمرو اثباتی غیرقابل انکار سایر ادله نظیر اسناد معتبر مصون بماند، تحقق...

قاعده عدل و انصاف آثار فراوانی در فقه دارد. این مقاله درپی اثبات این قاعده با استدلالات فقهى، عدل و انصاف را از نظر لغت و اصطلاح معنا مى‌کند و براى اثبات آن به دو دسته دلیل تحت عنوان دلایل عمومى و خصوصى می پردازد تا کلیت و عمومیت قاعده را اثبات کند. در بخش دیگر، مصادیقى را از ابواب فقه برمی‌شمرد و رابطه بین این قاعده را با قاعده قرعه مورد توجه قرار می‌دهد و به اثبات می‌رساند که قاعده عدل و انصا...