این رساله به بحث از این مطلب می پردازد که معرفت عرفانی چه سنخ معرفتی است و چه مولفه-ها و مقوماتی دارد. از میان متفکران اسلامی، عارفان اسلامی، به ویژه ابن عربی و پیروان مکتب وی، و فیلسوفان اسلامی، یعنی به طور خاص فارابی، ابن سینا، شیخ اشراق و صدرالمتألهین، به تفصیل به این موضوع پرداخته اند. صاحب نظران و فیلسوفان دین و عرفان در غرب نیز در این زمینه، چند نظریه مهم ارائه نموده اند. همگی این دیدگاه ...

نظریة نفس اسپینوزا اینهمانی نفس و بدن را در مقابل سنت دوگانه‌انگار دکارتی قرار می‌دهد. این دوگانه‌انگاری و اینهمان‌انگاری نفس و بدن موجب واکنش‌هایی در فلسفه‌های اخیر شده است. فیلسوفان فمنیست ضمن اعتراض و انتقاد از دوگانه‌انگاری‌هایی که سنت دکارتی پیش روی تاریخ تفکر غربی نهاده است، به فلسفۀ اسپینوزا به عنوان برونشدی از برخی از این دوگانه‌انگاری‌ها نگریسته‌اند. این مقاله نشان می‌دهد که چگونه فمنی...

استدلال‌های متفاوتی بر مجاز‌نبودن سقط جنین به لحاظ اخلاقی از لحظه لقاح اقامه شده است؛ از جمله استدلال ذات نوعی، استدلال از طریق تقدس حیات انسان، استدلال شیب لغزنده، استدلال از طریق بالقوگی، استدلال آینده‌ای شبیه آیندۀ ما و استدلال از طریق احتمال. در این مقاله، نخست استدلال ذات نوعی بر اساس دیدگاه مادی‌نگارانه فیلسوفان غربی بررسی می‌شود و در ادامه بر اساس سه مکتب فلسفی مشاء، اشراق و حکمت متعالیه...

موضوع رساله حاضر تجرد نفس از دیدگاه افلاطون،ارسطو و فلوطین و اثرات آن ب حکمای اسلامی می باشد که در آن سعی شده نظرات این فلاسفه یونانی را تا جایی که مربوط به غیر مادی بودن نفس انسانی است جمع آوری کرده و سپس به بررسی تاثیرات آراءآنها در فلاسفه اسلامی پرداخته شود .

هنگامی که مباحث پردامنه در حوزه علم خداوند - علم به ذات و موجودات- نضج می‏گیرد و با عنایت و فاعلیت و قدرت پروردگار قرین می‏گردد؛ مفهوم بنیادین حکمتِ خداوند سر برآورده و مجال بحث و بازشناسی می‏یابد. شناخت سرشت حکمت پروردگار و تبیین آن از سوی فیلسوفان و متکلمان مسلمان در طول تاریخ همواره مورد اهتمام جدی بوده است. در قلمرو شناختِ هویتِ حکمت باری، تقریباً تمامی فیلسوفان و متکلمان اسلامی، حکمت خدا را ...

یکی از زمینه هایی که فیلسوفان تحلیلی به آن پرداخته اند، برنامه درسی در دانشگاه است. فیلسوفان تحلیلی معتقدند که برنامه ریزی درسی و آموزشی غالباً، بسیار سطحی و بد انجام می گیرد و باید به جنبه های فلسفی توجه بیشتری مبذول داشت و افراد را به تلاش بیشتر در این زمینه واداشت. این موضوع در فلسفه تربیتی مکتب لندن و نزد فیلسوفان بزرگ این مکتب، به ویژه هرست، با طرح نظریه «اشکال دانش» مطرح شده است. مقاله حاض...

«زیبایی» یکی از حقایق عالم است که از آغاز تولد در وجود آدمی نهفته است. فیلسوفان غربی از دورۀ باستان تاکنون تأملاتی در خصوص «زیبایی» داشته‌اند؛ اما حکمای اسلامی به‌طورمستقل، کمتر دربارۀ زیبایی نظرورزی کرده‌اند. این در حالی است که با اتکا به آموزه‌های حکمت اسلامی می‌توان «زیبایی» را تبیین و تحلیل کرد. بی‌گمان با واکاوی «زیبایی»، گامی مهم در تولید و تأسیس علم هنر اسلامی برداشته شده است. این مقاله ...

در مباحث معرفت­شناسی، مکتب «ایده­آلیسم» تأثیر بسزایی در نحوه شکل‌گیری شناخت داشته است. از  آنجا که بنای معرفت­شناسی در فلسفه ­اسلامی بر معرفت یقینی، بدیهی دانستن عالم واقع و انکار هر گونه شکاکیت و نسبی­گرایی است، این جریان فلسفی و حوزه­های کاربردی آن، در میان فلاسفه مسلمان کمتر مورد بررسی و واکاوی قرار ...

چکیده در پاره ای از کشورهای جهان، اواخر نیمة دوم قرن بیستم تا عصر حاضر با عنوان دورة پسا مدرن نام گذاری شده است. این نام‏گذاری سبب شد که فرهنگ، هنر، دانش، و کنش های اجتماعی این دوران در این جوامع، همواره با صفت پسا مدرن تلازم یابد. از این رو و به طریق اولی، ادبیات این عهد نیز با این صفت همراه شد و هریک از منتقدان و فیلسوفان غربی، ویژگی هایی برای ادبیات این دوره تعریف کردند. مقالة حاضر، ضمن بررس...