علامه مفسر قاضی ناصرالدین أبو الخیر (أبو سعید) عبدالله بن عمر بن علی بیضاوی شیرازی از دانشمندان بزرگ قرن نهم هجری است. او در بیشتر دانش های زمان خود از جمله فقه،اصول، بلاغت، منطق، حکمت و کلام سرآمد و مورد توجه طالبان علم بود.آن گونه که سبکی در طبقات خود می گویدکه بیضاوی عهده دار منصب قضاوت در شیراز بوده است. بیضاوی در علوم مختلف دارای تألیفاتی است؛ کتاب المنهاج و شرح آن در اصول فقه، الطوالع در ...

چکیده در این پژوهش، مبانی و اندیشه‏های عقل‏گرایی و عقل‏گریزی در طی قرون ابتدایی اسلام، قرن اول تا قرن هفتم هجری، تحلیل و بررسی شده است. اما از آنجا که بررسی این اندیشه‏ها منوط به دانستن عقاید فرقه‏های کلامی صدر اسلام و پس از آن، می‏باشد، لذا شرحی از عقاید مهمترین فرقه‏های کلامی خردگرا و خردگریز در این رساله لحاظ شده است. سپس با توجه به تأثیری که سنایی شاعر قرن پنجم و ششم، و مولانا شاعر قرن هفت...

یکی از روش‌های تفسیر قرآن، روش تفسیر عرفانی است. عرفا اغلب بر تفسیر انفسی آیات بیش‌تر از جنبه آفاقی توجه نموده و بر باطن و معنای درونی قرآن بسیار تأکید کرده‌اند. یکی از تفسیرهای عرفانی مهم قرن چهاردهم، تفسیر «بیان السعادة فی مقامات العبادة» متعلق به سلطان محمّد گنابادی(سلطان علیشاه) است. این تفسیر، دارای جنبه‌های فقهی، کلامی، فلسفی و عرفانی است. با توجه به اینکه بیش‌تر تفاسیر ع...

یکی از روش‌های تفسیر قرآن، روش تفسیر عرفانی است. عرفا اغلب بر تفسیر انفسی آیات بیش‌تر از جنبه آفاقی توجه نموده و بر باطن و معنای درونی قرآن بسیار تأکید کرده‌اند. یکی از تفسیرهای عرفانی مهم قرن چهاردهم، تفسیر «بیان السعادة فی مقامات العبادة» متعلق به سلطان محمّد گنابادی(سلطان علیشاه) است. این تفسیر، دارای جنبه‌های فقهی، کلامی، فلسفی و عرفانی است. با توجه به اینکه بیش‌تر تفاسیر ع...

روش‌شناسی تفاسیر یکی از شاخصه‌های مباحث علوم قرآنی است که در بین پژوهشهای محققان اسلامی و مستشرقان جایگاه ویژه‌ای دارد. مرحوم آیت‌الله ملاحبیب الله شریف کاشانی در میان عالمان قرن سیزدهم، از دانشمندان پرتألیف بوده که در حوزه تفسیر قرآن نیز آثاری از خود به یادگار گذاشته است. این مقاله با تکیه بر مجموعه تفسیر چاپ شده از وی روش او را در حوزه تفسیر قرآن مورد بررسی قرار داده است. دفاع از عقاید کلامی ...

چکیده: مسلمانان پس از رحلت پیامبر (ص) دچار تشتت و افتراق شده و فرقه ها و نحله های مختلفی در حوزه اسلام پدیدار گردید که هر کدام از این گروهها در خصوص مباحث کلامی صاحب آرای گوناگون بودند. علت عمده این افتراق و گوناگونی بروز اختلافات سیاسی بود. یکی از اولین گروهها "خوارج" بود که با برداشتهای انحرافی خود از تعالیم الهی، چهره ای خشن از دین را به تصویر کشیدند. "عملگرایی افراطی" مشخصه بارز این فرقه ب...

این تحقیق با عنوان مواضع کلامی امام صادقی در برابر زنادقه (اثبات وجود خدا، توحید و برخی صفات الهی)به دنبال پاسخگویی به سوال از چگونگی مواضع امام صادق ع در برابر زنادفه می باشد. در فصل اول به کلیات تحقیق پرداخته شده است. فصل دوم دارای دو بخش می باشد. بخش اول زنادقه و عفاید آنان درباره وجود خداوند متعال شامل: انکار امور ماوراء الطبیعی و نامحسوس و اعتقاد به ناآفریده بودن عالم و نیز پیدایش جهان به ...

دانش اعتقادات متکفّل استنباط، تبیین، اثبات و تنظیم آموزه های اعتقادی و نیز رد شبهات و رد مکاتب دیگر است. در این میان، تبیین اعتقادات از اصول ویژه ای پیروی می کند و بر روش هایی استوار است. اصول حاکم بر تبیین خود به چهار دسته تقسیم می شوند و ذیل هر دسته، چند اصل کلی مورد بررسی قرار می گیرند. سپس، روش های تبیین اعتقادات در پنج دسته طرح و بررسی می شوند. در نهایت، نتیجه گیری کلّی و مختصری از مجموعه...

در این پژوهش، اندیشه ها¬ی کلامی احمدبن محمّد بن خالد برقی بر اساس روایات اعتقادی نقل شده از وی، بررسی می گردد.ایشان از راویان شناخته¬ شده¬ی شیعی در قرن 2 و 3 هجری قمری و از خاندان شیعی بزرگی است. وی در قم به دنیا آمده و تحصیلات خود را دراین دیار ادامه داده است.در این بخش ، پیرامون معرفت، کیفیت، زمان و مکان آن مباحثی مطرح گردید.درموردعقل،ماهیت عقل وعقل انبیاءروایاتی ازایشان نقل شد. سپس به شناخت خ...

امثال جز جدائی ناپذیرزبان هستند، که تأثیرات ارزشهای فرهنگی یک جامعه را بر زبان نشان می دهد. بی شک امثال در غالب کلامی آهنگین و کوتاه بازتابی از طریق اندیشیدن، رفتار یک اجتماع و رسومات آن است. از اینرو مطالعه امثال می تواند در برررسی و تقابل ادبیات و فرهنگ دو ملت کاربرد مستقیم داشته باشد. پژوهش حاضر با تحقیق در دویست و ده مثل رایج انگلیسی با معادل فارسی آن، به مقایسه تحلیلی امثال دو زبان فارسی...