در رویکرد کاربردشناسی به قرآن، بیش از آنکه به واژگان، معانی آنها و نوع ارتباطات نحوی بین آنها پرداخته شود، بر روی ویژگیهای متکلم و مخاطب، شرایط گفتگو و بافت حاکم بر آن تأکید می‌شود. در تبیین بافت پیرامون تحقق کارگفت انذار باید گفت که منذِر اصلی در قرآن خداوند است و پیامبران به عنوان رسول و فرستاده خداوند و فقیهان نیز با تفقه در دین به عنوان جانشینان پس از ایشان در راستای انذار الهی و در طول انذا...

چکیده : پژوهش حاضربا عنوان « بررسی ناسازگاری قصص قرآن با عهدین » به بررسی تناقضات مطرح شده در مورد قصه های قرآن کریم در شش داستان ( توفان نوح (ع) ، گوساله وسامری ، داوود ونود ونه گوسفند ، مریم خواهر هارون ، سخن گفتن عیسی در گهواره واصحاب کهف ) پرداخته است . بررسی های انجام شده در دو بخش طبق عناوین ذیل تنظیم شده است : بخش اول با عنوان تعاریف وکلیات شامل سه فصل می باشد که در فصل اول به بررسی م...

چکیده: واژه گفتمان، بار معنایی جدید، قداست و گیرایی ویژه‎ای در اذهان به وجود آورده است که پیام‎آور ایجاد ارتباطی دوستانه و خالصانه میان افراد، مذاهب و تمدن‎های بشریت است. عده‎ای گفتمان را معادل گفتار محادثه، سخن،خطابه ومحاضره دانسته‎اند و عده‎ای دیگر آن را هم‎ردیف ارتباط بشمار می‏آورند درصورتی که گفتمان معنایی فراتر از مکالمه، محاوره و ارتباط دارد؛ به عبارتی کاری است که در آن گفتگو کنندگان ...

داستان زندگی خلقت آدم سراسر معما و پر از رمز و رازهای فروان است. مسئله هبوط آدم و حقیقی بودن یا تمثیلی بودن آن مطلبی است که در میان مفسران و عرفا مورد بحث و گفتگو واقع شده است؛ به‌نظر می‌رسد بهترین راه برای درک معنای هبوط در حد توان فهم بشری خود قرآن است. بنابر این تفسیرهای بی‌مورد و نابه‌جا و تحمیل اندیشه‌ها و ذهنیت‌های پیش‌پرداخته، بر قرآن کریم امری ناپسند و غیر صحیح است. نویسندگان در این مقا...

قرآن کتابی تاریخی نیست، اما به موضوع تاریخ توجه کرده و حتی از آن برای نیل به اهداف خود استفاده کرده است. از این رو گاهی به توصیف تاریخ پرداخته تا در پس تحلیل آن به هدف خود برسد و گاهی به سنت های تاریخ و گاه به تاریخ انبیا، زمانی دیگر تاریخ اسلام یا تاریخ معاصر نزولش را مورد توجه قرار داده است. از این رو اندیشمندان نیز از ابعاد مختلف به تاریخ در قرآن توجه کرده اند. این پژوهش به دنبال پاسخ به سؤا...

گونه‌ای از خطاب قرآن، خطاب با قل است که 332 بار آمده است. چنین خطابی ساختار شش‌بخشی دارد و از حیث پیام قل، فراپیام و مخاطب آن گوناگون است. کاربرد قل در آیات مکی بیش از آیات مدنی است. تناسب بین پیام و مخاطب آن و رصد کردن فراپیام و نیز جستجو از سرّ کاربرد قرآنی قل مسایل تحقیق حاضر است. خطاب قل، بر حسب مخاطب آن پیام، مضمون‌های گوناگونی از مسایل فقهی و اخلاقی مؤمنان تا پاسخ به اشکال‌ها و خرده‌گیری‌ه...

مـلـخـص تناول هذا البحث " أسلوب الحوار فی سوره الکهف " وقد توزعت الدراسه فی ثلاثه فصول کالآتی: قد تناول الفصل الأول أربعه مباحث: المبحث الأول خصّ بدراسه مفاهیم الحوار من وجهه النقاد والأدباء، وبیان مفاهیم الکلمات ذات الصله بمفهوم الحوار کالجدال، والمناظره، والمحاجه. ومبحث اختص بعلاقه الحوار بالأنواع الأدبیه، ومبحثان آخران تناولا آداب الحوار وأهدافه. وأما الفصل الثانی فهو معنون بدراسه الحوار ...

شهید سید محمد باقر صدر از معدود اندیشمندانی شمرده می شود که در زمینه تفسیر موضوعی قرآن کریم اقدام به نظریه پردازی نموده است. مفهومِ محوری در نظریه ایشان «استنطاق» است که به معنای ارائه پرسش های جدید به قرآن جهت اخذ پاسخ های مناسب از آن می باشد. عدم توضیح مبسوط این نظریه توسط ایشان از سویی و کارآمدی فراوان آن از سوی دیگر بسط این نظریه را ضروری می سازد. وجود «الگوی گفتگو» در نظریه هرمنوتیک فلسفی گ...

این نوشتار با موضوع همزیستی مسالمت آمیز ادیان از منظر قرآن و حدیث شامل سه بخش می باشد. در بخش اول ابتدا کلید واژگان و مفاهیم مربوط به آن مانند همزیستی، مسالمت و دین با توجه به کتب لغت و قرآن کریم مورد بررسی واقع شده است. سپس تحت عنوان کلیات از برخی مسائل مهم مانند همزیستی مسالمت آمیز و ادیان، ضرورت همزیستی مسالمت آمیز، همزیستی مسالمت آمیز از منظر اسلام و غرب، رابطه بین همزیستی ادیان و پلورالیزم...