یکی از داستان­های موفق و تأثیرگذار در حوزه ادبیات داستانی پس از انقلاب اسلامی دفاع مقدس که به دلایل مختلف، اقبال همگان را در پی داشته؛ رمان بیوتن اثر رضا امیرخانی است. این رمان که در یک سال هشت بار تجدید چاپ شد؛ با توجه به مسائل ساختاری، زبانی و سبکی از یک سو و رویکرد اجتماعی­ـ انتقادی به جنگ و آسیب­های روانی و زیستی آن از سویی دیگر، هم توجه جامعه علمی و دانشگاهی را موجب شده و هم تأملِ منتقدان ...

در دوره معاصر یکی از حوادثی که بر زبان و محتوای شعر فارسی اثر گذاشت، جنگ ایران و عراق در شهریور ۱۳۵۹ بود. ادیبان و شاعران متعهد این سرزمین تمام هنر و استعداد خود را در آفرینش حماسه­-‌ های این دوره به کار گرفتند و به عرصه تماشا گذاشتند و با تلاش آنان، ادبیاتی ایجاد شد که به ادبیات دفاع مقدس معروف است. ادبیات دفاع مقدس یکی از شاخه‌های اصلی ادبیات انقلاب اسلامی بوده که شایسته و نیازمند مطالعه جدی ...

گفتمان انقلاب اسلامی ایران را بایستی گفتمانی دینی- سیاسی دانست که در آن فرهنگ اسلامی نقش بارزی در پیروزیش داشت. از این¬رو می¬توان آن را حاصل گفتارهای اندیشمندان مسلمان در یکصد سال گذشته قبل از آن دانست که در پی بازگشت به خویشتن دینی، خواستار برقراری حکومت اسلامی به عنوان راه¬حلی برای حل مشکلات کنونی دنیای اسلام می¬دانستند. به همین دلیل، گفتمان این انقلاب در محدوده مرزهای جغرافیای ایران محصور نش...

این مقاله پژوهشی، بر اساس کاربرد روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام) تنظیم شده است. در فیلم سینمایی اخراجی‌ها پانزده انگیزه شاخص بازنمایی ‌شده‌ و گفتمان‌های ارزشی، ملی و خودگرایانه از فیلم سینمایی مذکور استخراج شده‌اند. توضیح آنکه از مهم‌ترین رخدادهای اجتماعی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، وقوع جنگ تحمیلی میان ایران و عراق است. اتفاقی که بر بسیاری از مسائل کشور هم‌چون مسائل فرهنگی و ارتباطی موثر بود...

موضوع مشارکت زنان در عرصه ­های اجتماعی- سیاسی یکی از موضوعات مهم مطالعات علوم اجتماعی است. این امر زمانی تشدید می­ شود که بخواهیم این امر را در بستری انقلابی بررسی نماییم. مشارکت گسترده­ زنان در انقلاب اسلامی ایران، ناظران خارجی را برانگیخت. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که چگونه گفتمان انقلاب اسلامی برخلاف دو گفتمان پیشین خویش یعنی گفتمان­ های سنتی و مدرنیزاسیون، باعث جذب و متعاقباً مشارکت سیاسی...

سینمای دفاع مقدس، به عنوان مهمترین تجلی فرهنگی - هنری همسو با گفتمان انقلاب اسلامی، بیشترین قرابت را با فرهنگ پس از انقلاب داشته و در غالب این فیلمها، دین و ارزشهای دینی را دراشکال مختلف به تصویر کشیده است. از سوی دیگر با نگاهی اجمالی به تاریخ سه دهه ای این سینما می توان گفت که بهترین و تاثیرگذارترین فیلم های سینمای دفاع مقدس متعلق به حاتمی کیا و ملاقلی پور می باشد؛ و این در حالی ست که تاکنون ت...

فضای معنوی حاکم بر جبهه در دوران دفاع مقدس بستری مناسب را جهت تعالی افراد فراهم آورد. می توان گفت که تحولات بنیادین معنوی و تعالی در مسیر معرفتی، ارزشمند ترین دستاورد دفاع مقدس است؛ بدین جهت ضروری است ابعاد و زوایای متعدد این فرهنگ بررسی و تحلیل شود. این پژوهش بر آن است در جهت تحقق این ضرورت، به بررسی تجلی ابعاد متعدد عرفانی در سیره شهدای دفاع مقدس بپردازد. این موضوع، مطالعه هم زمان دو محور عرف...

ادبیات و به تبع آن شعر همواره دوشادوش ملّت حرکت کرده و همچون آیینه‌ای بازتاب دهنده و منعکس کننده اوضاع جامعه بوده است. با شکل گیری انقلاب اسلامی ایران و به دنبال آن بروز جنگ تحمیلی، شاهد حضور شاعرانی متعهد و دلسوز در جامعه هستیم. پدیده جنگ، سبب تحوّل فضای ایرانِ پس از انقلاب اسلامی شده و نیز تغییر جوّ مبارزاتی و تظاهراتی و اشعار شعارگونه و تهییجی بر ضد ستمشاهی، به سمت و سوی دفاع مقدس و شاعران ذهن خ...

رخداد انقلاب اسلامی ایران به عنوان رویدادی کم نظیر در سالهای پایانی قرن بیستم توجه بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی و سیاسی را به خود جلب نمود، از این رو برای مطالعه این پدیده از نظریات و رویکردهای گوناگون بهره گرفته شد. اکثر این نظریات به چرایی رخداد انقلاب معطوف گردید و چرایی هژمونیک شدن گفتمان اسلامگرا به طور نظامند، کمتر مورد توجه قرار گرفت و شاید علت آن در نارسا بودن این ...

وقوع انقلاب اسلامی ایران تحولی نوین در عرصه گفتمان سیاسی اسلام در دوران معاصر ایجاد کرد. که در این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان «لاکلا و موفه» به بررسی و مقایسه گفتمان سیاسی انقلاب اسلامی ایران و جنبش های بیداری اسلامی در کشورهای عربی شمال آفریقا و خاورمیانه پرداخته خواهد شد همچنین تلاش می شود با تبیین تعالی گفتمان انقلاب اسلامی در جریان جنبش های بیداری اسلامی و احیای شعارهای انقلاب اسل...