در متون دینی و ارتباط آن با استعاره و « ید » مقالۀ حاضر به بررسی چند معناییِ واژه مجازشناختی پرداخته است. بدین منظور عبارات استعاری موجود در زبان قرآن و ادعیه، بویژه صحیفه سجادیه که بر این واژه و کنش های آن دلالت داشتند، جمع آوری و بررسی شده است تا مشخص شود که چگونه می توان با اتکا به نظریۀ استعاره مفهومی و مجاز مفهومی، استعاره های را تبیین کرد، و نیز اینکه تحلیل شناختیِ « دست » زبانی مذکور و...

یکی از مشکلاتی که موتورهای کاوش همواره با آن مواجه بوده اند، تطبیق واژه به واژة عبارت پرسش کاربر با مدارک موجود در پایگاه اطلاعاتی موتور کاوش است که منجر به عدم بازیابی همة مدارک مرتبط و نیز بازیابی تعداد زیادی از مدارک نامرتبط می گردد. در پاسخ به این نقطه ضعف، وب معنایی به وجود آمده است که از تطبیق صرف واژه ها فراتر رفته و جست وجو را براساس موضوع، ارتباط میان داده ها، نوع داده ها، و کیفیت های ...

یکی از مباحث بسیار مهم و با ارزش فلسفه زبان تبیین ارتباط کلامی است بر این اساس پیرامون ارتباط و حیانی خدا و پیامبر دو سوال طرح می شود اولا واحد ارتباط و حیانی خدا و پیامبر چیست ؟ ثانیا چگونه ارتباط و حیاتی بر پایه واحد مذکور تبیین می شود؟ دیدگاه های پاسخگو دو گروه اند یک گروه را می توان نظریه های زبانی نامگذاری کرد و گروه دیگر را نظریه های غیر زبانی نظریه های غیر زبانی واحد ارتباط و حیاتی را نو...

با گذشت نزدیک به هفت دهه از تأسیس نخستین فرهنگستان در ایران، تاکنون بررسی جامعی درباره واژه های مصوب فرهنگستان های متولی امر واژه گزینی در گذشته و حال صورت نگرفته و لذا هنوز بسیاری از مسائل نظری و مشکلات عملی این کار به درستی طرح نگردیده است. هدف این تحقیق نقد علمی اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان سوم (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) و بررسی دقیق موانع پذیرش واژه های عمومی مصوب آن است. روش اتخاذ ش...

واژه «الْأَبْتَر» یکی از واژگان معناساز و دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد زبانی و فرازبانی در سوره کوثر است. این واژه یکی از شاخص‌های مهم «اعجاز بیانی» در سوره کوثر به‌شمار می‌آید. این پژوهش بر آن است با استفاده از دانش ایتمولوژی یا ریشه‌شناسی، ابتدا مفهوم دقیقی از این واژه ارائه نموده، با بررسی «تطور مفهومی» واژه یا همان معناشناسی تاریخی، سیر تطور معنایی آن را در سه دوره زمانی پیش از نزول قرآن کریم، د...

مقالۀ حاضر به بررسی خوانش معناییِ پاره ای از نشانه های غیی در ارتباط رودرروی دانشجویی و ارائۀ طرحیی از این خوانش با درنظرگرفتنِ دو متغیر جنسیت و موقعیت اجتماعیِ مخاطب می پردازد.داده های پژوهش به روش مشاهده، مصاحبه و پرسش نامۀ تصویری جمع آوری شده است. بررسی داده های جمع آوری شده نشان می دهد که متغیر جنسیت در کاربرد رفتارِ چشمی، حالات چهره، فاصلۀ میان سخنگویان در هنگام ارتباط، نشانه های زمانی، نشانه ...

دو ویژگی خاص و منحصر بفردزبان، یعنی عبارت پردازی و چینش واژگان در کنار یکدیگر باعث بوجود آمدن بار معنایی می شود که درک معنا نه فقط برای آنهایی که یک زبان دوم را یاد می گیرند، بلکه برای آنهایی که به این زبان صحبت می کنند، مشکل و یا حتی غیرممکن شود. ضرب المثل ها علیرغم تمایزات فرهنگی، جغرافیایی و زبانیتشابهاتی در زبان های مختلف دارند. نویسنده در این مقاله، سعی دارد تا به بررسی و مقایسه صوری و مع...

یکی از دشواری های فراروی مترجمان، رویارویی با واژگان همانند و چگونگی کاربرد آنها در زبان می‌باشد. مترجم تنها به بهانه همانندی معنایی دو واژه آنها را به جای یکدیگر به کار می برد که به دلیل وجود تفاوت های پنهان در لایه های زیرین معنایی آن دو واژه، جمله کاربر از معنا و مفهوم درستی برخوردار نمی‌شود. بر این پایه، گزینش واژه برابر و مناسب در ترجمه، در کنار آشنایی مترجم با زبان و فرهنگ ملت ها بزرگترین...

دوفصلنامه ی پژوهش های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال دوم، شماره ی اول، پیاپی سوم، بهار و تابستان 1394 هـ. ش/2015م صفحات 41-63 کاربردشناسی نشانه های آوایی در نظام معنایی قرآن کریم « تحلیل موردی سوره مرسلات» ابراهیم فلاح[1] سجاد شفیع پور[2] چکیده آواهای یک واژه از نگاه نشانه شناسی واحدهای بی‏مفهوم نیستند بلکه نشانه‏هایی اعتباری از مدلول‏های معنایی و قرائن متصل لفظی هستند که در جهت فهم بهتر م...