حضور گسترده اسطوره و بازآفرینی آن در ادبیّات معاصر جهان، از جمله ادبیّات فارسی و عربی، سبب نوآوری و غنای ادبیّات گردیده است. اسطوره یونانی «پرومته» یکی از این اسطوره­هاست که شاعران ادب فارسی و عربی برای بیان مفاهیم سیاسی و اجتماعی، از آن به عنوان نماد سرکشی، اعتراض، مقاومت، رهایی و... بهره گرفته­اند. پژوهش حاضر بر آن است تا این گونه ادبی را که از قلمروهـای شاخص ادبیّـات تطبیقی بـه شمار می­آید، در ش...

در این پژوهش عوامل و زمینه های شکل گیری مکتب رمانتیسم در شعر معاصر فارسی و عربی بررسی می شود. پس از مقدمه و کلیات و معرفی تاریخچه ی واژه ی رمانتیسم به زمینه های شکل گیری آن همراه با نمایندگان رمانتیسم در سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه پرداخته می شود. پس از مطالعه ی عوامل و زمینه های گوناگون در ایران و کشورهای عربی از هر کدام دو شاعر در فصل های جداگانه به عنوان آغازگران و نمایندگان مکتب ...

شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب ها و برتری های آن در مقایسه با شعر سنتی وجود دارد. برخی عقیده دارند شعر آزاد زبان عربی ریشه در موشح- نوعی شعر عامیانه که در آندلس پیدا شد- دارد. عده ای دیگر معتقدند ریشة شعر آزاد به «بند»- اگرچه پیدایش دقیق بند نیز مشخص نیست- می رسد،...

حضور گستردة اسطوره و بازآفرینی آن در ادبیّات معاصر جهان، از جمله ادبیّات فارسی و عربی، سبب نوآوری و غنای ادبیّات گردیده است. اسطورة یونانی «پرومته» یکی از این اسطوره­هاست که شاعران ادب فارسی و عربی برای بیان مفاهیم سیاسی و اجتماعی، از آن به عنوان نماد سرکشی، اعتراض، مقاومت، رهایی و... بهره گرفته­اند. پژوهش حاضر بر آن است تا این گونة ادبی را که از قلمروهـای شاخص ادبیّـات تطبیقی بـه شمار می­آید، در ش...

هدف این مقاله، بررسی تطبیقی موسیقی شعر فرّخی یزدی و معروف الرّصافی است. برای رسیدن به این مقصود، موسیقی اشعار این دو شاعر به دو قسم موسیقی بیرونی و درونی تقسیم بندی شده است. در قسمت موسیقی بیرونی به بررسی وزن، قافیه و ردیف و در قسمت موسیقی درونی، تکرار  با دو زیر شاخه واج­آرایی و تکرار لفظ و همچنین جناس و سجع بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان می­دهد که تنوّع بحور در شعر رصافی بسیار بیشتر از شعر ...

روابط متقابل ادبی و فرهنگی میان ملل عالم، به خصوص ملل همجوار، از دیرباز مرسوم و متداول بوده است . در این میان رابطه فرهنگی، زبانی و ادبی ملّت ایران و عراق درطول تاریخ بیش از هر ملّت دیگری بوده است. فرّخی یزدی ،شاعر معاصر ایرانی، متوفای1318ه.ش و صدقی زهاوی،شاعر معاصر عراقی، متوفای 1936 م. هریک در ادبیّات کشور خویش به خاطر رواج ادبیّات کارگری و دفاع از محرومین، جایگاهی ویژه دارند. در این مقاله سعی شده...

شخصیت های دینی از دیر باز به صفحات ادب و هنر راه می یافته اند و اسباب زیبایی و غنای مضامین آن را موجب می گشته اند. یکی از این شخصیت ها که در ادبیات قدیم و جدید عربی و فارسی بسیار مورد توجه شعرا بوده است شخصیت مسیح(ع) می باشد. در ادبیات گذشته غالب برداشت های شاعرانه از ایشان برگرفته از نگرش اسلامی به این شخصیت الهی است و نگرش مسیحی که در مواردی مهم با نگرش اسلامی در تضاد و تقابل است کمتر رنگ حضو...

اندیشه انتظار و بیان سیمای امام مهدی (عج) در شعر شاعران متعهّد به اهل بیت (ع) از دیرباز تاکنون؛ به ویژه در شعر دوره معاصر، به وفور دیده می شود. شاعران معاصر زبان فارسی و عربی، باب جدیدی را در زمینه شعر و ادب، به نام ادبیّات مهدوی گشودند و از دریچه شعر، امام مهدی (عج) را به عنوان منجی آخرالزّمان به تشنگان حقیقت معرّفی کردند. در پایان نامه حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به شواهدی از اشعار شا...

فراخوانی میراث در شعر معاصر عربی پدیده‌ای نوظهور است که مورد توجه شاعران بسیاری قرار گرفته، و نظریه‌پردازانی مثل علی عشری زاید و احسان عباس به تبیین اصول و عوامل بکارگیری آن پرداخته‌اند. فراخوانی هنری است که شاعر معاصر به واسطه آن اهداف خود را بیان می‌نماید و تجربه‌های جدید شعری خویش را بازگو می‌کند. این پژوهش بر آن است از میان میراث‌های بکاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و...

فراخوانی میراث در شعر معاصر عربی پدیده‌ای نوظهور است که مورد توجه شاعران بسیاری قرار گرفته، و نظریه‌پردازانی مثل علی عشری زاید و احسان عباس به تبیین اصول و عوامل بکارگیری آن پرداخته‌اند. فراخوانی هنری است که شاعر معاصر به واسطه آن اهداف خود را بیان می‌نماید و تجربه‌های جدید شعری خویش را بازگو می‌کند. این پژوهش بر آن است از میان میراث‌های بکاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و...