شعر معاصر عربی و فارسی بر آن است تا با استفاده از ظرفیت­های موجود در واژگان، تصویری روشن از دغدغه­های انسان معاصر، ارائه دهد. در این بین، شاعران به عنوان بخشی آگاه از اجتماع، ضمن وقوف بر این مهم، خود، روایتگـران قصـه حضـور انسان و کاوشگران معنا در دنیای واژگان­اند.   جستار حاضر بر آن است تا به این پرسش اساسی پاسخ گوید که با توجّه به پس­زمینه­های تاریخی و اجتماعی، واژگان چگونه می­توانند در شکل بخ...

چکیده       بیاتی یکی از سه نفری بود که دغدغه پیشتازی در شعر عربی معاصر را داشت و برای پدری شعر معاصر تلاش کرد.او خالق اسطوره های زیاد و پدیدآورنده صورتک (ماسک) در شعر معاصر است سرچشمه­های میراثی که بیاتی ازآن استفاده نموده به شش دسته تقسیم می شود و شامل: ادبی، تاریخی، دینی، صوفی، فلکلور و اسطوره است. او نمونه های و شخصیت های زیادی با جنسیت­ها و ملیت­های مختلف به کار گرفت و شیوه ی بهره مندی از ...

بررسی تطبیقی مفهوم پایداری به عنوان یکی از مضامین برجسته ادبیات جهان و نیز بخش مهمی ازادب متعهد و ملتزم در شعرسه کشور فارسی زبان ایران،افغانستان و تاجیکستان ،پژوهشی است درپنج فصل که نگارنده با مطالعه وتامل درمجموعه های شعری شاعران معاصر این سه کشور و نیز گفت و گو با شاعران و ادبا بخصوص در کشور تاجیکستان توفیق آن را یافته است. این که چه عنصریا عناصری سبب بروز و تجلی پایداری و مقاومت با انواع مول...

توصیف نوعی شیو? بیان است که به وسیل? آن می توان اشیاء، آدم ها، رفتارها یا صحنه ها را با کلمات آفرید یا نمایش داد. توصیف از ویژگی های اساسی شعر معاصر است و نیما آن را جزو مسائل محوری نظریّ? خویش قرار داده است. مسأل? این رساله بررسی ویژگی های توصیف یعنی موضوع، انواع، تکنیک و کارکردهای توصیف در شعر چهار شاعر برجست? معاصر (نیما، اخوان ثالث، شاملو و فرّخزاد) بویژه بر اساس نظریّ? توصیفی نیماست. بررسی ها...

ابهام در یک شعر موفق، همان قدر نقش مثبت دارد که در یک شعر ناموفق، و ارزیابی این نقش برعهدة نظام فکری و زیبایی‌شناسی هر دورة ادبی است.ابهام یکی از فرایندهای مهم و در عین حال کلیدی شعر معاصر ایران و به بیان بهتر، شعر امروز است. این سخن هرگز بدان معنا نیست که شعر گذشتة ما ابهام نداشته، بلکه مسأله این است که در شعر سنتی فارسی، ابهام بیشتر به سه شکل عمدی، طبیعی و عارضی اتفاق می‌افتد، اما در شعر امرو...

شعر از عناصرِ سازنده ای برخوردار است که از مهمترین آن عناصرِ سازنده، موسیقی بیرونی و موسیقیِ کناری است. موسیقیِ بیرونی یا وزن، علاوه بر اینکه لذّتِ موسیقایی را در خواننده ایجاد می کند، کلمات را به گونه ای خاص برجسته و نمایان می سازد و با منظم کردنِ میزان ضربه ها و جنبش ها یاری می رساند که خواننده شعر را سریعتر و آسانتر درک و حفظ کند تا پیام شعر و شاعر در روح و جانِ مخاطب تأثیر گذارد، امّا این امر در صور...

هدف از پژوهش حاضر تعیین شبکه معنایی واژگانی برای کلمات منتخب فارسی و طراحی مقیاس حافظۀ کاذب (محک) مبتنی بر آن بود. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات مقطعی است. پژوهش حاضر از دو مطالعه مجزا تشکیل شده است. در مطالعه نخست با ارائه واژه­های منتخب به30 نفر، کلمات تداعی شده با هر واژه تعیین شد. کلمات منتخب (کلمات کلیدی) لیست کلمات دیس، رودیگرز و مک درموت (1995) در آزمایش خطاهای حافظه بودند. در مطالعه دوم...

‏آنچه که باعث شده است شعر معاصر عرب، بیش از شعر معاصر ایران در جهان دارای مخاطب باشد را می توان در چند مورد خلاصه کرد: ‏مهم ترین عامل که ممکن است در ژرف ساخت شعر همه شاعران معاصر عرب باشد، تراژدی فلسطین است. شاعران معاصر عرب با درک درستی از مسئله فلسطین توانستند مفهوم دقیق مبارزه با امپریالیسم سرمایه داری را درک کنند و معادلات استعمار گرانه را در طرح نظام های مختلف دریابند. روشنفکران عرب درحقی...

هر شعری، پیش و پس از سروده شدن، با زبان و واژه ها سروکار دارد. فکر، تخیل و به طور کلی ماهیت هر شعری، در چارچوب نظام زبانی و دایرة واژگانی شاعر شکل می گیرد. به تدریج، سنت ها و عادات، هر گروه از کلمات را در حوزة معنایی و سبکی خاص جای می دهد. شاعران بزرگ، همواره توانسته اند حدود عادات واژگانی را شکسته و خود روش های تازه ای را در این زمینه پدید آورند. معانی و مضامین گوناگون هر شاعری، با تعداد معین ...

چکیده بینامتنیت یکی از رویکرد های نقد جدید است که روابط بین متون را مورد بررسی قرار می دهد. این رویکرد، نحوه ی نگرش به متون را به طور کلی دگرگون کرد. بر اساس آن متن پایدار وجود ندارد؛ متون در نهایت حاصل آثار پیش از خود یا معاصر با خود می باشند. محمود سامی بارودی پیشوای شعر معاصر عربی با توجه به متون کلاسیک عرب بخصوص شعر جاهلی، باعث ظهور نهضت ادبی معاصر عربی بویژه در شعر شد و توانست شعر عربی را...