مناطق کردنشین به دلیل تنوّع مذهبی و وجود تفکرات آیینی فراوان، یکی از حوزه‌های پیچیده در زمینة فرق و مذاهب است و کمبود تحقیقات و مطالعات علمی در این خصوص مزید بر علت بوده، بر این پیچیدگی می‌افزاید. بیشترین جمعیت کردها پیرو مذهب شافعی از اهل سنّت‌اند. این وضعیت در ایران، عراق، ترکیه و سوریه ثابت بوده و این خصیصة مذهبی ایشان وجه تمایز آنها با همسایگانشان است؛ زیرا همسایگان عرب، ترک، لر و فارس آنها، ...

عراق کشوری با نود سال سابقه تاریخی است، اما در طی این مدت هنوز نتوانسته بر مشکلات تحکیم بنیان‏های مادی و معنوی خود فایق آید. در بخش دولت‏سازی، سه مشکل اصلی عراق شامل نقش بریتانیا در ایجاد دولت‏سازی ناقص، نفوذ و حضور نظامیان در حکومت و قدرت سیاسی و در نهایت، تحصیل‏دار بودن دولت عراق می‏باشد. بخش دوم فرایند ملت‏سازی را مورد بحث قرار داده و نشان می‏دهد مشکل ساختگی‏بودن عراق، تعارض مفاهیم مختلف ملی...

ایران فرهنگی قلمرو وسیعی است که به مراتب از محدوده مرزهای سیاسی کنونی فراتر می رود. یکی از مناطقی که در حوزه قلمرو فرهنگی ایران قرار می گیرد، مناطق کردنشین و به ویژه منطقه ی کردستان عراق است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش این نوشتار تاریخی-تحلیلی است که با استناد به مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی انجام گرفته است. پرسش های اصلی نوشتار حاضر این است که نخست عناصر مهم ...

چکیده یکی از موضوعات مهم در عرصه جامعه شناسی سیاسی مسأله قومیت است. خاورمیانه از دیرباز تاکنون همواره گهواره پرورش اقوام مختلفی بوده است؛ یکی از این اقوام، قوم کرد می باشد که در چهار کشور همجوار یکدیگر، یعنی عراق، ایران، ترکیه و سوریه ساکن هستند. پس از سقوط صدام در عراق با شکل-گیری دولت فدرالی، کردهای این کشور خودمختاری کسب کردند. این مسأله بر دیگر کردهای ساکن در کشورهای همسایه می تواند تأثیرگ...

الگوی حکمرانی بر شهر چندقومیتی کرکوک در عراق، هم‌چنان یکی از مهم‌ترین منابع تولید تنش و حتی منازعه در این کشور است. ویژگی‌های برجسته‌ی فرهنگی و اقتصادی این منطقه، باعث شده تا بازیگرانی در سطوح مختلف در آن ذی‌نفع و موثر محسوب شوند. کرکوک برای کردهای عراق بسیار اهمیت داشته و در صورت الحاق آن به اقلیم کردستان این کشور، فرایند استقلال‌طلبی آن‌ها سرعت خواهد گرفت. از این منظر، آینده‌ی حکمرانی بر کرکو...

کردستان عراق بعد از ایجاد دولت فدرالی، پیشرفت زیادی را در زمینه های علمی، اقتصادی و سیاسی به دست آورده است. همچنین علاوه بر پیشرفت در این زمینه ها، با حمایت از سیاست های آمریکا در عراق و نیز ارتباط با رژیم صهیونیستی، نفوذ بیشتری درمنطقه، خصوصاً در کشورهای دارای اقلیت کردنشین پیدا کرده است. وجود مرز مشترک و اشتراکات فرهنگی و مذهبی و از طرف دیگر پیشرفت های زیاد سال های اخیر در اقلیم کردستان در مقا...

قومیت در خاورمیانه، مسئله‌ای پیچیده است و کشورهای چندقومیتی همواره با مشکلات فراوانی از این ناحیه روبه‌رو بوده‌اند. برخی رویه سرکوب را در قبال مطالبات قومی در پیش گرفته‌اند و در مقابل، عده دیگری در تلاش بوده‌اند که با دادن حقوق فرهنگی و سیاسی به قومیت‌ها از بحرانی ناخواسته جلوگیری کنند. در این میان، سیاست ترکیه در قبال قومیت‌ها و به‌ویژه کردها، به‌عنوان اصلی‌ترین اقلیت قومی کشور، فرازونشیب زیاد...

مظاهر مشترک میان طریقت های صوفیه و تشیع در کردستان، یکی از عوامل تأثیرگذار در گرایش طوایفی از کردها در چند قرن اخیر به پذیرش مذهب تشیع بود؛ زیرا در زیر سلطه دامنگیر آداب و مناسک طریقتی بر کردستان، نمادها و مظاهر بسیاری از عقاید شیعی در میان کردها رواج یافت و تبعیت مردم کُرد از مذهب امام شافعی را تا حد تکفف در نماز، کیفیت انجام وضو و ادای اذان تنزل داده بود. کردهای پیرو طریقت های صوفیه در موضوع ت...

مظاهر مشترک میان طریقت های صوفیه و تشیع در کردستان، یکی از عوامل تأثیرگذار در گرایش طوایفی از کردها در چند قرن اخیر به پذیرش مذهب تشیع بود؛ زیرا در زیر سلطه دامنگیر آداب و مناسک طریقتی بر کردستان، نمادها و مظاهر بسیاری از عقاید شیعی در میان کردها رواج یافت و تبعیت مردم کُرد از مذهب امام شافعی را تا حد تکفف در نماز، کیفیت انجام وضو و ادای اذان تنزل داده بود. کردهای پیرو طریقت های صوفیه در موضوع ت...

درچند دهه اخیر قوم گرایی عامل بی ثباتی، درگیری و بحران در مناطق گوناگون جهان بوده است. در تاریخ معاصرایران نیز هر از گاهی شاهد بروز و ظهور قوم گرایی و مشکلات ناشی از آن در میان اقوام ایرانی و از جمله کردها بوده ایم. هدف از پژوهشی که برای نوشتن این گزارش به انجام رسیده تعیین عوامل مرتبط با قوم گرایی سیاسی در میان کرد های ایران بوده است. چارچوب نظری تحقیق تلفیقی بوده که سه مجموعه متغیرهای تفکیک،ت...