با وجود سنّت غالب کاربرد راوی سوم شخص (دانای کل) در حکایت​های فارسی، سعدی در حدود یک چهارم از حکایت​های کتاب گلستان (48 حکایت) از راوی اوّل شخص بهره گرفته است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل چگونگی کاربرد شیوة روایت اوّل شخص در گلستان سعدی، به بررسی این حکایت​ها پرداخته است. این بررسی در سه بخش انجام گرفته است: نخست، حضور راوی اوّل شخص در جایگاه قهرمان، قهرمان​یار، شخصیت فرعی یا شاهد در تمام حکایت​ها شناس...

محمدتقی مجلسی مشهور به «مجلسی اول» از علمای قرن یازدهم هجری، در شرح کتاب حدیثی آثار گران قدری به جای گذاشته است که از جمله آن ها روضه المتقین(شرح عربی من لایحضره الفقیه) و لوامع صاحبقرانی (شرح فارسی من لایحضره الفقیه) است.محمدتقی مجلسی در لوامع صاحبقرانی روایت ها را در سه محور کلی، بررسی صحت متن روایت، شرح ظاهر روایت ها و جمع و حل روایت های متعارض کاویده است. او برای احراز صحت متن از روش های ت...

در منابع روایی اهل سنت، فضایلی بی شمار درباره اهل بیت عصمت و طهارت(ص) نقل شده و رجالیان و حدیث پژوهان این مکتب، دیدگاه هایی متفاوت درباره این نوع احادیث داشته اند.حاکم نیشابوری (م.405ق.) در بخشی از کتاب خود به نام مستدرک، برخی فضایل اهل بیت(ع) را ذکر کرده است؛ در مقابل، ذهبی(م.748ق.) در کتاب تلخیص المستدرک، روایت های نقل شده از حاکم را نقد کرده و در نهایت، دسته ای از آن ها را تضعیف و ابطال کرده...

جستار حاضر، قصص قرآنی را از دیدگاه روایت شناسی بررسی می کند. فرضیه این پژوهش مبنی بر این است که میان قصص قرآنی و روایت شناسی رابطه ای وجود ندارد. در ادامه به پیشینه مطالعه ادبی قرآن و کتاب مقدس اشاره می شود. در پیکره اصلی مقاله، تبارشناسی واژگان قصص قرآنی مشاهده می شود. آن گاه، مؤلفه های روایت شناسی، یعنی سطوح داستان و متن معرفی و این مؤلفه ها در قصص قرآنی به کار گرفته، سپس، نمونه هایی از داستا...

مقاله حاضر به تحلیل محتوای 11 کتاب غیردرسی که در برنامه آموزش مداوم خدمات مکاتبه ای و گروه پیگیر سواد نهضت سواد آموزی شهر تهران مورد استفاده قرار می گیرد می پردازد تا به کارشناسان تهیه این مواد خواندنی ساده نقاط قوت وضعف این کتابها را نشان دهدبه طوری که طراحی و نگارش این مواد به  ارتقا فرهنگ مطالعه و آگاهی های عمومی کمک بیشتری بنماید. نتایج نشان می دهد که موضوع و محتوای اکثر این کتابها با اهداف...

احمد بن حسین غضائری عالم شیعی بغدادی سدۀ 4 و 5ق صاحب تألیفاتی در زمینۀ رجال و کتاب‌شناسی، و از جمله، اثری با نام کتاب الضعفاء بوده است. شیخ طوسی خبر می‌دهد با مرگ زودهنگام ابن غضائری آثار وی از میان رفته، و بااین‌حال، نجاشی از آن‌ها مطالبی روایت کرده است. در اعصار بعدْ بزرگان مکتب حله و جبل عامل و پسینیان ایشان کتابی با نام الضعفاء و در انتساب به ابن غضائری را روایت، و غالباً به اقوال مندرج در آن...

کتاب فی الکرة المتحرکة یکی از قدیمی‌ترین آثار موجود ریاضیات یونان باستان است. این اثر که یکی از کتاب‌های متوسطات بود و در فاصلۀ میان اصول اقلیدس و مجسطی بطلمیوس خوانده می‌شد، در قرن سوم هجری به عربی ترجمه شد. علاوه بر این چندین بازنویسی و تحریر از این اثر در دورۀ اسلامی فراهم آمد. ما با بررسی نسخه‌های موجود این اثر پنج روایت مختلف از آن را شناسایی کردیم. در این مقاله، با تمرکز بر قضیۀ هفتم این ...

پژوهش حاضر، درصدد تحلیل محتوای کتاب های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی با توجه به مهارت های سواد علمی فناورانه است.این پژوهش از بعد هدف، پژوهشی کاربردی است که با روش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا انجام شده است. به این منظور، شش جلد کتاب درسی علوم تجربی دوره ابتدایی سال تحصیلی 93-1392 مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی با استفاده از چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته که پایایی آن 93 صدم به دست آمده است و ...

روایت عمر بن حنظله از جهت مجهول بودن او، به ضعف سندی متصف شده است. متأخرین برای عمل بدین روایت، به خاطر اهمیت و کاربردهای متعدد این روایت در ابواب مختلف فقهی و اصولی، جبران ضعف روایت با مقبول بودنش در نزد اصحاب را ادعا نموده اند. در این مقاله، با ارائۀ پیشینۀ این ادعا، و بررسی باب قضا در کتب فقهی، و مبحث تعادل و تراجیح در کتب اصول فقه قبل از شهید ثانی، صحت و سقم این امر بررسی می شود. به نظر می ...

از جنبه های اعجاز قرآن که از دیرباز اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده و در نتیجه آن کتاب های بسیاری تألیف شده است، اعجاز ادبی قرآن است. بعدی که با تکیه بر آن می توان بر تحریف ناپذیری قرآن تأکید کرد. چنانچه مفسر بزرگ، علامه بلاغی روایات تحریف را با استناد به همین بعد ادبی قرآن مردود دانسته است. این مقاله بر آن است تا استدلالات و دیدگاه های ادبی علامه بلاغی را در رد آنچه که به قرآن نسبت داده اند ...