انیس‌العاقلین از جمله آثار ملامیرقاری گیلانی است که به تقلید از گلستان سعدی نگاشته و در سال 1005 ق به مولانا اسحاق تقدیم شده است. مؤلف در مقدّمۀ کتاب آن را شرح بی وفایی روزگار پر شتاب می­‌نامد و گله‌­ای از ستمکاری جهان خراب. کتاب شامل حکایت­‌هایی است اخلاقی به نثر و آمیخته به نظم، سروده‌ها از خود اوست و سعدی و دیگران. نثر آن مسجّع و آهنگین، اما به دور از دشواری­‌های لفظی است. در ای...

آغاز سال 1275 ق.، آغاز تحول جدیدی در دستگاه اداری ایران بود و آن حذف پست صدراعظمی و تاسیس شورای دولتی متشکل از شش وزارتخانۀ داخله، خارجه، جنگ، مالیه، عدلیه و وظایف و اوقاف است. ریاست شورای وزیران به میرزا جعفرخان مشیرالدوله واگذار شد. عمر شورای وزیران در 29 شعبان 1288 ق. با حکم ناصرالدین شاه به پایان رسید. در سال‌های بدون صدراعظم، چندین دستورنامه و آئین‌نامه به تصویب شورای دولتی و شاه رسید. در ...

هدف: ارزیابی کتاب‌های ضرب‌المثل‌های ترکی منتشرشده در مناطق مختلف ایران از لحاظ رعایت معیارهای منابع مرجع. روش: فهرست نسبتاً کاملی از کتب ضرب‌المثل‌های ترکی از فهرست اینترنتی کتابخانۀ ملی ایران فراهم و اصل آثار تهیه شد. با تدوین سیاهۀ وارسی پژوهشگرساخته حاوی معیارهای ارزیابی آثار مرجع از این دست، این کتب طبق این معیارها بررسی شدند. یافته‌ها:</...

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق فهرستبرگه‌های فیپای سازمان اسناد و کتابخانۀ ملّی جمهوری اسلامی ایران در پشت صفحات عنوان کتاب‌ها با پیشینه‌های فیپای مندرج در نرم ‌افزار رسا انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع تحلیل محتواست. گردآوری داده‌ها با استفاده از یک سیاهه‌وارسی محقق‌ساخته صورت گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد استفاده شده است. یافته...

مقالۀ حاضر، به بررسی و توصیف مختصر استانداردهای بین المللی توصیف در دو زمینۀ کتاب شناختی و آرشیو می پردازد. استانداردهای کتاب شناختی، پایه و اساسی برای تدوین استانداردهای آرشیوی به شمار می رود. طی دهه های گذشته، آرشیو از استانداردهای کتاب شناختی بهره برده است؛ اما امروزه شورای جهانی آرشیو، با همکاری کتابخانۀ ملی کنگره و سایر متخصصان آرشیوی، اقدام به تهیۀ استانداردهای آرشیو کرده است. در مقالۀ پی...

در این مقاله، نگارنده به شرح سفر خود به ایران در افتتاحیۀ نخستین انجمن «شاعران جهان و ایران» و تبیین برنامۀ انجمن در این سفر پرداخته است. نگارنده در خلال مطالب به مناسبت تشریح جزئیات سفر، راجع به ادبیات کلاسیک ایران نیز به تفصیل سخن گفته است. به گفتۀ او، این انجمن در کاخ «وحدت» تهران با حضور رئیس جمهور و دیگر مسئولان فرهنگی و ادبی جمهوری اسلامی ایران و با شرکت ۵۱ شاعر از ۳۸ کشور جهان و نیز تعدا...

آثار تاریخی و فرهنگی ساخته شده از کاغذ، مهم ترین آثار مربوط به هر فرهنگ و تمدنی به شمار می روند و از نظر تاریخی، هنری، علمی، اقتصادی، فنی، و مذهبی واجد ارزش اند. این آثار، در مخازن نگهداری، در طول زمان، تحت عوامل مختلف فیزیکی، شیمیایی، و بیولوژیک دستخوش تغییر می شوند. آسیب های بیولوژیک از مهم ترین عوامل تخریب آثار با ساختار آلی و به خصوص کاغذ هستند و قارچ ها از اصلی ترین این عوامل به شمار می رو...

یکی از ترجمه‌نویسان در دورۀ قاجاریه که کتب او مرجع شناسایی بسیاری مؤلفین و بزرگان ایران شده است حاج زین‌العابدین شیروانی است. وی به بسیاری از شهرهای جهان اسلام سفر کرده است و با تعداد زیادی از اصحاب ملل و نحل دیدار داشته است. کتاب‌شناسی آثار شیروانی و بازشناسی چند اثر از وی در مقدمۀ مقاله آمده است. این مجموعۀ خطی از کتابخانۀ ملی شامل زندگینامۀ خودنوشت زین‌العابدین شیروانی حاوی مطالبی ناب و منحص...

چکیده

کهن‌ترین دستنویس فارسی که تاکنون شناخته شده، نسخه‌ای از کتاب الابنیة عن حقایق الأدویة متعلق به سال 447 هجری است؛ اما در میان نسخه‌های قرآنی قدیم‌تر گاه یادداشت‌هایی می‌توان یافت که اطلاعات ما در خصوص فارسی نویسی ایرانیان را به زمانی بسیار قدیم‌تر می‌برد. یکی از این اسناد، مجموعه یادداشت‌های خیقانی (احتمالاً اهل همدان) است که در هنگام تصحیح قرآنی 30 پاره به زبان فارسی و در پایان هر یک از این اجزا...