راهیابی پزشکان به دربار برای درمان خلیفه و درباریان، زمینه ساز ورودشان به عرصه قدرت و سیاست بود. بررسی نحوه ارتباط خلفا و پزشکان، جایگاه ممتازشان در نزد خلفا و درباریان، تأثیرگذاری در عرصه سیاست و موقعیت مالی آنها ازجمله مباحث مغفول مانده در حوادث عصر اول عباسی است. این مقاله می کوشد بر اساس رویکرد ارتباط سلامت،[1] در نگاهی کارکردی به توضیح و تبیین حضور پزشکان در دربار خلفای عباسی بپردازد و نشا...

شاه‎عباس صفوی بنا بر مقتضیات اجتماعی و سیاسی، در ساختار و کارکرد برخی از مناصب تغییراتی پدیدآورد. منصب دیوان‎بیگی نیز در نتیجۀ تحوّلات، تکامل و توسعۀ کارکردی یافت و از حالت نظامی به محکمۀ قضایی عرف تغییر رویه داد و وظایفی چون نظارت بر شکایات عامۀ مردم از مقامات دولتی، رسیدگی به جرایم و احداث اربعه و... را برای ایجاد نظم در ساختار اجتماع و کسب رضایت عامۀ مردم برعهده‎گرفت. اما نوسانات بعد از شاه‎ع...

این مقاله به بررسی انتقادی کارکردهای مدارس در دروان نو می پردازد. در دیدگاه انتقادی کارکرد اساسی مدرسه بازتولید مناسبات تبعیض آمیز اجتماعی - اقتصادی است. براساس این دیدگاه دگرگونی کارکرد مذکور بدون تغییر بنیادی جوامع از لحاظ اجتماعی – سیاسی امکان پذیر نیست. با این حال متفکرانی چون هابرماس بر آنند که می توان به اصلاح کارکرد تبعیض آمیز مدارس در جوامع جدید پرداخت. برای انجام این کار او نظریه کنش ا...

سرمایه اجتماعی مفهومی کلاسیک است که حسب اهمیت به ادبیات سیاسی و اجتماعی مدرن پا نهاده و به دلیل نقش محوری و عمیق مکنون در خود، بسیاری از محققین را به خود مشغول داشته است. سرمایه اجتماعی با یک حلقه واسطه ای با کلیت نظام اجتماعی در پیوندی وثیق قرار دارد. این حلقه واسطه ای چیزی جز کارکردهای مترتب بر سرمایه اجتماعی نیست. در واقع سرمایه اجتماعی بر تمامی خرده نظامهای اجتماعی تاثیر گذاشته و از آنها تا...

با توجه به نقش ویژه‌ی شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران، فهم صحیح از ماهیت کارکرد و نظرات آن شورا، گام مهمی در تبیین ویژگی‌ها و انتظارات از آن نهاد در ایفای وظایف قانونی‌اش است و به رفع نقص‌ها و کاستی‌ها و تلاش در راستای بهبود عملکردهای آن نهاد خواهد انجامید. با بررسی ماهیت کارکرد شورای نگهبان در قالب تحقیقات تحلیلی – اکتشافی مشخص می‌شود که نظرات شورا در مواردی که کارکرد اصلی شورا تطبیق ...

شکل‌گیری مشاغل و مناصب مختلف و تحولات مرتبط با آن، از موضوع‌های مهم در عصر عباسی و متأثر از اوضاع و عوامل گوناگون جغرافیایی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بوده است. در عصر عباسی، منصب «قهرمان» از جمله مناصبی به شمار می‌رفت که قدرت و ضعف نهاد خلافت بر عملکرد آن تأثیرگذار بود. این منصب، همانند خاستگاه بسیاری از مناصب مانند کتابت، وزارت و... قدمتی دیرینه دارد. این مفهوم در یونان، با عنوان اویکو...

پس از آغاز اشغال الجزایر توسط فرانسه در سال 1830م، اسلام جهادی فوری‌ترین واکنش مسلمانان این سرزمین بود که در جنبش امیر عبدالقادر و دیگر مجاهدان قابل پیگیری است. رایت اسلام جهادی بیش از نیم قرن تا اوایل قرن بیستم برپا بود. اما در نسلهای بعد این رایت به اسلام سیاسی تغییر پیدا کرد که می‌کوشید آن چه را از خلال جنگ به دست نیامده از طریق سیاسی به دست آورد. این نوع اسلام سیاسی با رویکرد اصلاح‌طلبی می‌...

  اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه طباطبایی با توجه به عمق و وسعتی که دارد می تواند راهگشای بسیاری از مسائل سیاسی دوره کنونی در جوامع مختلف باشد. یکی از مهمترین مبانی تفکر فلسفی علامه طباطبایی که اندیشه سیاسی- اجتماعی ایشان را متاثر ساخته است و به نوعی جهت نگاه علامه را تعیین می کند نظریه ادراکات اعتباری است. در این مقاله با توجه به اهمیت و ضرورت طرح اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه و مبانی آن سعی شده اس...

دیوان برید در نهاد اداری خلافت اسلامی (امویان و عباسیان) کارکردی مهم در عرصه خبریابی و خبررسانی و امنیت قلمرو خلافت داشت. ضرورت اداره قلمرو گسترده خلافت، کسب اخبار و حوادث از ایالات و انتقال آنها به دارالخلافه، مراقبت از نحوه عملکرد کارگزاران، انجام خدمات پستی و اقدامات جاسوسی موجب اهمیت این دیوان در سازمان اداری خلافت اسلامی شد. در این پژوهش که از نوع تاریخی است در مرحله گردآوری به روش کتابخان...

راهیابی پزشکان به دربار برای درمان خلیفه و درباریان، زمینه‌ساز ورودشان به عرصه قدرت و سیاست بود. بررسی نحوه ارتباط خلفا و پزشکان، جایگاه ممتازشان در نزد خلفا و درباریان، تأثیرگذاری در عرصه سیاست و موقعیت مالی آنها ازجمله مباحث مغفول مانده در حوادث عصر اول عباسی است. این مقاله می‌کوشد بر اساس رویکرد ارتباط سلامت،[1] در نگاهی کارکردی به توضیح و تبیین حضور پزشکان در دربار خلفای عباسی بپردازد و نشا...