چکیده نقش بازیگران منطقه ای در فرایند دولت سازی افغانستان در دوران طالبان و بعد از سقوط وی را می توان بر حسب میزان نفوذ و تاثیر گذاری به سه دسته بازیگران اصلی شامل ایران، پاکستان و روسیه و بازیگران پیرامونی شامل اتحادیه اروپا، ژاپن و بازیگران شبه پیرامونی شامل امریکا، عربستان، هند و چین تقسیم نمود. موقعیت سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی و قومی افغانستان سبب شده است که این کشور همواره تحت تاث...

پژوهش حاضر با هدف بررسی «بررسی همکاری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با شورای همکاری خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران» به روش توصیفی انجام شده است. نتایج تحقیق چنین نشان می دهند: همکاری نزدیک کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس با ناتو تأثیر منفی بر امنیت ج.ا.ایران گذارده و موجب محدودتر شدن منافع و تأثیر کنش ایران در منطقه شده است. در شرایط کنونی، فعالیت های ناتو در منطقه با مناف...

ناآرامی های خاورمیانه که در چند سال گذشته، فضای سیاسی و امنیتی منطقه را ملتهب ساخته است، به سربرآوردن و یا احیاء جریاناتی افراطی و تروریستی، دامن زده است که با ایدئولوژی ستیزه جو و مطلق گرای خود، ثبات و آرامش کشورهای درگیر چالش های سیاسی را به مخاطره افکنده است. افزون بر این، از آنجا که دگرگونی های سیاسی خاورمیانه منافع و امنیت بازیگران دولتی منطقه ای و فرامنطقه ای را درگیر می کند، فعالیت و سرن...

این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی واکاوی تحولات بحرین و تبیین چالش ها و فرصت های پیش روی امنیت ملی ایران سامان یافته است. بدین منظور پژوهش حاضر تلاش می کند تا با الگوگیری از رویکرد ترکیبی رهیافت سوم لی نور جی مارتین در مطالعه امنیت ملی کشورهای خاورمیانه و با در نظر گرفتن پنج متغیر مستقل دخیل در این رویکرد (ترکیبی از متغیر های نظامی و غیرنظامی)، به تاثیر تحولات بحرین بر امنیت و جایگاه منط...

وقوع انقلاب­ها در شمال آفریقا و تسری آن به خاورمیانه سبب شد تا بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای رویکردهای متفاوتی را در منطقه خاورمیانه اتخاذ نمایند موضوعی که روسیه به ویژه در دوره دوم ریاست جمهوری پوتین، توجه زیادی به آن داشته است. نگرانی از افزایش حضور آمریکا در منطقه و تسری این جریان به منطقه اوراسیا، باعث شده است که روسیه سیاست تقابل با غرب و حمایت از دولت­های حاکم را دنبال نماید. با توجه به...

«امنیت انرژی» یکی از مباحث راهبردی در سیاست جهانی است که همه کشورها به آن توجه ویژه ای دارند. جمهوری اسلامی ایران در کانون منطقه ای با عنوان «بیضی استراتژیک انرژی» قرار گرفته که در تولید و انتقال نفت و گاز جهان نقشی حیاتی دارد؛ به گونه ای که از نظر کارکرد به سان قلب جهان عمل می کند و به همین اعتبار، دارای نقش ژئوپولیتیکی است. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل نقش ژئوپولیتیک جم...

«امنیت انرژی» یکی از مباحث راهبردی در سیاست جهانی است که همه کشورها به آن توجه ویژه ای دارند. جمهوری اسلامی ایران در کانون منطقه ای با عنوان «بیضی استراتژیک انرژی» قرار گرفته که در تولید و انتقال نفت و گاز جهان نقشی حیاتی دارد؛ به گونه ای که از نظر کارکرد به سان قلب جهان عمل می کند و به همین اعتبار، دارای نقش ژئوپولیتیکی است. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل نقش ژئوپولیتیک جم...

هنجارهای امنیتی بخش اجتناب ناپذیری از فرآیند نهادگرایی و گسترش رژیم های بین المللی در نظام جهانی محسوب می شود. کشورهایی که از قابلیت لازم برای اثرگذاری در محیط منطقه ای و بین المللی برخوردارند، عموماً تلاش می کنند تا اهداف راهبردی خود را از طریق هنجارهای امنیتی، خلع سلاح و کنترل تسلیحات پیگیری کنند. این امر بیانگر آن است که جهانی شدن می تواند فرایندهای سیاسی، اقتصاد و راهبردی یکسان و اثرگذار در ...

ناآرامی های خاورمیانه که در چند سال گذشته، فضای سیاسی و امنیتی منطقه را ملتهب ساخته است، به سربرآوردن و یا احیاء جریاناتی افراطی و تروریستی، دامن زده است که با ایدئولوژی ستیزه جو و مطلق گرای خود، ثبات و آرامش کشورهای درگیر چالش های سیاسی را به مخاطره افکنده است. افزون بر این، از آنجا که دگرگونی های سیاسی خاورمیانه منافع و امنیت بازیگران دولتی منطقه ای و فرامنطقه ای را درگیر می کند، فعالیت و سرن...

با استحاله و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ساختار ژئواستراتژیک پیمان ورشو، ضرورت جایگزینی مفاهیم ، دکترین ها و استراتژی های نوین، بازیگران عرصه بین المللی را بسوی نگرش جدید رهنمون ساخت. در این میان بازیگران منطقه ای و جهانی بر مبنای استراتژی فرصت یا رویکرد سریع ترین و موثرترین اقدام در بهترین فرصت موجود سعی در تبدیل مخاطرات و چالشهای دوره پساجنگ سرد به فرصتها، در راستای راهبرد مینیماکس نمودند، چ...