برخی اسم ها را اسم جنس می نامند. اسم جنس نام طبقه ای از اسامی است که هر یک از اعضای آن نامی جداگانه دارند. یکی از نشانه های اسم جنس در زبان انگلیسی استفاده از پسوند -s است . در زبان فارسی اسم جنس را بدون نشانه صوری به کار می برند. از این رو بهتر است که کلیدواژه ها در زبان فارسی بدون نشانه جمع و به صورت مفرد نوشته شوند. مواردی نیز هست که نمی توان در آن حالت ها از کلیدواژه مفرد استفاده کرد. از جم...

این مقاله بر مبنای دانش نام­شناسی، به بررسی شخصیّت‎های قصّه­های عامیانه می پردازد. مبنای بررسی­ها قصّة فیروزشاه‎نامه است؛ زیرا در این رمانس عامیانه 234 شخصیّت با تیپ های اجتماعی مختلف و تنوّع نام‎ها دیده می­شود. علاوه بر این، با مراجعه موردی به سایر رمانس‎های عیّاری؛ چون ابومسلم نامه، اسکندرنامه، امیرارسلان نامدار، سمک عیّار، حسین‎کرد شبستری، حمزه نامه و داراب نامه طرسوسی به مقایسه و تحلیل نامهای اشخا...

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از فرایندهای واجی پربسامد در زبان ترکی بیجار، بر اساس گونۀ زبانی روستای "اوچگنبد سلطان" می پردازد. بدین منظور، از چهار گویشور زبان ترکی بیجار و ضبط چهار ساعت مکالمه و طرح پرسشنامۀ از پیش تعیین شده بر مبنای مطالعۀ گویش ها استفاده شده است. همچنین یکی از نگارندگان به عنوان یک گویشور ترک زبان، از صحت اطلاعات کسب شده اطمینان حاصل کرده است. هماهنگی واکه ای در پسوند جم...

این پژوهش در قالب چهار فصل به بررسی ساختـار ونـدهای تصـریفی و اشتقاقی گلستان سعدی می پردازد. درفصل نخست به تشریح روش پژوهش، پیشینه و دلایل انتخاب سعدی و گلستان اشاره می شود و در فصل دوم به توصیف مفاهیم و تعاریف کلیدی و همچنین روش ها و موانع واژه سازی پرداخته می شود و با بیان اهمیت تکواژهای وابسته فهرستی از وندهای اشتقاقی و تصریفی زبان فارسی اعم از فعال، نیمه فعال و مرکب ارائه می شود. در فصل سوم...

در زبان روسی و فارسی، قید یکی از انواع کلام اکست که از لحاظ حالات صرفی تغییر نمی کد. از لحاظ نحوی، قید در هر دو زبان می تراند در کنار خود متمم داشته باشد. برخی از زبان شناسان، قید تفضیلی را همان قید تعییریافته محسوب می کنند و معتقدند که قید در زبان روسی تغییر می کند. در زبان فارسی نقش نحوی واژه در جمله می تواند وجه تمایز قید از صفت باشد. در هر دو زبان، قید گاهی واژه ای یا گاهی کل معنی جمله را ب...

چکیده فارسی کتاب کنزالاسرار مازندرانی شامل مجموعه داستان های عامیانه مازندرانی و نیز ترجمه چند داستان از گلستان سعدی است. این کتاب به زبان مازندرانی نوشته شده است. این کتاب را برنهارد دورن -شرق شناس آلمانی تبار روسی- با کمک میرزا محمد شفیع مازندرانی جمع آوری کرده است. در این رساله، به بررسی صرفی متن منثور این کتاب پرداخته ایم. «صرف» یکی از شاخه های عمده زبانشناسی است که به مطالعه و بررسی سا...

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل نمونه­هایی از فرایندهای واجی همگونی، درج و هماهنگی واکه­ای در ترکی قشقایی می­پردازد. داده­های مورد نیاز جهت انجام این تحقیق از طریق مصاحبه با 6 گویشور بومی در محدودۀ سنی 25 تا 60 سال جمع­آوری شده است. علاوه بر این از شمّ زبانی یکی از نگارندگان به عنوان گویشور بومی این گونۀ زبانی و هم­چنین از منابع مکتوب نیز در جمع­آوری داده­ها استفاده شده­است. داده­های ارائه شده در ای...

تحول آوایی پسوند «هر» از هند‏و‏اروپایی تا فارسی نو     بهزاد معینی سام [1]   مسعود بیانی [2]     تاریخ دریافت: 25/3/1390   تاریخ تصویب: 7/12/1390     چکیده   بسیاری از پسوندهای زبان فارسی در سیر تحول آوایی­شان از هند‏و‏اروپایی تا فارسی نو، شکل هایی مختلف یافته­اند و «هر» از جمله این پسوندهاست؛ از این روی، در این مقاله کوشیده ایم دگرگونی این پسوند را همراه با شکل کامل تحول یافته واژه­ها در هر سه...

در این پژوهش، فرایند اشتقاق در زبان ترکی آذربایجانی بر بنیاد انگارۀ نظری کیپارسکی (1982) تحت عنوان « صرف و واج شناسی واژگانی»یا به اختصار «صرف واژگانی» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. این نظریه از جمله رهیافتهای علم صرف است که در چارچوب دستور زایشی، به توصیف و تبیین نظام واژگانی و ارتباط آن با دیگر حوزه¬های زبان به ویژه واج شناسی می پردازد. در فصل اول، ضمن تبیین اهداف رساله و طرح موضوع، به...