یکی از رویکردهایی که اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی برای بررسی مفاهیم و تحول آن مورد توجه قرار می دهند؛ رویکرد پدیدارشناسی است. این رهیافت که از جمله رهیافت های پیچیده در عرصه علوم اجتماعی و سیاسی به شمار می رود اشتراکات بارز با رهیافت های تفسیری دارد که در پایان قرن بیستم میلادی علیه پوزیتیویسم و امپریسیسم رشد کرد. پرسش اصلی این پژوهش، پرسش از میزان و نحوه کاربری روش پدیدارشناسی در عرصه علوم ...

عدالت مفهومی آرمانی است که یکی از غایات‌ علم سیاست به‌شمار می‌رود. خارج ساختن این مفهوم از حالت ذهنی و تحقق آن در واقعیت عینی، اجتماعی و سیاسی، نیازمند روش است. امام علی(ع) در نامه‌هایش به یاران و کارگزاران خود، شیوه‌های اجرایی و عملی رسیدن به عدالت را ترسیم می‌کند. در این پژوهش با مطالعه موردی نهج البلاغه، با استفاده از تحلیل محتوای آثار با روش پدیدارشناسی به نقد و ارزیابی اندیشه آن بز...

در این گفتار تلاش بر این است که از معبر تلاشی تطبیقی و با در نظر گرفتن نسبت(های) مسائل اساسی پدیدارشناسی کربنی، یعنی «آگاهی»، «هستی»، «زمان» و «پدیدارشناسی به‌مثابه روش»، با سنت معهود پدیدارشناسی (هوسرل و هایدگر) پرتوی تازه بر چیستی پدیدارشناسی کربنی ــ که غالباً مفروغ‌عنه پنداشته شده ــ افکنده شود. بااین هدف، به‌اختصار از سرگذشت این مسائل در سنت پدیدارشناسی سخن گفته‌ایم و پس از آن تلقی کربن از ...

هوسرل جهت تحلیل آگاهی ما از امور فلسفی روش پدیدار شناسی را ارائه کرد که امروزه در بسیاری از حوزه های معرفت مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله با بین مراحل چهارگنه روش پدیدارشناسی هوسرلی، و مقایسه آن با تحلیل فلسفی استاد مطهری از اخلاق، نشان داده می شود: عناصر نفی مثل افلاطونی و مقولات ارسطویی در مفاهیم اخلاقی نزد شهید مطهری با تعلیق حکم نزد هوسرل، و اعتباری بودن تعابیر اخلاقی نزد شهید مطهری...

پول به عنوان یک ابزار، تمامی ابعاد زندگی را در برگرفته و بیشتر حوزه‌های دانش را تحت تأثیر خود قرار داده است. حوزه‌ نفوذ پول به گونه‌ای گسترده شده است که از کارکرد ابزاری فراتر رفته و به یک پدیده‌ فعال و مقتدر تبدیل شده است. این پژوهش به بررسی معنای اجتماعی و نقش پول در میان زنان جامعه با هدف شناخت نقش جنسیتی پول می‌پردازد. روش تحقیق پدیدارشناسی جامعه‌شناختی است. برای نمونه‌گیری از 40 زن متأهل س...

موضوع این مقاله بررسی و نقد دیدگاه اصالت زمان شخص‌گرای برایتمن است. در این تحقیق با روش توصیفی- انتقادی، نخست فلسفۀ شخص‌گرایی‌ معرفی گردیده، سپس دیدگاه اصالت زمان شخص‌گرای برایتمن و چیستی شخص بررسی و در نهایت به نقد این دیدگاه پرداخته‌ شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که برایتمن، مفهوم‌پردازی نوینی از «خود» ارائه می‌دهد. «خود» از دید او تجربی است؛ امّا نه تنها با «خود» تجربی ...

ادموند هوسرل را پدر پدیدارشناسی نامیده‌اند. پدیدارشناسی روشى است که به جاى پیش‌بینی و اندازه­گیری مرسوم در علوم بر کشف، توصیف و معنی تأکید می‌کند. هوسرل ابتدا موضوع اصلی پدیدار­شناسی خود را آگاهی قرار می‌دهد، لذا بسیاری پدیدارشناسی وی را نوعی شناخت­شناسی دانسته­اند. این پژوهش به این مسأله می­پردازد که هر چند هوسرل در برخی از آثارش متوجه آگاهی است اما در آثار متأخرش از آگاهی­شناسی یا اگولوژی فرا...

چکیده یکی از مباحث مهم و جدی در دهه های اخیر توجه به مباحث روش شناختی و کاربست آن در حوزه های مختلف می باشد. البته استفاده از متدها و روش های گوناگون از دیرباز موردتوجه و امعان نظر اندیشمندان مختلف بوده است، لکن در سال های اخیر توجه به این حوزه در قالب پژوهش های مختلف نمود داشته است. در این راستا یکی از رویکردهایی که اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی برای بررسی مفاهیم و تحول آن مورد توجه قرار می ...

هنر به نحو سنتی یکی از «مسائل اساسی پدیدارشناسی» بوده است؛ ازاین‌رو می‌توان از آن به‌عنوان معیاری برای مقایسه دو نوع پدیدارشناسی استفاده کرد؛ بدین ترتیب کار ما، مقایسه دو رویکرد پدیدارشناسانه با معیار زیبایی‌شناسی است. ما با بررسی نگاه مارتین هیدگر به یک اثر هنری (معبد یونانی) و مقایسه آن با تحلیلی که هانری کربن از یک بنای اسلامی (کعبه) ارائه می‌کند، برخی از قرابت‌ها و تفاوت‌های این دو نوع پدید...