ایران و عثمانی و سپس جمهوری ترکیه،در سده های گذشته،مناسبات پرفراز و فرودی پشت سر گذاشته اند.از جملهء مسائل مطرح در این زمینه،موضوع کاپیتولاسیون می باشد که بر دوره ای از روابط دو کشور سایه انداخته است.اینکه کاپیتولاسیون چگونه،در چه زمانی و در چه سطحی میان دو کشور برقرار شد،چگونه پا گرفت و فرایند پایانی آن به چه صورتی بود؟موضوع نوشتار حاضر است که تلاش گردید بر پایهء اسناد به جا مانده بویژه اسناد ...

استقلال وقف و حرمت دخالت غیر متولی و ناظر منصوص در امور موقوفه، اصلی پذیرفته شده در فقه است. برای جلوگیری از حیف و میل فراوان موقوفات لازم است دولت اسلامی بر اساس مبانی حسبه و ولایت فقیه در اداره و نظارت بر موقوفات دخالت کند. جمع میان ضرورت دخالت دولت اسلامی در امور مربوط به موقوفات و حفظ استقلال وقف، پرسش های متعددی پدید آورده است که این نوشتار در صدد پاسخ به آنهاست. نویسنده کوشیده است با تفکی...

در طول تاریخ فقاهت شیعه ولایت به‌معنای مسئولیت و سرپرستی امور مربوطه بوده است که برحسب موارد، تفاوت می‌کند و در شئون عامه و مصالح همگانی امت، تمامی احکام انتظامی اسلام را شامل می‌گردد. شیخ انصاری و امام خمینی(ره) به‌عنوان فقیهانی هستند که نگاهی وحدت‌انگارانه به رابطه ولایت با فقیه دارند. هم‌چنین هردو قائل به ولایت اذنی برای فقیه هستند. در این نوشتار علاوه بر آگاهی از دیدگاه شیخ اعظم، مق...

در اصطلاح حقوق مدنی، ولایت قدرت و اختیاری است که برابر قانون به یک شخص صلاحیتدار برای اداره امور محجور واگذار شده است. این ولایت دارای اقسامی است؛ ممکن است به حکم مستقیم قانون به شخص داده شده، یا به موجب وصایت واگذار گردیده باشد. ولایتی که به حکم مستقیم قانون واگذار شده باشد، اصطلاحاً ولایت قهری نامیده می شود که قانون مدنی در « مواد 180 تا 1194» از آن سخن گفته است. وظیفه و سمت وصیت که از جانب پد...

ریشه یابی معنایی عبارت نوظهور «ولایت تکوینی» نزد متکلمان مکتب بغداد اهمیت فراوانی دارد و این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، اندیشه متکلمان بغداد را در مسئله «ولایت تکوینی» بررسی می کند. برخی از عالمان معاصر برای ولایت تکوینی شاخصه هایی مانند: خلق ایجادی کل یا بخشی از عالم توسط اولیا (علت فاعلی بودن اولیا برای عالم)؛ ابقای وجودی کل یا بخشی از نظام عالم توسط اولیا (اولیا علت ابقای عالم باشند)؛ تدب...

هدف پژوهش حاضر تبیین ارتباط میان ولایت مطلقه فقیه و نقش زمان و مکان در اجتهاد و ارائه مطالعه نظری جدید در استفاده از نظریه ولایت مطلقه فقیه جهت تسهیل امور جامعه بود. در این راستا، نقش زمان و مکان در اجتهاد، احکام، پیدایش موضوعات جدید، کشف مصادیق جدید برای موضوعات، اجرای احکام، احکام حکومتی و ترجیح برخی از احکام بر بعضى دیگر(قاعده اهمّ و مهم) با روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشا...

سه نظریه در مورد بررسی ماهیت رأی مردم در نظام جمهوری اسلامی ایران مورد توجه می باشد.اولین نظریه، نظریه انتخاب می باشد و مطابق این نظریه، منشا مشروعیت حکومت مردم می باشند.یعنی امت اسلامی به دلیل اختیاری که از جانب خداوند به وی اعطاء گردیده، ولایت سیاسی به خودش تفویض شده و بر سرنوشت اجتماعی و سیاسی خود حاکم می باشد. دومین نظریه، نظریه انتصاب می باشد و این دیدگاه بر این باور است که حاکمیت و ولایت...

ولایت قهری در امور فرزندان از احکام امضایی بوده و بنا به تصریح ادله‌ی شرعی این ولایت از آن پدر و جدپدری است. در آراء برخی معاصرین، به استناد تغییرات موضوع «زن» و «خانواده» و بر مبنای اجتهاد در زمان و مکان، ولایت قهری مادران نیز مطرح شده است. در تحقیق حاضر، ابتدا مقررات حاکم بر اجتهاد در زمان و مکان و انحاء تغییر موضوع، مرور و سپس تغییرات موضوع­های زن و ساختار خانواده مطالعه شده است. در بررسی تغ...