چکیده ندارد.

قرون سوم و چهارم هجری از قرون سرنوشت ساز تاریخ ایران می باشد.دولتهای مختلفی به طور همزمان در این قرون بر نواحی مختلف سرزمین ایران حکومت می کردند.اما از بین آنها سلسله های سامانی و آل بویه توانستند خود را به قدرت اصلی صحنه رقابت های این قرن تبدیل سازند.در حالی که سلسله سامانی دوران طلایی خود را پشت سر گذاشته بود با سد محکمی چون سلسله آل بویه که به تازگی قدرت خود را در مناطق جنوبی و مرکزی ایران ت...

پس از فروکش کردن آخرین مقاومت های وابسته به نظام ساسانی، کشور ایران جزئی از بخش شرقی سرزمین های خلافت گردید. در ابتدا برای اداره هربخش از سرزمین های شرقی خلافت، عاملانی از طرف خلیفه مسلمین اعزام می گردید. این عاملان به عنوان نمایندگان تام الاختیار خلیفه عمل می کردند. از زمان طاهریان رابطه خلیفه با امرای مستقل آغاز گردید و در دوران یعقوب لیث، امارت استکفاء تبدیل به امارت استیلا شد، و امرا از چنا...

پس از فروکش کردن آخرین مقاومت‌های وابسته به نظام ساسانی، کشور ایران جزئی از بخش شرقی سرزمین‌های خلافت گردید. در ابتدا برای اداره هربخش از سرزمین‌های شرقی خلافت، عاملانی از طرف خلیفه مسلمین اعزام می‌گردید. این عاملان به عنوان نمایندگان تام‌الاختیار خلیفه عمل می‌کردند. از زمان طاهریان رابطه خلیفه با امرای مستقل آغاز گردید و در دوران یعقوب لیث، امارت استکفاء تبدیل به امارت استیلا شد، و امرا از چنا...

حکومت آل بویه که دراویل سده‌ی چهارم هجری/ دهم میلادی در بخش‌های مرکزی و غربی ایران تا بغداد نفوذ خود را گسترده بود، در قلمروی وسیعی در همسایگی و هم مرزی حکومت غزنویان قرار گرفت که در اواخر این قرن دولت خود را در خراسان بزرگ و در شرق عالم ایرانی مستقر ساخت. این همسایگی باعث برقراری یک سری روابط و ارتباطات بین این دو دولت متقارن گردید که این موضوع در ابعاد مختلف قابل بررسی و تحقیق می‌باشد. توسعه...

بیمارستان های ایرانی در دوران باستان در امور داخلی و تشکیلات سازمانی خود دارای سلسله مراتب و بخش های مختلفی بودند. این امور و تأسیسات به مرور زمان و با بهره مندی پزشکان ایرانی از دستاوردهای نوین پزشکی حاصل شده بودند. پس از افول دنیای ایران باستان در حوزه ی خلافت اسلامی، بیمارستان هایی نیز در قرون نخستین اسلامی در ممالک مسلمین بنا گردیدند که ساختار و تشکیلات آنها نیز برگرفته از تشکیلات داخلی بیم...

تاریخ پزشکی در ایران به دوران پیش از اسلام می رسد، اولین مرکز آموزش پزشکی با نام «جندی شاپور»، که نقش بسیار مهمی در شکل گیری و تکوین این علم داشته، در زمان حکومت ساسانیان ساخته شد. این دانشگاه پس از حمله اعراب مسلمان به ایران همچنان از رونق علمی برخوردار بود،اما بعد از دو قرن آشوب و هرج و مرج و با روی کارآمدن حکومت عباسیان، با انتقال اولین پرشک این مرکز به بغداد در عمل دستاوردهای این دانشگاه به...

از آن جهت که سلاطین آل بویه خود ویژگی های نظامی گری داشتند، و به دلیل حفظ متصرفات و جنگ با مدعیان و دشمنان حکومت ، سپاهیان در نزد ایشان دارای اهمیت بودند؛ بنابراین شناخت جایگاه ، نقش و کارکرد نظامیان امری در جهت بازشناسایی ساختار حکومت و به تبع آن جامعه ی عصر آل بویه محسوب می گردد. گرایش دیلمیان به مذهب تشیع از عواملی است که میان آنان و حکام خلفای عباسی تمایز ایجاد کرد و تسلط آنان بر بغداد ، مو...

برآمدن دولت آل بویه (320-447ه.ق/932-1055م ) که در راستای استقلال طلبی عنصر ایرانی صورت گرفت و بنیانگذاران آن دولت با استفاده از ضعف خلافت عباسی توانستند تا مرکز خلافت عباسی غلبه نمایند، عامل مهمی در تاریخ سیاسی و بویژه تاریخ مذهبی ایران به شمار می آید ، بدان خاطر که حاکمیت یکصدو اند ساله دولتمردان شیعی مذهب بویهی بر قسمت اعظم ایران در قرن چهارم هجری قمری، مجال مساعد و فرصت مغتنمی برای شیعه امام...

ایالت جبال ، شامل نواحی مرکزی و غربی ایران می باشد که از غرب به عراق و از شرق به خراسان بزرگ محدود می گردید و شهرهای مهم آن قم، ری، اصفهان، همدان، کرمانشاه بودند. این ایالت پهناور به خاطر مجاورت با عراق و وجود شهرهای بزرگ از اهمیت سیاسی و اجتماعی زیادی برخوردار بود. از شهر های مهم شیعی موجود در آن می توان به قم ، ری ، کاشان ، آبه (آوه) ، دینور و کرج ابودلف اشاره داشت . پس از فروپاشی آل بویه ،...