بیشتر نظریه‌های علمیِ موفق با واقع‌گرایی خلّاق آمیخته‎اند و دارای مؤلفه‌های اصلی این رهیافت‎اند؛ یعنی آنها به ‎لحاظ ساختاری با مسائل و مفاهیم واقع‎گرایانه‌ مرتبط هستند و در‌عین‎حال الهام‎بخشِ تخیل‎اند، بدون اینکه برآمده از توهم یا مستقل از اصول تثبیت‌شدۀ پیشین باشند. این مقاله در صدد است که بر مبنای الگوهای نظری و با روش تحلیلی و کتابخانه‌ای، تحلیلی بر رویکرد واقع‌گرایی خلّاق به عنوان بخشی از فراین...

مقاله حاضر در پی پاسخ این پرسش است که فهم مبتنی بر واقعیت چیست و چگونه امکان پذیر است؟ فرضیه نگارنده این است که در فهم واقعگرایانه، «تبیین علّی» بر «توصیف» (آنگونه که در نگرش هرمنوتیک مطرح است) و «تجویز» (آنگونه که در پوزیتویسم منطقی متداول است) تقدم دارد. این مقاله کتاب «لویاتان» هابز را به عنوان نماگر کلاسیک تحلیل واقعگرایانه انتخاب و ادعاهای خود را بر مبنای آن اثر ماندگار طرح و تبیین کرده است...

با اینکه در چند دهة اخیر دیدگاه پوزیتیویستها پیرامون تمایز تحلیلی- ترکیبی با نقدهایی جدی روبرو شده است اما هنوز نتایج اصلی این تمایز مانند انکار واقعگرایی در دو حوزة ریاضی و منطق و جدایی دانش و ارزش تا حدود زیادی در فلسفة علم معاصر باقی است. در این نوشتار ضمن بررسی مشکلات متعدد تجربه گرایان در تبیین جایگاه معرفتی تحلیلی ها استدلال خواهد شد که رویکرد کواینی نیز با اینکه بن بست نگاه پوزیتیویستی د...

بدون شک اوضاع سیاسی و اجتماعی و شیوه زندگی مردم و آداب و رسوم آ ن ها، بر آثار ادبی تأثیر مستقیمی دارد. داستان های جلال آل احمد، آیینه تمام نمای جامعه عصر اوست زیرا وی به داستان نویسی به عنوان یک ابزار می نگریست نه هدف. او سعی دارد در آثارش به بیان مشکلات و رنج های جامعه بپردازد و از این طریق خواستار جامعه آرمانی خویش است. گذشته از این در غالب داستان های آل احمد، می توان تاریخ معاصر را مشاهده کر...

دراینمقالهنویسندهسعیداردبا توجهبه یکیازاهدافسیاستخارجیجمهوریاسلامیایرانکهآن دستیابی کشوربهجایگاهاولوبرترمنطقهایاست،محظوراتومحدودیتهاوعواملبازدارندةداخلیو خارجیدرراه رسیدنبهایناهدافرابررسینماید؛لذا میکوشد تا قید و بندها و عوامل محدودیتزای ناشی از نظام بینا لملل و نظام فرعیمنطقهایرامهمترینمانعچالشزا برایرسیدنبهایفای نقشبرتریمنطقهایایرانمعرفی نماید. در این راستا، تلاش نویسنده بر این است که توضیح م...

شاید بتوان گفت تحولات اخیر در جهان عرب که با نام‌گذاری‌های مختلف معنا و مضمون متفاوتی پیدا کرد، تنها در کشور تونس در شکل گذار نسبی به دموکراسی، موفقیت مردم این کشور را در فروپاشی رژیم غیردموکراتیک به نمایش گذاشت. بازگشت اقتدارگرایی نظامی در مصر، رقابت‌ها و منازعات سیاسی و نظامی در لیبی و یمن در وضعیتی است که تونس اولین و تنها کشوری است که مرحله گذار به دموکراسی را با افت‌وخیز تجربه کرده است. گذ...

چکیده این پژوهش، ضمن بحثی اجمالی درباره ی نقش مکتب واقع گرایی در ادبیات کودک، به نقد و تحلیل درون مایه های واقع گرایانه در داستان های هوشنگ مرادی کرمانی اختصاص دارد. مرادی کرمانی درون مایه های داستان هایش را از واقعیات و مسائل روزمره ی زندگی برگرفته و آن ها را با مهارت نویسندگی اش آمیخته است. دوران کودکی، در شکل گیری داستان ها ی وی نقش به سزایی داشته است. در داستان های وی نه تنها شخصیت، مکان ...

مقاله حاضر در پی پاسخ این پرسش است که فهم مبتنی بر واقعیت چیست و چگونه امکان‌پذیر است؟ فرضیه نگارنده این است که در فهم واقعگرایانه، «تبیین علّی» بر «توصیف» (آنگونه که در نگرش هرمنوتیک مطرح است) و «تجویز» (آنگونه که در پوزیتویسم منطقی متداول است) تقدم دارد. این مقاله کتاب «لویاتان» هابز را به عنوان نماگر کلاسیک تحلیل واقعگرایانه انتخاب و ادعاهای خود را بر مبنای آن اثر ماندگار طرح و تبیین کرده است...

مسئلۀ اختلاف شیعه و سنّی یکی از محوری‍ترین مسائل در تاریخ اسلام و اندیشۀ اسلامی است. این مسئله ابعاد‍ گوناگون دینی، اجتماعی و سیاسی دارد و از همین رو، بسیاری از پژوهشگران با استفاده از ابزارها و شیوه‍های گوناگون، و از دیدگاه‌ خود به بررسی آنها پرداخته‌اند. یکی از این پژوهشگران، دکتر علی الوردی (1913ـ1995م)، جامعه‌شناس و تاریخ‍نگار عراقی است که در این مقاله به بیان رویکرد و دیدگاه او در مورد این ...