معراج به‌عنوان یکی از مهم­ترین­ روایات مذهبی، در تاریخ هنر اسلامی بر اساس رویکردهای تاریخی و فرهنگی متفاوت، تصویرسازی شده است. ازجمله موضوعاتی که در تصویرگری نسخه­ های ادبی و مذهبی در هنر عثمانی بدان توجه شده است، زندگی پیامبر و حادثه‌ی معراج ایشان است. نسخه­ ی اسکندرنامه­ ی آماسیا مربوط به سال 798ه.ق ازجمله نسخه­ های اولیه­ ای­ است که دارای صحنه­ ی معراج است. از نسخه­ های دیگری که بعد از اسکند...

       تعداد نسخ تاریخی مصور به جا مانده از عصر صفوی در قیاس با سایر نسخ مصور آن عصر و همچنین در قیاس با نسخ تاریخی مصور همسایگان مسلمان صفویان، عثمانیان و مغولان هند، نسبتاً ناچیز است. همین امر سبب شده است که پژوهشگران صفویان را نسبت به تصویرگری تاریخ بی­توجه قلمداد کنند و این ویژگی را گسستی نسبت به سنت تصویرگری ایران بدانند. از آنجا که مطالعات زیادی در زمینه­ی تصویرگری تاریخ در عصر صفوی صورت ن...

حرمت تصویرگری جانداران، موجب اعتلای هندسه ‌‌اسلامی گردید؛ زمانی که تصویرسازی قرون‌وسطی به باروک منتهی می‌شد، هنر اسلامی به نقش‌ونگارهای آیینه‌کاری‌ها سوق پیدا می‌کرد. امتزاج آیینه‌کاری با نقوش هندسی و مشبک پنجره‌ها، روزن‌ها و درب‌ها باعث نمی‌شد بیننده از ورای آن‌ها به جهان بی‌روح، هندسی نگاه بیندازد، بلکه همان جهانی بود که در نگاه عارفانه شرقی، تجلی حضور مالامال و معطر یزدان بود. نگاه معناشناخت...

هریک از ادیان، رشته هایی خاص از هنرها را، برای بیان اصول و تجلی کالبدی بخشیدن به حقایق معنوی مورد نظر خویش مناسب یافته اند. در برخی از ادیان؛ تصویرگری، نمود هنری است که برای پیش برد اهداف و عقاید آن دین که؛ همانا رسیدن به کمال انسانی است، مدنظر قرار گرفته شده است. در حالی که، برخی دیگر از ادیان، برای رسیدن به کمال انسانی از بیان تصویری پرهیز کرده اند. در این راستا، نگرش دینی به تصویر را به سه ...

از آنجا که هنر هر ملتی ریشه در باورها و اعتقادات و اساطیر مردمان آن دارد و رمزگشایی آن نیازمند شناخت اسطوره های آنان است. در این پایان نامه سعی شده است تا با تعمق در مظاهر خیر و شرّ در اساطیر ایرانی، تجلیات آن را در تصویرگری ایرانی مورد بررسی قرار داد. ثنویت به مفهوم قبول دو مبدأ خیر و شرّ، از مشخصه ی آیین زرتشتی است. اصل تضاد در اندیشه ایرانی، بر مبنای طبیعی استوار بوده است. مهر طبیعت، باعث آسای...

هدف مقاله حاضر آن است تا با بررسی روند تصویرسازی های ادبی در قلمرو تخیّلات شاعرانه که از مباحث بنیادین و قابل توجّه در بلاغت امروزی است؛ به معرفی سطوح مختلف خیال در این تصاویر بپردازد. مساله بنیادی این مقاله که نگارندگان در پی پاسخ گویی به آن هستند، کیفیت ظبقاتی تصاویر شعری معاصر از نظرگاه خیال و سطوح ادراکی شاعران، گذر از لایه های سطحی ومیانی تخیّل آن ها به لایه های درونی و عمیق و نمایش توانایی ه...

نقاشی عصر قاجار به طور عمده، به دو دوره تقسیم می شود: دوره نخست؛ مقارن با سلطنت فتحعلی شاه نضج می یابد تا عصر ناصری دوام می آورد؛ بر تلفیق صور نگارگری و تزئینی با دستاوردهای هنر ناتورالیستی تکیه دارد و سیطره کلی دستاوردهای هنر ایرانی در آن، حائز اهمیت است. دوره دوم، با سلطنت ناصرالدین شاه و ظهور هنرمندان اروپارفته، شکل می گیرد و مبتنی بر بازنمایی از هنر طبیعت گرای غرب است. شاهنامه عمادالکتّاب، م...

اگرچه پژوهشگران دربارۀ نخستین تصویر از پیامبر در نگارگری اختلاف نظر دارند اما باید پذیرفت که با ظهور ایلخانان در ایران شمایل‌نگاری به رشد چشمگیری دست یافت و پرسش اینجاست که چرا تا پیش از این عصر تصویرگری پیامبر چندان مورد توجه نگارگران مسلمان قرار نگرفته بود؟ به سخنی دیگر، چرا هنگامی که مسلمانان با فرهنگ و تمدن مسیحی آشنا شدند از شمایل‌نگاری مسیحی تأثیری نپذیرفتند؟ هدف از این پژوهش آن است که با...

در دوره قاجار به واسطه وجود صنعت چاپ و گسترش تصویرگری و خارج شدن حوضه هنر از سلطه سفارش دهندگان ، پنجره ای را به روی تصویرگران کشور تا در این فضا فرصتی پیدا کنند و شروع به آفرینش خلاقانه کنند. در این فضا بود که تصویرگر توجه خاصی به موجودات عجیب کرد و همین شکل جدیدی از هنر تصویرسازی را بوجود می آورد که امروز بسیاری از هنرمندان از آن فرم و فضا استفاده می کنند. این تحقیق به بررسی تعدادی از تصاویر...

تصویرسازی علمی یکی از شاخه های بسیار مهم تصویرسازی است. استفاده از تصویر برای اهداف علمی، شاید ابتدایی ترین و موجه ترین نیاز باشد. اما متأسفانه، به خصوص در کشور ایران در شاخه ی تصویرسازی علمی از تصویرگری های فاقد خلاقیت که منحصراً با علوم طبیعی وآموزش آن ها سر و کار دارد، استفاده شده است. وجود خلاقیت در تصویرسازی علمی آدمی را به اهداف آموزش نزدیک تر کرده و تأثیرگذاری عمیق تری به وجود خواهد آورد....