هنر دینی ایران در پی تجلی امر والا از هرگونه ترسیم پیکرنما پرهیز کرده است. در این میان موضوعات مذهبی و امور اُخروی به واسطۀ نیاز به ترسیم پیکرنما و فضای روایی در وادی ممنوعه قرار گرفتند. با وجود تأکید بسیار قرآن و احادیث در این حوزه، هنر ایران عاری از مصورسازی امور اُخروی است- جز موارد انگشت‌شماری مربوط به دیدار پیامبر از بهشت و جهنم در نسخ خطی معراج نامه‌ها- اعتلای این حوزه مربوط به هنر عامیان...

شماری از آثار هنری ایران سده­های 4 تا 8 ﻫ. ق. با مجالسی آراسته شده­اند که شاهی کمان­گیر و سواره را در نخجیرگاه آهو نمایش می­دهد، درحالی­که بر پشت مرکبش زنی ریزاندام و چنگ­نواز نشسته است. این صحنه بنا بر متن شاهنامۀ فردوسی و هفت پیکر نظامی گنجوی، داستان بهرام گور شاهنشاه ساسانی و کنیز خنیاگرش آزاده را روایت می­کند. البته انتساب این روایت به شاهنامۀ فردوسی در سال های اخیر موضوع انتقاد بوده و حتی ...

پیرامون نحوه و میزان تأثیرگذاری هنر نساجی ایران بر اروپا، نظریات گوناگونی از سوی پژوهشگران ابراز شده است. در بسیاری پژوهش ها تأثیر صنعت نساجی دورة ساسانی بر نقوش امپراطوری بیزانس و بسط یافتن آنها در اروپا از همان راه به اثبات رسیده است. با این وجود دربارة تأثیرات هنر دورة اسلامی ایران بر اروپا اتفاق نظر چندانی وجود ندارد و بسیاری عقیده دارند که تأثیرات نساجی ایران بر اروپا از حد نقوش دورة ساسان...

یکی از هنرهای رایج در شهر زنجان ملیله‌کاری بوده که شاخه‌ای از هنر فلزکاری است و در ساخت آن اکثراً از فلز نقره با عیار بالا استفاده می‫شود. در ملیله‌کاری شمش‫های نقره را با دستگاه نورد به شکل مفتول‫های چهارپهلوی باریک در‫آورده و نقش‫های کوچک را با آن می‫سازند، سپس آنها را کنار هم قرار داده و لحیم می‫کنند. هدف از این جستار پس از معرفی ملیله‌کاری، شناساندن نقوش و رایج در ملیله‌کاری زنجان، میزان تأث...

ادیان بزرگ حقایق خود را نه فقط از طریق کلمات، بلکه همچنین با خلق هنرهایی متناسب با دیدگاه خود اظهار می‌کنند. هنر اسلامی به مثابه هنر آخرین دین بزرگ الهی، متشابهاً، درونی‌ترین حقایق اسلام را به‌واسطة صور محسوس ظاهر کرده است. هنر اسلامی پس از شکل‌گیری آن، همچنین بخش‌هایی از هنر شرق و غرب را نیز تحت تأثیر قرار داد. در دهه‌های اخیر بعضی از نویسندگان غربی اصالت هنر اسلامی را، از جمله با اشاره به بعضی...

چکیده فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به دلیل پرمایگی محتوایی و تعلق تاریخی به سرزمین تمدنی اسلام، از جلوه‌های مهم و برجسته در بازتولید قدرت نرم به شمار می‌آید. ژرفای درونی فرهنگ و هنر اسلامی که در گذار تاریخی خود به تولید علم پرداخته است، توانسته است گهواره‌ای از تمدن را در سده‌های نخستین و میانی اسلام مدیریت کند. با از میان رفتن ارزش‌های نهادی فرهنگ و هنر که با علم و شکوفایی رابطه مستقیمی دا...

چکیده فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به دلیل پرمایگی محتوایی و تعلق تاریخی به سرزمین تمدنی اسلام، از جلوه‌های مهم و برجسته در بازتولید قدرت نرم به شمار می‌آید. ژرفای درونی فرهنگ و هنر اسلامی که در گذار تاریخی خود به تولید علم پرداخته است، توانسته است گهواره‌ای از تمدن را در سده‌های نخستین و میانی اسلام مدیریت کند. با از میان رفتن ارزش‌های نهادی فرهنگ و هنر که با علم و شکوفایی رابطه مستقیمی دا...

چکیده تاریخ هنر در سیر تطور خود، منابع بی شماری را در جهت ارائه باورهای معنوی هنرمندان پیش روی ما گذاشته است. می توان به جرأت مهم ترین انگیزه خلق هنری را اعتقادات دینی دانست. اما هر دین بنا به اصول و آموزه های خود، رویکرد خاصی را در آفرینش هنر یایجاد نموده است. دو دین اسلام و مسیحیت به عنوان بزرگترین بسترهای خلق آثار هنری، هر یک کاربرد خاصی از هنر دینی را عرضه داشته اند. بررسی وجوه اشتراک و اف...

توجه در وجه نظری امور یا به بیانی فنی تر نظریه پردازی ، یکی از ضروری ترین ، حساس ترین و در عین حال پیچیده ترین موضوعات بشری محسوب می شود از این جهت که هر دانش و حتی هر بینشی برای اینکه استحکام و صلابت خویش را بیابد یا بشناساند نیاز به نظریه دارد . و از اینجاست که پدیده ی هنر در فرهنگ غرب ، در وجه نظری خود از صبغه و سابقه ای بهره می برد که در وجه عملی اش ، در حالی که این وجه از هنر در فرهنگ اسلا...

یکی از مواد اساسی در هنر اسلامی ایران که در بسیاری از شاخه های هنری در طی بیش از ده سده گذشته، کاربرد فراوانی داشته مقواست. این ماده اگرچه در طول تاریخ برفراز ایران، ساختاری کاغذی داشتهو معمولا از خمیر کاغذ و یا چسباندن لایه های کاغذ تهیه میشده اما به دلیل دارا بودن ویژگی های فیزیکی متفاوت برای کاغذ همواره تکبه گاه، نگاه دارنده و پوشاننده و برای بسیاری از هنر های اسلامی بستر بوده است. ماندگاری ...