شاعری و خوشنویسی از جملۀ ارجمندترین و ممتازترین فنون و هنرهای رایج در میان ایرانیان هستند. هنرمندان خوشنویس با به‌کارگیری مفاهیم ارزشمند نظم فارسی در قالب نوشتاری زیبا، آثار هنری منحصر به فردی را خلق نموده‌اند که به دلیل برخورداری از هماهنگی میان محتوا، حروف‌نگاری و تزیین در شمار فاخرترین نمونه‌های هنر ایرانی قرار دارند. توفیق گسترده‌ی هنرمندان ایرانی در خلق این آثار، نه تنها در ایران دورۀ صفوی...

چکیده لباس از دیرباز در زندگی بشر حضور داشته ولی در دوران معاصر علاوه بر کارکردهای سنتی‌، کارکرد رسانه­ای و ارتباطی نیز پیدا کرده، به‌طوری که هنرمندان از آن به ‌مثابه اثر هنری در بیان مفاهیم مورد نظر خود بسیار بهره می‌جویند. در ایران نیز در دهه‌های اخیر شاهد برگزاری نمایشگاه‌هایی در این زمینه بوده‌ایم و از آن­ا که هنرمندان فعال این رشته­ در ایران بسیار محدود می­باشند و هیچ بایگانی منسجمی از عم...

تاکنون سهمی که هنرمندان ایران در شکل گیری مکتب استانبول داشتند، چندان مورد توجه قرار نگرفته و یا به دلیل عدم دسترسی به منابع دست اول مغفول باقی مانده است. در این مقاله سعی شده هنرمندانی که پس از جنگ چالدران بین شاه اسماعیل و سلطان سلیم، به استانبول کوچانده شده و یا مهاجرت کرده اند شناسایی شوند. پیش از هر چیز محیط تبریز از سده هفتم تا نهم هجری بررسی می شود تا میزان فعالیت هنرمندان در تبریز روشن ...

چکیده منظره فارغ از هر موقعیت مکانی و هر شکل و تفسیری که درباره اش باشد، ماده ای خام است. با این حال زمانی که زمبن را به صورت منظره در آوریم، آنگاه می توان گفت که اتفاق مهمی رخ داده است. این اتفاق فارغ از هنرمند بودن، همواره در ذهن بشر رخ داده است. اما نکته ی قابل توجه سیر تحولی است که از زمین تا منظره، و از منظره تا هنر روی می دهد. این محصول کار شخصی صاحب بینش، ذوق و مهارت است. منظره پردازی ا...

هدف این مقاله نشان دادن ویژگی‌های اجتماعی هنرمندان نقاش نوگرای ایران است. پرسش اساسی این است که آیا می‌توان الگوی ثابتی به‌دست آورد که نشان دهنده تأثیر عوامل اجتماعی بر هنرمند شدن افراد باشد یا خیر. برای پاسخ به این پرسش لازم است ویژگی‏های اجتماعی هنرمندان، در اینجا نقاشان نوگرای ایران معرفی شوند. این مقاله به لحاظ نظری به حوزه جامعه‌شناسی هنر مربوط می‌شود و بر هنرمندان تاکید دارد. چارچوب نظ...

از اوایل قرن بیستم میلادی و با ظهور عکاسی، سینما و شیوه های بازتولید و تکثیر آثار هنری در برخی جوامع غربی، اهمیت مطالعه و ارزیابی فرهنگ عامه بشکلی بارز خود را نمایان ساخت. در همان دوران، آوانگارد رادیکال به شیوه هایی گوناگون در پی از میان برداشتن مرزهای میان هنر و زندگی روزمره بود. گسترش فرهنگ توده ای مدرن در قرن بیستم از طریق رسانه های همگانی،واکنش های گوناگونی بر انگیخته است. به طوری که گروه ...

با توجه به تغییر و تحولات بنیادینی که طی چند قرن اخیر در زمینه های مختلف، از جمله فلسفه، علم، اقتصاد، فرهنگ، و هنر رخ داده و تأثیر بسیار عمیق آن ها بر روابط انسانی و نگرش های اجتماعی، اهمیّت توجه مجدد به مسائل زنان در قلمروهای مختلف، از جمله قلمرو هنر آشکار می شود. یکی از چهره های شاخص که در این حوزه پژوهش های درخور توجهی انجام داده است، لیندا ناکلین است او با طرح پرسش «چرا هرگز هنرمندان بزرگ زن...

در بررسی تحولات تاریخی ایران همواره بر نقش و جایگاه اقشاری همچون سیاست‌مداران، نظامیان و روحانیون تأکید شده است؛ اما در این میان اقشاری چون هنرمندان و صنعت‌گران نیز وجود داشتند که در طی ادوار مختلف از جمله دوره حاکمیت تیموریان بر ایران (913-771ق) نقش و سهم قابل توجهی را در شکل‌گیری این تحولات ایفا نمودند. شکوفایی و فراگیر شدن هنر و صنعت در این دوره و کارآمدی هنرمندان و صنعت‌گران در عرصه‌های مخت...

مطرح شدن دوره تیموریان به عنوان یک مقطع شاخص و مهم در تاریخ هنر ایران از یک سو و حجم کمی و کیفی فعالیت های هنری و صنعتی و آثار تولید شده در این حوزه از سوی دیگر، هنرمندان و صنعتگران را به قشری تأثیرگذار در جامعه این عصر مبدل نمود. این امر خود موجب شکل گیری جامعه ای هنری در این دوره گردید که اگر چه اعضای آن را هنرمندان و صنعتگران تشکیل می دادند ولی این افراد از مقام و موقعیت و جایگاه اجتماعی یکس...

گفتمان «نوسنت‌گرا» در پی راهبردهای کلی ساختار قدرت و زمینه‌های اندیشگیِ روشنفکران در هنر معاصر ایران پدیدار شده است. پشتیبانی‌های فکری روشنفکران در ایجاد گفتمان «ضدغرب‌زدگی» و «بازگشت به اصل»، و همچنین حمایت‌های ساختار قدرت در ایجاد امکانِ پدیدار شدن آن، هنرمندان را در مسیرِ تمایزبخشی به هنر نوگرای ایران در برابر هنر مدرن غربی جهت‌دهی می‌کند. در چنین موقعیتی، هنرمندان هویت حرفه‌ای خود را در فضای گ...