آگاهی از میزان فرسایش و پهنه‌بندی مناطق می‌تواند نقش مؤثری در امر حفاظت از خاک داشته باشد. هدف از تحقیق، تهیه نقشه پتانسیل هدررفت خاک براساس معادله تجدید نظر شده جهانی هدررفت خاک در حوضه آبخیز قره‌سو است. میزان هدررفت خاک از تلفیق فاکتور‌های فرسایندگی باران، فرسایش‌پذیری خاک، طول و درجه شیب، پوشش گیاهی و عملیات حفاظتی حاصل گردید. نتایج نشان داد که مقادیر فرسایش از صفر تا بیش از 650 تن در هکتار ...

مقدار رطوبت خاک سطحی، نقشی مهم و مؤثر در تولید رواناب و هدررفت خاک به­ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک دارد. به­همین ­منظور آزمایشی با هدف تعیین اثر رطوبت اولیه بر رواناب و هدررفت خاک در دو بافت خاک (لومی، لوم­رس­شنی) در زمینی بکر در محدوده دانشگاه زنجان با چهار سطح رطوبت اولیه (یک، چهار، هفت و 10 روزه) انجام شد. آزمایش صحرایی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادقی در ابعاد کرت (80 × 60سانت...

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی آستانه‏های پاسخ کرت از نظر بخش‏های مهم فرایند فرسایش و انتقال رسوب در مقیاس کرت در دیم‏زارهای منطقۀ کلالۀ استان گلستان بود. بدین‌منظور شبیه‏سازی باران توسط باران‏ساز کامفورست با ابعاد کرت 25×25 سانتی‏متر در شدت‏های بارندگی 33، 64، 80 و 110 میلی‏متر در ساعت و در شیب‏های 6، 12 و 25 درصد در چهار تکرار انجام شد. غلظت رسوب و هدررفت خاک با اندازه‏گیری رواناب و رسوب در خروجی کر...

بازگشت بقایای گیاهی به خاک به­ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک از ارکان مهم و اجتناب ناپذیر پایداری اکوسیستم­های کشاورزی است. به­منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر دینامیک کربن و نیتروژن آلی آزمایشی گلدانی به صورت کرت­های دو بار خرد شده، با سه تکرار و با استفاده از کیف کلش[1] در گلخانه­ی دانشکده­ی کشاورزی دانشگاه زنجان به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش شامل دو نوع بقایای گیاهی (جو...

ذرات خاک در نتیجه وارد شدن نیروی تنش برشی جریان ناشی از باران، شروع به حرکت نموده، بطوریکه با تداوم آن، رخساره شیاری در دامنه ها توسعه پیدا می کند. بررسی چگونگی تشکیل رخساره شیاری در فواصل زمانی و مکانی روی دامنه ها و نیز شرایط آستانه ای حاکم در شکل گیری آن، در درک بهتر فرایندهای فرسایش خاک و نیز تبیین و توسعه مدلهای بومی فرسایش خاک، سودمند است. این مطالعه با استفاده از شبیه ساز باران به بررسی ...

حفاظت خاک و مهارفرسایش از ضروری¬ترین مبانی استفاده صحیح از منابع آب و خاک است. استفاده از افزودنی های خاک از راه¬کارهای مناسب و جدید مهار فرسایش خاک تلقی می شوند. اگرچه افزودنی های متعددی با هدف حفظ خاک و آب مورد استفاده قرار گرفته است، لکن تاکنون ماندگاری اثر آن طی رگبارهای متوالی مورد توجه قرار نگرفته است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف تحلیل اثر کاربرد ویناس به عنوان یکی از پسماندهای مهم کشت...

در مناطق خشک و نیمه‌خشک، بارش­‌های جوی به­­صورت نامنظم و اغلب با شدت بیش‌تری اتفاق می­افتد؛ این امربه‌خصوص در اراضی که در جهت شیب شخم خورده‌اند، منجر به تولید رسوب و هدررفت خاک می­شود. در این‌گونه اراضی، اعمال روش‌­های صحیح مدیریتی و به‌زراعی می­تواند اثرات نامطلوب این فرآیند را کاهش دهد. در این بررسی، اثر دو تیمار کاربرد یا عدم کاربرد مالچ کاه و کلش در کرت­‌های استاندارد و در سه طبقه شیب 12-0،...

مطالعه اخیر جهت ارزیابی مدل­های RUSLE و RUSLE2 در تخمین هدررفت خاک در دامنه‌های مرتعی دارای مقادیر قابل توجهی قطعات سنگی در حوضه خامسان با به­کار بردن داده‌های بارندگی­های طبیعی صورت گرفت. جهت نیل به این هدف، رواناب و رسوب حاصل از 24 رخداد منجر به رواناب در طول سه سال (1389 تا 1392) در 18 کرت با ابعاد 24 متر طول و 8/1 متر عرض اندازه­گیری شد (شش دامنه- سه کرت در هر دامنه). همزمان داده‌های ورودی ...

مهار فرسایش خاک اهمیتی بسیار در مدیریت و حفاظت از منابع آب و خاک دارد. بر همین پایه، روش‌ها و شیوه‌های مختلفی برای مهار فرسایش خاک معرفی و مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یکی از فناوری‌های نوین در زمینه مدیریت منابع خاک و آب در سال‌های اخیر، استفاده از افزودنی‌های خاک می‌باشد. حال‌آن‌که ابعاد مختلف کاربرد آن در حفاظت خاک به‌طور جامع مد نظر قرار نگرفته است. از این‌رو پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی کمّی...

وقتی دو گاز مختلف که از نظر شیمیائی بر یکدیگر بی اثر بوده و در یک سیستمی که درجه حرارت و فشار آن ثابت باشد در یکدیگر نفوذ کنند 7 این نفوذ سبب اختلاف درجه حرارت شده . اصطلاحا" این پدیده را اثر گرمائی نفوذ (diffusion thermoeffect) می گویند. دوفر (dufour) در سال 1972 برای اولین بار به این پدیده پی برد و چندی نگذشت که کلاسیوس و والدمن این پدیده را بطور مستقل کشف کردند. این پدیده از آن جهت حائز اهمی...