تفسیر «فهم القرآن الحکیم» اثر گرانسنگ محمد عابد جابری است. این تفسیر بر اساس ترتیب سوره‌های قرآن در سه مجلد به زیور طبع آراسته شده است. در مجلد اول و دوم سوره‌های مکی و در مجلد سوم سوره‌های مدنی به تفسیر در آمده است. نویسنده در تفسیر هر سوره یک مقدمه، یک تحلیل و یک خاتمه می‌آورد. ترتیب سوره‌ها در نگاه جابری متفاوت از ترتیب مورد نظر مستشرقان و مصحف مورد اعتماد الازهر است. سوره‌های مکی سوره‌های...

نظریه و نقد پسااستعماری هرچند در حیطة نظریه، گام‌های درخور توجهی را در کشورمان برداشته است، در میدان کاربرد و تطبیق هنوز هم رهیافتی بیگانه و مهجور به شمار می‌رود. جلوة بارز این بیگانگی، رمان کوتاه موسم هجرت به شمال اثر طیب صالح (نویسندة سرشناس سودانی) است که علی‌رغم یدک کشیدن عنوانِ بزرگ‌ترین رمان عربی قرن بیستم از سوی آکادمی ادبیات عربی و بسیاری از محافل ادبی دیگر، و به تبع آن توجه ویژة ناقدان ...

در داستان­های معاصر با وجود تحولات تازه، ردپای مردسالاری و زنان گرفتار خشونت، به وضوح دیده می­شود. از سوی دیگر شکل­گیری هویت زنان نیز متأثر از تصورات و انتظارات اجتماعی است که از طریق خانواده، منابع آموزشی، رسانه­ها و در مجموع سیاست­گذاری­های کلان اجتماعی و فرهنگی به افراد انتقال می­یابد. مقاله­ی حاضر به بررسی خشونت و هویت در داستان هجرت سلیمان نوشته محمود دولت­آبادی با بهره­گیری از تئوری­های ن...

یکی از مسایل بسیار مهم مورد گفتگو در الهیات، به‌ویژه در دوران معاصر، مسأله رابطه میان انسان و خدا بوده است. این مسأله در مقاله حاضر به سه گروه از مسایل کوچک‌تر تحلیل شده است: آیا انسان و خدا با یک‌دیگر رابطه انفسی دارند یا آفاقی؟ آیا خدا و انسان نسبت به هم خودی هستند یا دیگری؟ آیا انسان و خدا ارتباطی بی‌واسطه باهم دارند یا آن که باواسطه عالَم با یک‌دیگر مرتبط می‌شوند؟ این مقاله تلاش می‌کند تا او...

پرسش «معنای زندگی چیست؟» موضوع پژوهشی است که گَرِت تامسن در کتاب در باب معنای زندگی مفصل به آن پرداخته است. او هدفداری را صرفا شرط لازم معناداری می داند و بر آن است که زندگی دارای ارزش ذاتی است، نه اینکه فقط ابزار دستیابی به هدف متعالی یا غیرمتعالی باشد. تامسن معنای زندگی را حالت زندگی شخص نسبت به حقیقت استعلایی جهان می داند. از نظر او فهم معنای زندگی باید دلالت های عملی برای روشی داشته باشد که ب...

حافظ به عنوان یکی از سرایندگان برجستة ادبیّات عرفانی در میان شاعران پارسی‌سرا راجع به مسألة‌ سعادت بشر و عوامل پیش‌برنده و بازدارنده از آن و همچنین نوع موضع‌گیری وی در قبال تعالیم صحیح و ناصحیح رسیدن به سعادت و سیر انفسی، عقاید ناب و درخور توجهی دارد. در این نوشتار به منظور شناخت بهتر و عمیقتر این نظرات از روش تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است که شامل نظریه‌ها و روش‌هایی برای مطالعة تجربی روا...

به رغم نظر مشهور مبنی بر مکّی بودن سورة مبارکة اعلی و یکپارچگی مضمونی آن، گروهی با استناد به روایات، قائل به تفکیک نزولی این سوره هستند و معتقدند بخشی از آن پیش از هجرت و بخشی پس از هجرت نازل شده است و گروهی نیز با فرض مکّی بودن همة سوره، به تأخیر تشریع حکم آیاتی از آن، در مدینه باور دارند.   در این پژوهش برآنیم تا با بررسی اقوال صاحبنظران و رهگیری روایات مورد استناد در منابع شیعه و اهل سنّت و مطا...

این مقاله بر آن است که به معنا شناسی سیاحت و گردشگری در قرآن کریم بپردازد تا با کشف معارف جدید از قرآن اندیشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود. زیرا واژگان مترادف با گردشگری گاهی در بافت زبانی آیات ذکر شده است و گاهی براساس سیاق آیات و تفاسیر مربوط به آن، روشن می شود. این مقاله به شرح و تبیین واژه سیاحت و سپس واژگان دیگری که به این مهم در ارتباط است در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات  می پردازد....

تفسیر «فهم القرآن الحکیم» اثر گرانسنگ محمد عابد جابری است. این تفسیر بر اساس ترتیب سوره های قرآن در سه مجلد به زیور طبع آراسته شده است. در مجلد اول و دوم سوره های مکی و در مجلد سوم سوره های مدنی به تفسیر در آمده است. نویسنده در تفسیر هر سوره یک مقدمه، یک تحلیل و یک خاتمه می آورد. ترتیب سوره ها در نگاه جابری متفاوت از ترتیب مورد نظر مستشرقان و مصحف مورد اعتماد الازهر است. سوره های مکی سوره های...

چکیده: پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) از همان زمان آغاز نزول قرآن، به عنوان اوّلین معلم قرآن به تبیین و تفصیل آیات قرآن پرداخت و در همین راستا نیز به تبیین و ارائه راه حل هایی برای مسلمانان پرداخت تا مردم را به حق و حقیقت رهنمون سازد. حال با توجه به اهمیت زیاد اسلام به بررسی مسائل اجتماعی و تبیین و تحلیل آنها به گونه ای که در سایر ادیان برای آن نظیری نتوان یافت در این پژوهش کوشیده ایم با ا...