عدم تعادل و توازن منطقه ای در فضای ملی، لزوم مطالعه و بررسی در شبکه و نظام سلسله مراتب شهری را لازم و ضروری ساخته، تا از این رهگذر به الگوی پراکنش جمعیت شهرنشین و بالاخره تعادل و عدم تعادل ها در نظام سلسله مراتب شهری هر منطقه ای پی برد و سپس با شناخت وضع موجود به ارایه راه حل پرداخت. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تطبیقی سلسله مراتب شهری در استان های آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل در سال های 1375 تا...

نظام های سکونتگاه های شهری در بلند مدت تبعیت از انتظام فضایی سلسله مراتب گونه دارد. روند رو به رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، مطالعه را درساختار فضایی شهرها الزامی نموده است. در این راستا، بررسی الگوی نظام شهرنشینی و نحوه توزیع اندازه جمعیت سکونتگاههای شهری یک ضرورت تلقی می شود. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل نظام شهری استان فارس با تاکید بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان با استفاده از مدل...

اولین مرحله در برنامه­ریزی منطقه­ای تحلیل نظام سلسله­مراتب شهری و روند تحولات آن درسطح  مناطق و نواحی یک کشور است. در دنیای واقعی هیچ شهر و منطقه­ای بی نیاز از ارتباط و تعامل با شهرها و مناطق دیگر نیست. در پرتو  این ارتباط متقابل است که نظام شهری متوازن شکل می­گیرد. این مقاله با هدف، دستیابی به ویژگی­های شبکه شهری استان ایلام و چگونگی روند تحولات آن طی سالهای  1345 تا 1385 پرداخته است. روش تحقی...

بوستان­های شهری با اختصاص سطوح وسیع یا نسبتاً وسیعی از شهرها به لحاظ قابلیت های کارکردی خود به عنوان امکاناتی برای ارتقاء سطح کیفی شهرها مطرح هستند. بوستان های شهری دارای دو جنبه عمده کارکردی هستند؛ اول، تاثیر این بوستانها در ارتقاء شرایط زیست محیطی به عنوان فضاهای سبز و ریه های تنفسی شهرها و دوم، نقش این کاربری های شهری در گذران اوقات فراغت شهروندان با ایجاد زمینه های متنوع گذران اوقات فراغت فر...

با توجه به انقلاب عظیمی که طی دهه های 60-1950 در علم جغرافیا بوجود آمد، این علم به مبدا تازه ای کشانده شد که با گذشته آن تفاوت های زیادی داشت. این انقلاب شامل انقلاب کمی و آماری و ریاضی بود که به دنبال آن تکنیک ها و مدل های مختلفی برای بررسی فضای جغرافیایی و عناصر آن وارد حوزه جغرافیا و رشته های مربوطه گردید. بی تردید بکارگیری مدل ها و تکنیک های کمی و ریاضی در پژوهش های جغرافیایی بخصوص در بررسی...

از ابتدای شکل گیری شهر و شهرنشینی دسترسی به عناصر خدماتی یکی از معیارها و اولویت ها برای جانمایی و استقرار فعالیت ها بوده است،ودر طرح ها و برنامه ریزی های شهری سعی بر این است که شهر از لحاظ فیزیکی و محل استقرار خدمات به گونه ای باشد که ضمن دارا بودن حداکثر کارایی،به بهبود وضع اقتصاد و بالا بردن سطح رفاه ساکنان آن بینجامد و محیط مناسبی برای زندگی آنان فراهم سازد،که این کار با تعیین سلسله مراتبی ...

اصول حاکم بر شهرهای اسلامی –ایرانی درگذشته ی قبل از مدرنیسم حکایت از وجود وحدتی جامع بانظم سلسله مراتبی بین اجزا و عناصر از جزء به کل و یا بالعکس است. سیر حرکت از درون خانه (حریم خصوصی) تا مرکز محله (فضای نیمه عمومی) و سپس تا مرکز شهر (فضای عمومی) و یا از مرکز شهر تا درون خانه و آغاز سلسله مراتبی دیگر و ساخت فضایی و ساختار کالبدی متناسب باکرامت وجودی انسان و در جهت تقویت خانواده و تعاملات اجتما...

مطالعات و تحقیقات در سطوح مختلف منطقه ای تا ملی نشان می دهند که بویژه در کشور های در حال توسعه عدم تعادل در سلسله مراتب شهری موجب بر هم خوردن تعادل فضایی و رشد بیش از حد جمعیتیِ شهر یا شهرها و عقب ماندگی سایر شهرها می گردد. بنابراین پرداختن به این موضوع در راستای فهم دقیقتر موضوع و سپس یافتن راه حل های مقابله با آن ضرورتی تام جهت رسیدن به تعادل فضایی در سطوح مختلف منطقه ای تا ملی است. هدف اصلی ا...

نظام شهری مطلوب و به تبع آن توزیع اندازه شهری مطلوب یکی از عوامل توسعه در یک منطقه و کشور است. نظامشهریتجسمفضاییاقتصادسیاسیونحوه یمدیریتسرزمین بوده،بامطالعهنظامشهری، نحوه ی پخشایشومیزانتعادلجمعیتشهرهامشخص تر می شود. باتوجه به اهمیت مقوله نظام شهری، در این مقاله سعی شده به بررسی نظام شهری در استان مرکزی به عنوان یکی از خاستگاه های کهن مدنیت در ایران پرداخته شود. همچنین قلمرو زمانی پژوهش شامل یک ...

سلسله مراتب طراحی اقلیمی در یک منطقه نقش زیادی در شرایط آسایش محیطی دارد. این موضوع در مناطقی با اقلیم خاص از اهمیت بیشتری برخوردار است. در میان عوامل اقلیمی، جریان باد نقش بسیار مهمی در شکل دهی به فرم شهر دارد. جهت¬گیری خیابان، ارتفاع و تراکم ساختمان ها، پراکنش ساختمان های مرتفع و ... از جمله عناصر طرح شهری است که بر الگوی جریان باد در فضاهای شهری اثر می¬گذارند. اگرچه موضوع تأثیر متقابل طراحی...