جنگ ایران و عراق، آزمونی دشوار برای دستگاه دیپلماسی اتحاد جماهیر شوروی بود. این کشور از یک سو سرمست از سقوط حکومت پهلوی در ایران و تضعیف موقعیت آمریکا و غرب در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس بود و از سوی دیگر، حکومت انقلابی ایران به همان میزان آمریکا و غرب، شوروی را نیز دشمن قلمداد می‏کرد. در چنین وضعیتی وقوع جنگ بین ایران و عراق، این کشور را در برابر تصمیم دشواری قرار داد. به راستی، رفتار دولتمرد...

د ر 22 سپتامبر 1980 (31 شهریور ماه 1359) ‘ عراق اقدام به تهاجم نظامی گسترده ای علیه سرزمین جمهوری اسلامی ایران کرد. درهمان روز‘ ایران با اعمال محدودیتهایی در خصوص آزادی کشتیرانی درخلیج فارس ‘ ازخود واکنش نشان داد. در ژوئن 1982 (خرداد ماه 1361) ‘ بعد از اینکه ایران نیروهای عراقی را به نحو موفقیت آمیزی از سرزمینش عقب راند‘ به نوبه خود‘ عملیات نظامی را در سرزمین دشمن پیگیری کرد. عراق به این منظور...

در 22 سپتامبر سال 1980 [31 شهریور ماه سال 1359]، صدام حسین جنگی زمینی را علیه ایران آغاز کرد تا به قول لیدل هارت،)[1](به وضعیت بهتری در صلح دست یابد،[i] اما این اقدام با شکست روبه رو شد. از آنجا که وی دیکتاتوری خودخواه و اهریمنی بود نتوانست رهبر مقتدری باشد و اهداف، منابع و طرح بازی مناسبی را برای رسیدن به دولت آرمانی خود در پیش گیرد. علت شکست صدام در آغاز جنگ این بود که وی نتوانست ابزارها و تو...

استدلال اصلی این نوشتار تاثیر نفوذ ابرقدرت ها و نظام بین المللی بر شروع، تطویل و پایان جنگ ایران و عراق است. بدون شک تمامی ابرجنگ‌ها، متاثر از نوع گفتمان حاکم بر نظام بین الملل و نوع سیاست کشورهای بزرگ است. بالطبع جنگ ایران وعراق از این مورد مستثنی نیست. شروع تهاجم ویرانگر عراق علیه خاک میهمان تا حد زیاد بر عناصر و مولفه های خارجی و اصول و قواعد نظام بین الملل آن زمان بستگی داشت. به عبار...

ایران، از گذشته‌های دور ارتباطات و پیوندهای نزدیکی با جهان عرب داشته است. در دوره پهلوی دوم، روابط ایران و کشورهای محافظه‌کار عرب با محوریت غرب گسترش یافت و ایران و عربستان، در قالب سیاست دوستونی نیکسون، نقش مهمی در تأمین امنیت خلیج فارس ایفا کردند. با وقوع انقلاب اسلامی و تغییر مواضع جمهوری اسلامی ایران، این روابط تحول یافت و کشورهای محافظه‌کار عرب، نگران گسترش انقلاب اسلامی به کشورهای خود شدن...

در این مقاله تلاش شده است بخشی از فعالیت های ارزنده ی جهاد سازندگی در یکی از نبردهای مهم جمهوری اسلامی ایران علیه دشمن تشریح شود. مقاله ی جاده ی پیروزی در عملیات طریق القدس، مروری بر اقدامی خارق العاده است که با جسارت، شجاعت، خلاقیت و کارامدی نیروهای دلسوز مردمی جهاد سازندگی انجام شد و یکی از عوامل مهم در پیروزی های درخشان نیروهای مسلح در برابر ارتش سراپا مسلح عراق بود.

این مقاله به دنبال پرداختن به ابعاد جدیدی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. پرسش مقاله حاضر این است که چگونه می توان این جنگ را از منظر نظریه ساختار یابی گیدنز در جامعه‏شناسی مورد تحلیل قرار داد. برای این منظور در ابتدا به ارایه چارچوب نظری در قالب ساختار یابی آنتونی گیدنز پرداخته می شود. در ادامه، کارگزاری رژیم عراق در تعامل با ساختار داخلی و منطقه ای در آستانه جنگ تحمیلی و تعامل کارگزاری جمه...

در پژوهش حاضر تلاش می شود از منظر جامعه شناسی تاریخی با رویکرد نشانه شناسی به این دو پرسش پاسخ داده شود که چگونه شکاف های اجتماعی، فرهنگی و تاریخی موجود در جوامع ایران و عراق، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 فعال شد و چگونه برداشت های حاصل از این شکاف ها جنگی طولانی و پر هزینه را به مدت 8 سال (67-1359) میان دو کشور رقم زد. فهم معنا شناسانه از نشانه جنگ بدون فهم تاریخی از خود جنگ و ...

یکی از عمده ­ترین مصادیق به‌کارگیری سلاح شیمیایی در جریان مخاصمات مسلحانه مدرن، استفاده گسترده ارتش عراق از آن در جنگ تحمیلی بر علیه رزمندگان و غیرنظامیان ایرانی و حتی اتباع عراقی می­باشد که در نتیجه آن هزاران تن شهید و یا مصدوم گردیده ­اند. در این میان و به سبب لزوم حمایت یک دولت ازاتباع خود، جمهوری اسلامی ایران هم با توجه به شدت آلام و آثار زیان‌بار وارده بر قربانیان ایرانی حملات شیمیایی عراق...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی وجود کشور انقلابی با محوریت اسلام، برای بسیاری از دولت های جهان غیرقابل تحمل بود . چرا که انقلاب اسلامی ایران افق های جدیدی از امید به پیروزی را به ملت های مستضعف داد. ایالات متحده امریکا بزرگترین بازنده تحولات داخلی ایران بود و به همین جهت برای اعاده نفوذ خود در ایران به هر کاری که می توانست، دست زد و از ایجاد هر نوع محدودیتی علیه ایران کوتاهی نکرد. بعد از استقرار جم...