فارسی دری زبانی است که از اواخر دوره ساسانی تا امروز، زبان فرهیختگان ایرانی بوده و نه تنها درمدائن و سواحل اروند رود؛ بلکه در دور دست‌ترین شهرهای خراسان و ماوراءالنهر بدان سخن می‌گفته‌اند. با وجود دلائل کافی برای اثبات این مدّعا بیشتر پژوهشگران و نویسندگان تاریخ ادبیات برآنند که فارسی دری گویش یا لهجه‌ای بوده است محدود و منحصر به چند ناحیه در خراسان و ماوراءالنهر و به وسیله پادشاهان آن ولایات؛ ب...

در قرن بیستم میلادی با آغاز نگارش رمان‌نویسی و داستان‌های کوتاه در زبان‌های فارسی و اردو، نهضت‌ها و مکتب‌هایی همچون رئالیسم، رئالیسم اجتماعی و سوررئالیسم بر ادبیات داستانی معاصر دو کشور ایران و پاکستان سایه افکنده است. نثر جدید فارسی و اردو در برگیرندة سرمایة بزرگی از رمان‌ها و داستان‌های کوتاه و گنجینه ای سرشار از آن است. طی دوره‌های متفاوت رشد و شکوفایی ادبیات داستانی، داستان کوتاه پیشگام مقو...

به­­طور کلی آموزش «فعل­» اهمیت بسیار زیادی در فراگیری ساختار معنایی و دستوری هر زبان دارد. در دستور نقش­گرای هلیدی، فعل ذیل نظام گذاریی با نام «فرایند» بررسی می­شود. از منظر این نظام، فعل دارای قابلیت بازنمایی تجربه در زبان است؛ ازین­رو، در قالب فرانقش تجربی بررسی می­شود. فرایند، رخداد، بود و نبود، احساس و کنش اموری هستند که به شکل گروه­های فعلی ظاهر می­شوند. با بررسی بسامد و انواع فرایندها در ...

شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی برای تغییر در برنامه‌های رشتۀ زبان و ادبیات فارسی، مهارت‌هایی از قبیل فرهنگ‌نویسی را جزو برنامه‌های مصوب قرار داده و سرفصل‌ها و منابعی را برای آن ذکر کرده است. نویسندگان این گفتار ضمن پذیرفتن این ضرورت و تأکید بر لزوم آموزش چنین مهارتی، به نقد این سرفصل‌ها و منابع می‌پردازند و پس از توصیفی کلی از این فن و دانش‌های پیش‌نیاز آن، پیشنهادهایی را برای بهترشدن کیفیت آن ار...

مقدمه و هدف: اصل درست­نویسی اصل مشترک نوشتن به یک زبان است. درست­نویسی، به­ویژه در نوشتار علمی ضروری و عامل روان و سلیس بودن متن است. هدف این مطالعه نگاهی نقادانه به مسائل و مشکلات ویرایشی نوشته­های مربوط به علم اطلاعات و دانش­شناسی از لابه­لای مقالات منتشر شده در مجلات جاری این رشته به زبان فارسی است. روش: تعداد 89 مقالۀ منتشر شده در آخرین شماره از یازده عنوان مجلۀ فارسی این رشته، در تابستان و...

هدف: بررسی کتاب‌سنجی مقالات مجله پژوهشنامه نقد ادب عربی دانشگاه شهید بهشتی. روش‌شناسی: با روش کتاب‌سنجی همه مقاله‌های منتشرشده اساتید و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در پژوهشنامه نقد ادب عربی در دوره‌ای پنج‌ساله از ابتدای سال 1389 تا 1394 (برابر با 11 شماره) به تعداد 86 مقاله بررسی شدند. بعد از یادداشت‌برداری از قسمت‌های مدنظر هر مقا...

زبان مجموعه ای از نشانه هاست که برای پیام رسانی به کار می رود. برای آنکه این پیام ها میان فرستنده و گیرنده به راحتی انتقال یابد، گاهی با نشانه هایی همراه می گردد تا گیرنده همان پیامی را دریابد که مورد نظر فرستنده است. یکی از این نشانه ها در زبان عربی و فارسی، «تأکید یا توکید» نامید می شود و بر اساس نقش های ششگانه ای که یاکوبسن (jakobsen) برای ارتباط کلامی بیان می کند، خود را بیشتر در نقش ترغیبی...

مطالعه ی حاضر در صدد بررسی مفهوم حذف و مقایسه ی میزان و نحوه ی به کارگیری آن در متون نوشتاری فارسی و انگلیسی است که توسط نویسندگان فارسی و انگلیسی نوشته شده اند. بدین منظور یک رمان فارسی و یک رمان انگلیسی انتخاب شدند و به دقت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای روشن شدن تفاوتهای احتمالی، آزمونهای خی دو انجام شد. تحلیل انجام شده نشان داد که تفاوتهای آماری معناداری میان متون نوشتاری فارسی و انگل...

یهودیان حضوری دیرپای در ایران دارند. ایشان برای ارتباط کتبی با یکدیگر خط و زبان «فارسی یهودی» را که به زبان فارسی و خط عبری است، ابداع کردند. قدیمی ترین سند از این شیوة نگارش به قرن دوم هجری باز می گردد. شاعران و نویسندگان فارسی یهودی آثار فراوانی را در تفسیر کتاب مقدس، دستور زبان و فرهنگ لغات عبری، هلاخا، میدارش، اشعار، امثال و حکایات، جادو، نامه ها و اسناد حقوقی، در قالب این خط عرضه نمودند. د...