دانش تاریخ در میان اندیشمندان مسلمان از جایگاه ناسازه‌ای (پارادوکسیکال) برخوردار است. این دانش،  از سویی، به عنوان مهم‌ترین حوزه معرفتی برای عبرت گرفتن جهت نیل به سعادت دنیوی و اخروی مورد تأکید قرار گرفته است و از سوی دیگر، در طبقه‌بندی علوم نزد مسلمانان، اغلب نادیده گرفته شده است؛ تا آنجا که بسیاری از اندیشمندان مسلمان حتی در میان علوم نقلی هم از آن یاد نکرده‌اند. در این میان، امام خمینی ا...

حکیم ترمذی عالمی پرتألیف از ورارود در سدۀ سوم قمری است که پیش از ورود به زهد و عرفان، تحصیل در علوم سنتی را ازسر گذرانده بود. او که تبار به پدر و مادری محدث می‌برد، فراگیری معارف حدیثی را از کودکی آغاز کرد و در این زمینه، مهارت فراوانی به‌دست آورد. با آغاز مشرب عارفانه، حکیم ترمذی کوشید عرفان ذوقی و نوری خود را در حیطۀ علوم دینی تبیین کند؛ ازاین‌‌رو، تجارب و باورهای عرفانی خود را با مطالعات قبل...

مرحوم آیتالله حاج شیخ علی آقا نجفی کاشانی، از نوادر علمایی است که در پنجاه سال اخیر در کاشان، مجدانه به تفسیر قرآن روی آورد و کل قرآن را دوبار طی سی سال برای مر دم کاشان تفسیر کرد. او تحصیلات سطح و خارج را در حوزه نجف گذراند و در دو حوزه نجف و قم به تدریس پرداخت. وی علاوه بر تدریس تفسیر برای عموم مردم، به نوشتن تفسیر مبادرت کرد. از مجموعه آثار تفسیری وی، به عنوان میراث مکتوب منطقۀ کاشان، روش شن...

موضوع مورد بحث دراین رساله بررسی و تصحیح انتقادی تحفه الملوک می باشد . ا کتاب در پانزده باب تدوین شده است . باب اول : در خرد - باب دوم : در دانش باب سوم : در نادانی - باب چهارم : در سخن - باب پنجم : در حکمت و امثال و باب ششم : در دوستی باب هفتم : در دشمنی - باب هشتم : در نصیحت فرزند - باب نهم : در پادشاهی و کیفیت او - باب دهم : در خدمت پادشاه - باب یازدهم : در صبر و شتاب - باب دوازدهم : در نیکی...

شیخ طوسی کتاب الفهرست را با هدف گردآوری و ارائه فهرست مصنفان و أصحاب اصول و آثار ایشان تألیف کرده است. وی در ضمن معرفی برخی از پدیدآورندگان، از عبارت «له روایات» بهره برده است. این ترکیب در الفهرست نجاشی دیده نمی‏شود. بررسی مفهوم این عبارت در الفهرست شیخ طوسی نشان می‏دهد که این اصطلاح بیشتر از سوی حمید بن زیاد و در برخی موارد از سوی ابن ولید و شیخ صدوق به کتاب شیخ طوسی راه یافته است. از مقایسه...

رسالۀ «شرح الحکمة العرشیة» اثر حکیم ملا اسماعیل اصفهانی (واحدالعین) شرحی توضیحی بر کتاب عرشیۀ ملاصدرا است. هدف اصلی شارح از تألیف رساله، پاسخ به اشکالات احسائی بر عرشیۀ ملاصدرا است. شیخ احمد احسائی از منتقدان آرا و مبانی حکما به ویژه ملاصدرا است و در کتاب شرح مشاعر و شرح عرشیه که شرحی انتقادی است، اشکالات متعددی را بر مبانی ملاصدرا وارد کرده...

  چکید ه   سابقه و هدف   تزریق خون اشتباه، از جمله معضلاتی است که گهگاه در حین بیهوشی اتفاق افتاده و عوارض جدی به همراه دارد.   مورد   مرد 62 ساله مبتلا به لوسمی به دلیل اسپلنکتومی لاپاراسکوپیک و خونریزی شدید حین عمل نیاز به خون پیدا کرد. پس از تزریق mL 400 ، متوجه نامتجانس بودن خون تزریقی شدیم. تزریق خون قطع شد و پس از انجام اقدامات لازم، بیمار به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل گردید. پس از سه روز،...

بستان‌السیاحه اثر حاج میرزا زین العابدین شیروانی، یکی از مهمترین آثار عصر قاجار است. این اثر دایره‌المعارف مانند، علی‌رغم ارزشهای زیادی که دارد، چندان که باید و شاید شناخته و شناسانده نشده است. این جستار در پی آن است که این اثر را با رویکرد سبک‌شناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد؛ بر این اساس، اثر مذکور به شیوۀ توصیفی و تحلیل در سه سطح فکری، زبانی و ادبی مورد مطالعه قرار گرفته است. دستاورد پژوهش ...

بی‌تردید، مباحث رجالی سهم بسزایی در اعتبارسنجی روایات دارند، اما اختلاف دیدگاه‌های عالمان در برداشت از تعابیر رجالیان متقدم، گاه نیل به حقیقت را دشوار ساخته است. تبیین اندیشه‌های رجالی شیخ محمد عاملی نواده شهید ثانی که از مدققان فن است، می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد. نوشتار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین برخی دیدگاه‌های خاص وی در حوزه اعتبارسنجی روایات و علم رجال می‌پردازد. بنا به یا...

در جهان اسلام قول به تناهی ابعاد پارادایم غالب است؛ و برهان المسامتة - از نوآوری‌های ابن‌‌سینا در کتاب عیون الحکمة - شاید مهم‌‌ترین برهانی است که بر آن اقامه شده است. بر اساس این برهان، چنانچه خطی نامتناهی وجود داشته باشد، اگر خطی به موازات آن فرض شود که از مرکز کره‌ای بگذرد، از حرکت استداری کره، بین این دو خط، در یک آن مسامتة حادث می‌شود، اما حدوث مسامتة در یک آن بین آن دو محال است. د...