زنبورهای خانواده­ی mymaridae (hym.: chalcidoidea)  دربرگیرنده­ی 103 جنس و 1424 گونه­ی معتبر با پراکنش جهانی هستند. در این تحقیق که طی سال­های 90 و 91 در منطقه ی خسروشهر استان آذربایجان شرقی انجام گرفت، چهار گونه از جنس erythmelusenock 1909 از زنبورهای زیر خانواده ی mymarinae و قبیله ی anaphini شناسایی و گزارش شد. این گونه­ها عبارتند از: erythmelus flavovarius (walker) ، erythmelus israelensis (...

جنس لاله واژگون fritillaria l متعلق به تیره liliaceae است که پراکنش گونه های آن عمدتاً در نواحی معتدله نیمکره شمالی بویژه در نواحی مدیترانه، ایران، شمال شرقی عراق، افغانستان، پاکستان، کشمیر، چین، هیمالیا و تا کالیفرنیا پراکنش دارند. ایران در سطح بالاتر از گونه مرکز تکامل و تنوع جنس لاله واژگون دنیا است. چون ایران مرکز تلاقی نفوذ این گونه ها از قفقاز، مدیترانه و آسیای مرکزی است.جنس fritillaria در...

امروزه در باستان­شناسی عصر نوسنگی، دیرین اقلیم­شناسی از رهیافت های بنیادین به شمار می آید. حدود هزارۀ دهم پ. م. تغییرات گستردۀ هولوسین، مقدمات انقلاب نوسنگی و پیدایش روستانشینی را فراهم کرد. تحولات هولوسین البته جغرافیای زیستی فلات ایران را هم دگرگون کرد؛ و در فاصلۀ حدود 800/12 پ. م. تا 500/3  سال پ. م. دمای هوا و پوشش گیاهی و جانوری آن به دفعات متحول شد؛ تا این که اقلیم فلات ایران در حدود 500/...

در سال های اخیر گستردگی و شدت توفان های گرد و غبار در نواحی غرب و جنوب غربی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی خاص خود موجب شده است که این پدیده از عمده ترین مخاطرات زیست محیطی در این نواحی باشد. پژوهش حاضر به بررسی توفان گرد و غبار در نواحی جنوبی و مرکز ایران در بازۀ زمانی 2002 تا 2009 پرداخته است. برای این مهم، از داده های هواشناسی، داده های سینوپتیکی جو میانه و بالا، مدل رهگیری...

پلنگ ایرانی بزرگترین گربه‌سان ایران است که در اکثر نواحی ایران، به جز مناطق کویری زندگی می‌کند. نواحی کوهستانی واقع در شمال و شمال شرقی کشور و همچنین رشته کوه زاگرس را میتوان مهمترین نواحی پراکنش این گونه در ایران قلمداد نمود. با توجه به تفاوت در اقلیم، تیپهای پوشش گیاهی و نوع طعمه‌های متفاوت پلنگ، همچنین از هم‌ گسیختگی زیستگاه‌های یکپارچه بین این دو منطقه، بروز تفاوتهای ریختی در بین پلنگهای ای...

تا کنون هفده گونه زنبور پارازیتوئید از گال زنبور گال زای رزdiplolepis fructuum (rübsaamen) (hym.: cynipidae) در ایران گزارش شده است (3). طی بررسی هایی که روی این زنبور در نواحی شمالی استان آذربایجان غربی انجام گرفت، دو گونه زنبور پارازیتوئید کوتاه بال از خانواده ی eupelmidae، پرورش داده شدند. این دو گونه تحت عناوین eupelmus impennis (nikol'skaya)و eupelmus vesicularis (retzius) شناسایی و ب...

طراحان فرش در طول تاریخ با تأثیرپذیری از مذهب، سیاست، فرهنگ و سایر هنرهای رایج، نقوش زیبا و گاه منحصربه فردی را خلق و بافندگان چیره دست ایرانی نیز آن ها را ثبت کرده اند. سجاده های محرابی از مهم ترین طرح هایی هستند که با ورود اسلام همه گیر شدند. این گونه از فرش ها با الگوبرداری از طاق های ایرانی و در ابعادی کوچک برای اجرای فریضۀ دینی نماز طراحی و اجرا شدند. اجرای نمازهای جماعت و عیدین باعث ابداع...

به منظور شناسایی میکوفلور برگ و ساقه جو در استان آذربایجان شرقی طی سال‎های  82-81, از 44 مزرعه جو واقع در شهرستان‎های مختلف استان نمونه‎برداری به عمل آمد. جداسازی و تشخیص گونه ها با استفاده از روش‎های استاندارد در آزمایشگاه انجام گرفت. در مجموع 374 جدایه از قارچ‎های هیفومیست به دست آمد که بر اساس ریخت شناسی پرگنه و ویژگی های میکروسکوپی در 22 جنس و 49 گونه قرار گرفتند. از این میان گونه‎های acrem...

فرونشست پدیده ای مرفولوژیکی است که تحت تأثیر حرکت فرو رو زمین پدید می آید. علت رخداد این پدیده ممکن است متأثر از عوامل طبیعی و انسانی باشد. در ایران به ویژه در محدودة مورد مطالعه، رویداد آن اغلب متوجه فعالیت های انسانی و به ویژه بهره برداری بی رویه از منابع آب زیرزمینی است. محدودة مورد مطالعه در ناحیة بیابانی ایران واقع شده و به سبب خشکی محیط و نبود منابع آب سطحی، حیات و فعالیت های اقتصادی آن ب...

یکی از پدیده‌های تأثیرگذار درتاریخ ایران پس از اسلام، ورود گروه‌های اجتماعی، از خارج از قلمرو این سرزمین در قالب قبیله‌ و چادرنشینی است. این امر، نخست به شکل مهاجرت قبایل عرب مسلمان، که برای جهاد به ایران می‌آمدند، تحقق یافت؛ اما پس از فتح ایران به دست اعراب مسلمان و سقوط نظام سیاسی ـ اداری ساسانی ، نبودِ دولت مرکزی در قرون نخستین اسلامی در ایران و فروپاشی مرزهای سیاسی کشور، راه را برای ورود دیگ...