دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- ...

با توجه به اینکه در دوره ی معاصر نمادپردازی عمدتاً از مسائل عرفانی خارج و وارد مسائل اجتماعی شد، نمادها هم دچار تحولات و دگردیسی معنایی شدند و در فضا و شرایط جدید، لباسی بدیع از معنی پوشیدند. چرایی و چگونگی دگردیسی معانی نماد در شعر معاصر، سوال اصلی این پژوهش است که در دو محور اصلی1- عوامل زمینه ساز تحوّل معنایی نماد 2- نقش ساختار شعر و زنجیره ی همنشینی کلمات در تحوّل معنایی نماد، مورد بررسی قرار ...

محصول طراحی شده مذکور در واقع فرمی برگرفته از یک ساز ملودی ایرانی با قدمت صده ی اخیر به نام عود به صورت یک عنصر تزیینی و کاربردی به منظور معرفی یک محصول در جهت شناسایی و آشنایی بیشتر سازهای ایرانی که جزوی از فرهنگ و پیشینه ی هنری ما ایرانیان است ارایه گردیده است. محصول طراحی شده مذکور در واقع فرمی برگرفته از یک ساز ملودی ایرانی با قدمت صده ی اخیر به نام عود به صورت یک عنصر تزیینی و کاربردی به...

سهروردی بنیان گذار حکمت اشراق و یکی از حکیم – عارفانی ست که آفریننده ی زیباترین داستان های رمزی، برای بیان حقایقی است که در نامه های خداوندی مخزون است و در سخنان حکیمان پیشین مکنون مانده است. "مونس العشاق" یکی از قابل تأمل ترین رسایل رمزی سهروردی است. شیخ اشراق در این روایت، حدیث عشق را با استفاده از داستان قرآنی حضرت یوسف به تصویر می کشد. این داستان با ارایه تاویلی نمادین از داستان جدایی یوس...

نظامی گنجوی از شاعران مشهور ادبیات فارسی است که از دیرزمان. شعر او را محتاج شرح و تفسیر دانسته اند. یکی از دلایل پیچیدگی شعر نظامی، به کارگیری دقیق اصطلاحات نجومی و استفاده از ظرفیت های فراوان تصویرآفرینی بروج و اجرام آسمانی است. در این نوشتار، بیت: خوشه کزو سنبل تر ساخته سنبله را بر اسد انداخته که در مقدمه مخرن الاسرار و در باب معراج پیامبر (ص) آمده، تشریح شده است. شارحان مخزن الاسرار، به دل...

درآثار مولانا جلال الدین بلخی، تمثیل ها و تشبیه تمثیل های بسیاری به کار رفته است تا مفاهیم و آموزه های مورد نظر خالق آن را برای مخاطب بازگو کند. در برخی موارد، مطابقت زائدالوصف ممثل ها بررسی شدنی است؛ چراکه در همه آن ها شیری در وضعیتی قرار گرفته که به غلط گاو پنداشته یا دیده می شود. این ممثل، سمبل است؛ ترکیبی پنهان و پیدا از موجودی که اجزای سازنده آن، یعنی شیر و گاو، هریک نمادی مجزا هستند. آنچه...

اَژدَها در داستان­های اسطوره­ای ایران، نماد گجستگی بویژه نماد خشک­سالی است. پژوهش­گران، نبرد پهلوان و اَژدَها را نماد نبرد ترسالی با خشک­سالی می­دانند. در این جستار انگاره­ای دیگر دربارۀ سرشت برخی اَژدَهایان در داستان­های اساطیری به پیش کشیده­می­شود. چکیدۀ سخن این است که اگرچه اَژدَها در اساطیر، نماد خشکی است؛ در برخی داستان­هایِ اَژدَهااوژنی، گزاره­هایی است که نشان­می­دهد اَژدَها نماد خشکیِ سرمایی است نه خش...

نماد یکی از آرایه های ادبی است. ویژگی بارز نماد، ابهام، عدم صراحت، غیر مشروح و غیر مستقیم بودن معنی و مفهوم آن است، به این معنا که مراد و مقصود نهایی در زبان نمادین ظاهر نیست، بلکه فراتر و عمیق تر از ظاهر آن است. در شعر معاصر ایران به دلایل متعددی به نماد توجه شده است، سپهری از شاعران معاصر است که برای بیان اندیشه های عرفانی خود، از زبان نمادین بهره برده و همین امر یکی از رازهای پیچیدگی و ابهام...

شناسایی نمادها و نشانه ها در واقع کلید و مدخلی برای ورود به دنیای مه آلود مجهولات می باشد پی بردن به عمق واقعیت ها، در گرو تشخیص و تحلیل درست این عناصر نمادین است. شعر دفاع مقدس – به عنوان یکی از جریان های شعری غالب در عصر حاضر – از این نقطه نظر حائز اهمیت و دارای برجستگی می باشد. این پژوهش به طور محوری، به دنبال شناسایی، تحلیل و تطبیق عناصر نمادینی است که در شعر شاعران برتر استان کرمانشاه، به ...

هدف اصلی این تحقیق، باز نمایی نمادهای شعری در گستره ی ادب فارسی بوده است و این نمادها نیز در بستری از زبان شکل پذیرفته اند، لذا شمّه ای از زبان ارتباطی و هنری نیز بازنموده شد و از آن جا که نظریّه پردازان هنری و زیبایی شناسان در موارد عدیده ای هنر و زیبایی را در کنار هم قرار داده و شناخت یکی را منوط به شناخت دیگری دانسته اند، پای زیبایی شناسی نیز به عنوان حلقه ی واسط بین زبان و هنر به وسط کشیده شد...