از آن جا که روحیه ی حاکم بر جبهه ها در روزهای پر تلاطم جنگ روحیه ای عرفانی و معنوی بود شاعران جنگ نیز با همان دیدگاه به توصیف شهیدان و صحنه های دفاع مقدس پرداخته اند و مناسبت ترین زبان برای بیان این مضامین زبان نماد است. این نمادگرایی شاعران مقاومت به معنای ذهنیت گرایی محض نیست) آنان با نماد گرایی عواطف و نگرش شان را به تصویر کشیدند بنابراین باید جایگاه شعر و ادبیات مقاومت مورد تحلیل و بررسی قر...

نظریة فلسفی جهان مثالی که پیش از نظریة عالم مُثُلی افلاطون در اندیشه­های زرتشت و حکمت خسروانی ریشه داشته است، در اندیشة حکیمان و عرفای مسلمان چون مولانا نیز بسیار تأثیرگذار بوده است. این نظریه در زیباشناسی هنری رویکرد خاصی را پدید می­آورد که بر پایة صدور معقول در محسوس و و نزول از وحدت به کثرت مبتنی است و شکلی از ادبیات تمثیلی یا رمزی را به وجود می­آورد که ساختی دوگانه به اثر می­بخشد. در این ساخت...

یکی از اصطلاحات شناختۀ قرآنی «الراسخون فی العلم» است که در هفتمین آیه از سورۀ آل عمران یاد شده، و در تفاسیر اسلامی با بحث تأویل آیات متشابه گره خورده است. این اصطلاح در آثار ملاصدرا ـ اعم از تفسیری و فلسفی ـ نیز به وفور دیده می شود. وی افزون بر این که در بحثهای تفسیری خویش رسوخ در علم را ملاک جواز ورود به عرصۀ تأویل دانسته، کاربرد این ملاک را توسعه بخشیده، و در گستره ای از مباحث اعتقادی و فلسفی...

پل تیلیش یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان و الاهی‌دانان مسیحی در قرن بیستم است. او نظریّه‌ی جدیدی را در باب سخن گفتن از خدا طرح کرده است که امروزه به نظریّه‌ی نمادگرایی مشهور است. او در این نظریّه نشان می‌دهد که نمی‌توان به نحو حقیقی در باب خدا سخن گفت و زبان دین، زبان نمادهاست. تیلیش نظریّه‌ی نمادگرایی خود را بر مبنای پیش‌فرض‌های هستی‌شناختی‌اش مبتنی می‌کند. بنابر مبنای هستی‌شناختی او هرچند خدا به عن...

در بحث زبان دین، معناداری گزاره­های دینی یکی از چالش­های پیش رویِ فلاسفة دین است. در میانِ نظریه‌ها و پاسخ­های داده شده، نظریة نمادگرایی دینی پل تیلیش اهمیت ویژه­ای دارد. براساس این نظریه، تمامی گزاره­های دینی به غیر از گزارة «خدا وجود دارد» نماد­ هستند. وی با تمایز قائل شدن بین نماد و نشانه، و غیرلفظی و نمادین خواندن گزاره­های دینی، سخن‌گفتن از خداوند را بی­معنا نمی‌داند و بدین‌ترتیب به چالش اصل...

نگرش معناگرایانه ( فراتاریخی ) یکی از مهمترین رویکردها را به هنر و معماری اسلامی ارائه می دهد و بیان می دارد که هنرِ اسلامی بر حقایقی که فراتر از محدوده زمان و مکان است دلالت می کند. پس هنر اسلامی از منظر این گروه دارای حقیقتی فراتاریخی است که در تاریخ متجلی و آشکار می شود. اندیشمندان و متفکرین این دیدگاه ( بورکهارت ، نصر ، اردلان ، استیرلن و ... ) هنر و معماری اسلامی را دارای هویتی عرفانی، اشرا...

این مقاله بررسی ساختگرایانه‌ی ابیاتی از منطق الطیر عطار است و ابیات 616 تا 680 این را در بر می‌گیرد. این قسمت از کتاب، به منزله‌ی پیش درآمدی بر داستان اصفی محسوب می‌گردد. برای آشنا کردن خواننده با موضوع اصلی داستان، عطار از شیوه براعت استعلال بهره گرفته است که هسته اصلی آنرا در خود نهفته است.

شعر پایداری فلسطین دارای کارکردهای نمادین و اسطوره‌ای است. این کارکردها به لحاظ ماهیت، ماندگار و از ویژگی‌های فرامکانی و فرازمانی برخوردارند. نماد و اسطوره در دو حوزه‌ی معناگرایی و تصویر آفرینی شعر فلسطین نقش عمیق داشته است و همین دو خصلت ادبی، سبب شده است تا در سازوکار سرایندگی، به شکلی کارآمد مورد توجه قرار گیرند. زینب حبش با آفرینش اشعاری گونه‌گون میراثی ارزشمند در عرصه شعر پایداری فلسطین به...

در دورة معاصر به­دلیل مشترکات فراوان بین دو فرهنگ ایرانی و عربی، می‌توان تشابه افکار و تصاویر و درنهایت مضامین شعری همسان را که البتّه در برخی موارد با دیدگاه‎های متفاوت همراه هستند، در آثار شعری شاعران دو ملّت به­خوبی حس کرد. بهزاد کرمانشاهی و عبد الوهّاب بیاتی، به­مثابة عضوی از جامعة ادبی خویش، نقش مهمّی در بازتاب تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایفا کرده‌اند؛ امّا گاهی اوقات واقعیّت‌های جامعه، بنا به دلایل...

جنگ و اشغال کشورها، همواره با مقاومت و ایستادگی ملت ها همراه بوده است؛ در این میان شاعران نیز به عنوان بخشی از مردم کشورها به این اتفاقات واکنش نشان داده و سعی در همراهی مبارزان با زبان شعر داشته اند. جنگ تحمیلی عراق و ایران و همچنین اشغال فلسطین توسط رژیم صهیونیستی، از جمله اتفاقاتی است که شاعران، به آن پرداخته اند. پژوهش«نمادپردازی در ادبیات پایداری بین شعر سمیح قاسم و علی رضا قزوه» با دسته ...