نظام اخلاقی قرآن با سایر نظام های اخلاقی متفاوت است. نظامی است که  مبنایش ایمان به خدا، غایتش ذات الهی، وسیله رسیدن به آن حب و کسب رضایت او، و شیوه تخلّق به اخلاقیات در آن از بین بردن زمینه رذایل می باشد. وقتی انسان علم یقینی و ایمان به تعلیم قرآن کریم که عزت و قدرت را منحصر در خدای سبحان می داند داشته باشد، نه تنها دیگر در دلش جز خدا کسی را اراده نمی کند بلکه تمام پستی ها و بدی ها را از دل و جا...

روش‏های تحلیل متن از دیرباز در فهم متون مقدس مؤثر بوده و تا کنون نیز در مطالعه معانی بلند این متون مورد استفاده قرار می‏گیرد. تحلیل محتوا - که یکی از رایج‏ترین این روش‏هاست - به منظور مطالعه احادیث قدسی و ترسیم نظام ارتباط با خدا بر اساس این احادیث، مورد توجه نوشتار حاضر است. موضوعات اخلاقی از جمله موضوعات پربسامد در احادیث قدسی است. احادیث قدسی اخلاقی، بیش از هرچیز به اخلاق فردی توصیه کرده و ا...

علامه طباطبایی به سه نوع اخلاق؛ یعنی اخلاق یونانی، اخلاق دینی، و اخلاق قرآنی پرداخته، تفاوت این سه مرتبه از اخلاق را در منبع انگیزش اخلاقی آنها جستجو می کند. هنگامی که مشوّق و عامل اساسی انسان برای انگیزه مند شدن نسبت به یک فعل اخلاقی، تحسین اجتماع، رسیدن به ثواب و ترس از عقاب اُخروی یا جلب محبت و رضای خداوند باشد، همه به نوعی با بحث منبع انگیزش در ارتباط است به طوری که با تغییر منبع انگیزش، نوع ...

در قرون وسطا، با قوّت گرفتن رویکردهای فلسفی در میان ربی­های یهودی، اخلاق یهودی نیز رنگ و بوی فلسفی به خود گرفت. دل مشغولی فیلسوفان یهودی در آن زمان، نسبت میان ایمان و عقل و پرسش از ماهیت خدا بود که سبب پیدایش رویکردهای اخلاقی متفاوتی می­شد. پاسخ به این دو پرسش، به ترتیب، میزان وابستگی اخلاق به تورات، و جایگاه اخلاق را مشخص می­کرد. در این میان، موسی بن میمون، مهم ترین فیلسوف یهودی است که در آثارش...

موضوع نقش ‏آفرینان در تاریخ، از گذشته ذهن اندیشمندان را به خود مشغول کرده است. کدام اراده ‏ها در به‎وجودآوردن حوادث و وقایع مأثرند؟ آیا جهان بر اساس برنامه‌ای ازپیش‏ تعیین‌شده از سوی خدا، به جلو می‌رود و انسان در تحولات آن تأثیری ندارد یا جز انسان کسی در تاریخ نقش‏ آفرینی نمی ‏کند یا... طیفی از دیدگاه‏ ها از قبول مطلق تا انکار مطلق «نقش خدا در تاریخ» قابل ردیابی است. این نوشتار در پی آن است که ...

احساس امنیت احساس آزادی نسبی از خطرات و تهدیدات است که به فرد آرامش جسمی و روحی می بخشد و نقش حیاتی در تامین بهداشت روانی و اجتماعی دارد. در مقابل، احساس ناامنی، خطرات و تهدیدهایی هستند که افراد جامعه را دچار اضطراب و نگرانی می کنند. این جستار قصد دارد نسبت احساس امنیت –احساس ناامنی با بهداشت روانی-بیماری روانی را در قرآن کریم بررسی نماید. سوال تحقیق این است که عناصر بنیادین امنیت ساز-امنیت سوز...

بر اساس نظریۀ امر الهی، خوبی و بدی اعمال وابسته به اوامر و نواهی الهی‌اند و از همین رو، امر/ ارادۀ الهی نقش و نمودی پررنگ در حوزۀ اخلاق دارد. شواهد اولیه بر این نظریه همراه با اشاره‌هایی  به نقش‌ خدا در اخلاق را می‌توان در محاورات سقراط و به‌ویژه رسالۀ اوثیفرون  سراغ گرفت، اما این نظریه، تقریرهای گونه‌گون و تکامل‌یافته‌تری نیز دارد و افزون بر  آباء کلیسا و اندیشه‌ورزانی چون آگوستین، گریگوری کبی...

دوره مدرن به‌لحاظ معرفت‌شناختی دارای اهمیت خاصی است؛ زیرا از یک سو نسبت جدیدی میان انسان و حقیقت تعریف گردید که در آن فیلسوفان مدرن چون دکارت، کانت و نیچه نقش زیادی داشتند و از دیگر سو انسان توانست محور و ملاک فهم و تفسیر حقیقت گردد. در واقع در این دوره خودبنیادی معرفت‌شناختی انسان نقش بسیار مهمی در نگاه به کل هستی دارد. دکارت با محوریت اندیشه کوژیتو، روش ریاضی و عقل‌گرایی، و ملاک تصورات واضح و...