کاشی در ایران، جزء جدایی ناپذیر تزیینات معماری بوده است . این عنصر مهم به ویژه در بناهای مذهبی در حد اعلا ظاهر شده است، به طوری که،بسیاری ازاین بناها هویت کالبدی خود را از آن وام گرفته اند. انجام اقدامات تحکیم، تثبیت و مرمت آرایه های معماری در ابنیه ی تاریخی که قدمت آن در ایران به بیش از پنج دهه می رسد ، تاکنون فاقد طرحی جامع قبل از انجام پروژه ی تعمیرات بوده است. ضایعات ناشی از عدم برنامه ی...

در معماری اسلامی تزئین و آرایش بنا جزء لاینفک ساختمان محسوب می‌شود. حضور بارز آرایه‌هایی چون خط نگاره‌ها، نقوش گیاهی و طرح‌های هندسی، ماهیت فرعی هنر اسلامی را تشکیل می‌دهد. آرایه‌های گچی نیز از آذین‌های هنر و معماری اسلامی هستند اما  این هنر بار محتوایی بالایی داشته و علاوه بر زیبایی، جهت انتقال پیام‌های معناگرایانه کاربرد داشته‌اند. مقبره‌ بایزید بسطامی از مجموعه‌های تاریخی شهر شاهرود است که ...

هنرهای سنتی نظیر گچ‌بری، کاشی‌کاری و آجرکاری در معماری ایرانی خصوصاً در مساجد جایگاه ویژه‌ای دارند. از سویی از زمان پیدایش اسلام در ایران شاهد دگرگونی گسترده در شکل، محتوا، شیوه و محل اجرای آنها می‌توان بود. به جهت یافتن روند این تحولات، مسجد جامع نایین ـ به‌عنوان نمونه‌ای از مساجد نخستین دورۀ اسلامی ـ  با آرایه‌های باشکوه گچ‌بری و مسجد جامع ورامین ـ از یادگارهای برجامانده پس از حملۀ مغولان ـ  ا...

 مجموعه شیخ جام در شهرستان تربت جام موزه‌ای ست که از دوران سلجوقی تا قاجار آثاری به یادگار دارد. بخشی از آن درهای چوبی مجموعه به‌طور اخص درهای گنبدخانه و یکی در آب‌انبار محفوظ است. هدف مقاله بررسی فنی و هنری درهای مذکور و تعیین تاریخ ساخت درها (پنج دَر) با توجه به نقش و تکنیک منبت‌کاری دَرهاست. بنابراین، سؤال این است که تزیینات دَرهای داخلی گنبدخانه و دَرِ موجود در انبار مجموعه شیخ جام چیست و متعلق ...

مسجد جامع ورامین به عنوان یکی از هزاران بنای بی نظیر معماری دور? اسلامی عصر ایلخانی، از تزیینات گچبری بسیار غنی برخوردار بوده که خلاقیت و ابتکار بالای هنرمندان ایرانی را نشان می دهد. در تزیینات مسجد از گچ برای ایجاد نقوش هندسی و گیاهی و کتیبه های متعدد استفاده شده است با توجه به مطالب مذکور، این سوال مطرح است که چگونه می توان از نقوش گچبری تزئینات مسجد جامع ورامین در ساخت زیورآلات استفاده کرد. ...

استفاده از نقاشی دیواری یکی از شیوه‌های متداول تزیینات معماری در بناهای دورۀ زندیه در شیراز بوده است. از آنجا که فضای غالب دیوارنگاره‌های دورۀ زندیه با نقوش گیاهی پوشیده است، موضوع این مقاله نیز به بررسی و تحلیل کیفی این نقوش محدود شده است. بدین منظور، ابتدا آثار اصیل نقاشی دیواری در ارگ کریم‌خان، تکیۀ هفت‌تنان و عمارت کلاه‌فرنگی باغ نظر شناسایی و سپس تنوع نقوش گیاهی موجود در آنها زیر عناوین تر...

تدوین اصول و مبانی طراحی سنتی نیازمند بررسی های تطبیقی و تجزیه و تحلیل نقوش و ترکیب بندی آنهاست. در این پروژه سقف تالار مرکزی چهلستون به عنوان یک منبع دست اول از شیوه طراحی سنتی به شیوه صفوی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و سعی شده تا با آنالیز طرحها و بررسی نسبت ترکیب بندی در نقوش ختایی و اسلیمی با کادر ها به اصول تدوین شده در آنها برسد. برای این منظور به روش تاریخی - همبستگی و با استفاده از م...

دوره تیموریان یکی از دوره های مهم در تاریخ تمدن اسلامی است. این دوره به صورت جدی از زمان سلطنت شاهرخ میرزا تیموری آغاز گردید و تا انتهای حاکمیت سلاطین این خاندان در خراسان و با مرکزیت هرات دوام پیدا میکند. در این دوران همسر شایسته شاهرخ میرزا، گوهرشاد خاتون دستور ساخت مسجدی در ایران و در کنار بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) را به قوام الدین، معمار چیره دست خراسان بزرگ داد و پس از تماشای شکوه و جلال ...

به گواهی تاریخ و اسناد، عصر تیموری از دوره های فعال هنرپروری ایران به شمار م یرود. همت ب یسابقه شاهزاد ههای تیموری در حمایت از هنرمندان و تأسیس کتابخانه ها مثا لزدنی است. در پی این حمایت آثاری زیبا، شکل گرفت که نمونه آن را م یتوان در تزیینات مسجد گوهرشاد، مسجد جامع ازغد، مدرسه غیاثیه و یا بنای ابوبکر تایبادی به عیان دید. طراحی های انجام شده در کتابخانه حکومتی هرات احتمالاً برای همه هنرها انجام م...