برجستگی جنبه­های هنری از ویژگی­های بارز تاریخ وصاف و سایر متون مصنوع و فنی است. از میان ظرافت­های هنری، ایهام جایگاهی ویژه در تاریخ وصاف دارد. در این مقاله در روشی توصیفی-تحلیلی، ایهام­های موجود در جلدهای پنج­گانه کتاب بررسی شده تا جایگاه ایهام، زمینه­های ایهام­پردازی و نقش ایهام در گره­گشایی ابهام­های این متن مصنوع روشن شود. پژوهش حاضر نشان می­دهد که بهره­گیری فراوان نویسنده از ایهام­های لغوی ...

نخستین سطح از تمامی آثار مکتوب که بی‌توجه به آن، فهم دقیق و درست متن ناممکن می‌نماید، لایه زبانی است؛ از این لحاظ، تمامی نویسندگان در حوزه‌های گوناگون علمی، جسته گریخته و بصورت پراکنده به مباحث و مقوله‌های زبانی نیز پرداخته‌اند و در باب مسائل خاص املایی، ساختاری و معنایی اظهار نظر نموده‌اند؛ بخصوص در مواردی که موضوع اثر با جهات فنّی و بلاغی نیز ارتباط دارد، این نکته بیشتر به چشم می‌آید. یکی از م...

هدف مهم از خواندن درک آن است.اما گاهی اوقات خواننده ممکن است قادر به درک معنای کلی موردنظر یک متن نباشد. بنابراین بعضی موانع موجود در متون موجب کاهش یا مانع از درک مطلب می گردند. طبق نظر هاریسون (1979)، لغات و ساختار جمله مهمترین عناصری هستند که متن را مشکل می کنند. از اینرو یکی از عوامل مهم در مشکل بودن متن کلماتی هستند که خوانندگان با آنها آشنا نیستند. هدف پژوهش حاضربررسی این نکته است که آیا...

عبدالحی بن ضحاک بن محمود گردیزی از مورخان قرن پنجم هجری و معاصر با ابوالفضل بیهقی است . عمده شهرت وی به سبب تالیف کتاب زین الاخبار یا تاریخ گردیزی است. وقایع دوران محمود، مسعودو مودودغزنوی ، اشاره ای مختصر به پادشاهان اساطیری ، تاریخی و خلفای اسلامی و توضیحاتی در باره آداب و رسوم ملل مختلف از مباحث و مطالب این کتاب است. علاوه بر اهمیت تاریخی ، این اثر از نظر ادبی نیز دارای اهمیت است . ویژگیهای ...

«حجیت قول لغوی» یکی از مباحث مهم اصول فقه است که تاکنون از منظر واقعیات تاریخ لغت به آن نپرداخته‌اند. تاکنون هیچ تعریفی از «لغوی» مطرح نشده است و در این مختصر از این دو، تعریف جامعی ارائه خواهد شد. تاریخچۀ لغت‌نگاری، گویای آن است که شرح کلمات عربی به‌درستی و کامل به ما منتقل شده‌اند. این تاریخ، بسیار اعتمادساز بوده و تلاش برخی از اصولی‌ها برای اثبات «قول لغوی» از راه‌های مختلفی همچون خبرویت لغو...

دشواری تعریف و تحدید معنای اصطلاحی مشارکت به اندازه ای است که گاه تا حد وارونگی و تضاد پیش می رود. این نوشته در چند صفحه نخست کوشیده است هم معنایی و نا هم معنایی، هم معنایی ناقص و کامل لغوی واژه مشارکت را با برخی واژگان مترادف و متباین همچون انبازی، خود یاری، همکاری، تعاون، معاونت، کمک، همیاری، دگریاری و یاریگری را در زبان فارسی مشخص سازد. سپس با گذر از سطح معانی لغوی واژگان، در پی راه یابی به ...

مجاز به معنای لفظ منقول از معنای موضوع‌له لغوی به معنای دیگر، از واقعیت‌های زبان عربی است که لغت‌دانان جوانب لغوی آن را مورد بحث قرار داده‌اند. قرآن خود را کتاب نازل شده به زبان عربی مبین معرفی کرده و از سویی مباحث عقیدتی در باب اسماء الله و توقیفی بودن آنها و مسائلی دیگر مطرح است. این عوامل سبب اختلاف علما در بحث وجود مجاز در قرآن شده است. از زوایای مختلف این سوال به پژوهش گذاشته شده و علمای ا...

الگوها و مدل‌های متفاوتی که از سوی نظریه‌پردازان ترجمه ارائه شده‌است، به عنوان معیاری مناسب و با کارکرد دقیق‌تری برای سنجش ترجمه‌ها به‌کار می‌رود. میزان مقبولیت ترجمة یک اثر ادبی زمانی مشخص می‌شود که طبق این الگوها نقد و بررسی گردد تا جوانب مثبت و منفی ترجمه آشکار شود؛ چراکه جوانب و ویژگی‌های مثبت و منفی ترجمه، به میزان کیفی متن ترجمه‌شده دلالت دارد. در این جستار برآنیم تا بر اساس الگوی پیشنهاد...

واژه وحی در قرآن کریم در بیش از 75 آیه به صورت‌ها و مشتقات مختلف آمده است. از امیرالمؤمنین(ع)- اولین مفسر و مبین علوم قرآن پس از رسول ‏الله- بیانی در معانی انواع وحی رسیده است. پس از آن حضرت، علمای اسلامی مانند اصحاب لغت، مفسران و علمای علوم قرآنی، معانی آن را ذکر کرده و گونه‏ها و انواعی برای آن قائل شده‏اند. در میان این تعریف‌ها همسانی و غیر همسانی مشاهده می‏شود. حاصل مشترک این تعریف‌ها و دسته...

چکیده از مهم ترین مباحث مطرح در حوزه علوم قرآنی، نسخ است که در بسیاری از روایات، اِشراف بر جوانب آن، از جمله ویژگی های مفسران قرآن به‏شمار آمده است. از سویی، قرآن پژوهان، این پدیده را بر سه قسم، شامل نسخ حکم و بقای تلاوت، نسخ حکم و تلاوت، و نسخ حکم بدون تلاوت تقسیم کرده و از این میان، تحقق یافتن مورد اول را بیشتر مفسران و پژوهشگران در حوزه علوم قرآن پذیرفته اند؛ اما بر سر دو قسم دیگر، ا...