بررسی داستان و داستان واره های کهن فارسی، بر پایه روش ساختارگرایانه می تواند از منظری کلّی به شناسایی گونه های روایت پردازی در متون مختلف بینجامد. این نگاه کلّی، امکان مقایسه و تحلیل ساختارهای گوناگون روایات را فراهم می آورد و با بررسی متون مختلف از این منظر، می توان تحوّلات و سیر تکامل روایت پردازی در ادبیّات فارسی را به صورت تاریخی پیگیری کرد. در این مقاله، پیرنگ حکایت های مرزبان نامه بررسی می شو...

«شهری چون بهشت»  داستان کوتاهی از یک مجموعه داستان با همین عنوان به قلم سیمین دانشور است. در این مقاله سعی نگارندگان براین امر استوار است که با بهره جستن از نظریه های بزرگان ساختارگرا و روایت شناسی چون ولادیمیرپروپ[1]، تزوتان تودورف[2] ، ژرار ژنت[3]  و نورتراپ فرای[4]  که بر بعد روایی متون ادبی متمرکز است ، با رویکرد نقد ساختارگرایانه  به تجزیه وتحلیل این داستان  کوتاه بپردازد. بنابراین  در این...

چکیدهاین سروده از جمله سروده‌های انتقادی و تأثیرگذار أمل دنقل (1940- 1983)، شاعر مصری است که به بازنمایی اوضاع سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی و آسیب‌شناسی علل شکست جنگ ژوئن اختصاص یافته است. شاعر همچنین در این قصیده از مواضع سازشکارانه سیاستمداران جهان عرب که شکست و ناکامی را بر ملتهای خود تحمیل کردند، به سختی انتقاد می‌کند. پژوهش حاضر بر آن است تا به روشی ساختارگرایانه به بررسی سبکی این قصیده بپ...

نقد و تحلیل ساختارگرا، یکی از شاخص­ترین روش­های تحلیل متون ادبی از دهه 1960م تا کنون محسوب می­شود. "رولان بارت" فرانسوی یکی از پایه­گذاران اصلی این مکتب به شمار می­آید. بارت مدلی را تحت عنوان "رمزگان پنج­گانه" برای تحلیل روایات ارائه داده است که شامل شناسایی و کشف واحدهای کنشی، معمّایی، معنایی، نمادین و فرهنگی می­شود. این رمزگان نشانه­ها را به نظام­های معنادار تبدیل می­سازند و بدین ترتیب باعث ای...

پیشرفت‌های نقد ادبی معاصر منجر به ایجاد مکتب ساختارگرایی با الهام از نظریات فردینان دو سوسور گردید. در عصر حاضر تحلیل ساختاری یکی از مهم‌ترین روش‌های تحلیل داستان کوتاه به شمار می‌آید. ویژگی این روش در آن است که محقق پدیده‌های گوناگون علم خود را به طور جداگانه و مستقل از یکدیگر مورد مطالعه قرار نمی‌دهد بلکه همواره می‌کوشد تا هر پدیده را در ارتباط با سایر پدیده‌هایی که...

در دنیای امروز همه علوم راه کل نگری در پیش گرفته و در جهت پیوستگی هر چه بیشتر می کوشند. ادبیات به عنوان ابزار بروز و بیان احوالات و اندیشه های بشر باید دارای نظام و ساختاری باشد تا درک منظور گویندگان و نویسندگان و سرایندگان را آسان تر سازد. ساختارشناسی به عنوان یک روش علمی می تواند با برقراری پیوندهایی میان ادبیات و سایر علوم انسانی و در نتیجه علمی تر شدن آن، سودمند باشد. این پژوهش به عنوان یک...

چکیده هر اثر هنری تجسمی از یک ساختار انتزاعی و کلی است؛ ساختاری که آثار ادبی یکی از راه های تحقق آن است. ساختار، الگو است، و ساختارگرایی کشف الگوی حاکم بر یک نظام است. روش ساختارگرایانه، یکی از اولین تلاش های آگاهانه در جهت استخراج فلسفه الگوها است. یکی از زمینه های مهم ساختارگرایی، روایت شناسی است. متون کلاسیک ادب فارسی را به واسط? جامعیت و دارا بودن ظرفیت های عمیق و ناشناخته معرفتی و هنری، م...