مسئله مسخ انسان ازجمله موضوعاتی است که در قرآن کریم به آن اشاره رفته است. البته مسخ مطرح­شده در قرآن، تفاوتی ماهوی با تناسخ در سایر ادیان و مکاتب دارد. درخصوص تبیین چیستی مسخ و بیان چگونگی دگرگونی و تبدل - که آیا ظاهری و در صورت یا باطنی و در سیرت است -  دیدگاه­های متفاوتی ابراز گردیده است. مقاله حاضر با تبیین و تحلیل داده­ها و یافته­ های مطالعاتی در این موضوع، با رویکردی توصیفی -  تحلیلی پس از...

در این مقاله با طرح مفهوم «انگارۀ اجتماعی» و «نظریۀ اجتماعی» و بیان نسبت میان آن‏ها تلاش می‌شود تاریخ اندیشۀ اجتماعی معاصر ایران مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد. آنچه اندیشۀ اجتماعی دوران معاصر ایران را از پیش از آن متمایز می‌سازد، واردشدن تأملاتی نظام‌مند دربارۀ «امر اجتماعی» است که بسیار متفاوت با اندیشه‌های اجتماعی پیشین در تاریخ اندیشۀ ایران بوده و به همین اعتبار از آن با عنوان «نظریۀ اجتما...

حماسه از قدیم ترین انواع ادبی است که صورت داستان دارد، زیرا همانند داستان دارای آغاز، میانه و پایان است. حماسه از یک سو زادۀ اسطوره است و از سوی دیگر داستان و رمان را در درون خود جای داده است. این مقاله به شناخت بهتر بخشی از ادبیات حماسی گذشتۀ فارسی که در متون حماسی بازتاب یافته و از ویژگی روایی و سادگی بیان برخوردار است، می پردازد، هدف این نوشتار تشریح ساختار روایی حماسۀ مصور (پرده خوانی) و حم...

انقلاب‌های بزرگ و تأثیرگذار، برای تحقق اهداف خود همواره با چالش‌هایی مواجه بوده‌اند. عدم آسیب‌شناسی رهبران و حامیان یک انقلاب، زمینۀ برگشت‌پذیری آن انقلاب را فراهم می‌آورد. بر این اساس یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های طرفداران هر انقلابی، آسیب‌شناسی روند تحقق اهداف انقلاب و بررسی سناریوهای محتمل در تحقق این بازگشت است که تجربۀ تاریخ انقلاب‌ها نیز برگشت‌پذیری بسیاری از انقلاب‌ها را تأیید می‌کند.تفاوت ا...

عضو دل به جهت جایگاه مرکزی خود در بدن انسان از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. بررسی مفهوم­سازی­هایی که در زبان فارسی در خصوص اعضای بدن انجام شده، نشان می­دهند که عضو دل بیش از هر عضو دیگری در این مفهوم­پردازی­ها دخیل بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط مفهوم­سازی­های عضو دل با دیگر اعضای بدن در غزلیات حسن دهلوی بر اساس نظریۀ معاصر استعاره یا استعارۀ مفهومی است. این بررسی به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و...

چکیده از شرایطی که فقیهان برای عهده‌داری منصب قضا برشمرده‌اند، «اجتهاد» به‌معنای مصطلح آن است هر چند در مقابل، برخی نیز بر این باور نیستند. این نوشتار ضمن ترجیح قول به عدم لزوم اجتهاد، به نقد دلایل نظریه‌ی لزوم پرداخته، از رهگذر تبیین نظام قضایی ایران و با گذار در ادله‌ی شرعی، دو مطلب را در این خصوص، بنیادی و ضروری می‌داند: «نصب قاضی از سوی مرجع معتبر شرعی» و دیگری «دادرسی مستند به احکام و ...

واکاویِ تطورِ جریان اصل تأخر حادث در تاریخ فقه شیعه، به‌عنوان اصل پرکاربردی در ابواب متعدد فقهی و مؤثر در تقنین، زمان و دلیل و تأثیرِ دگرگونیِ دیدگاه فقها را نسبت به اصل مذکور روشن خواهد کرد. نظریاتی همچون اطلاق در جواز و اجرا، نفیِ مطلقِ اجرا و تفصیل در جریان و عدم جریان، پیرامون این اصل مطرح شده‌اند. تبدل به اصل مثبِت، تعارض با اصلِ همانند در طرفِ مقابل و نقص در ارکان و شرایط استصحاب، به‌عنوان دلایل م...

پژوهش حاضر به عنوان مطالعه­ای توصیفی-تحلیلی با هدف بررسی مهم ترین فرایند های واجی لهجۀ گلپایگانی در چارچوب نظریۀ بهینگی به نگارش درآمده است. در این پژوهش گونۀ معیار زبان فارسی که توسط گویندگان خبر در رسانۀ ملی به کار می رود، به عنوان صورت درونداد و لهجۀ گلپایگانی به عنوان یکی از لهجه های فارسی معیار، برونداد لحاظ شده است. با توجه به تنوع تلفظ در روستاها و مناطق مختلف این شهرستان، در این پژوهش  ...

حماسه های ملی ایران و در راس آن ها شاهنامه، سرگذشت پر فراز و نشیب ایران است در اندیشه ایرانی،آن گونه که بوده است یا آن گونه که ایرانی می پنداشته که بوده است یا می خواسته که بوده باشد. چنین آثار سترگی بایسته است که از هر دیدگاه و جنبه ای مورد بررسی قرار بگیرند. یکی از این جنبه ها، بررسی محتوایی این آثار از منظر انواع ادبی(literary genres ) یا به قول قدما اغراض شعری است. حماسه اگر چه خود یک نوع م...