تلاش روایت شناسان برای رسیدن به الگویی ثابت جهت بررسی داستان ها در آغاز قرن بیستم ، با ظهور فرمالسیستها ، شدت یافت. در همین زمان ولادیمیر پراپ با الگو گرفتن از این روایت شناسان ، روشی جهت بررسی داستان ها طرح کرد. پراپ با بررسی یکصد قصه ی عامیانه ، به سی و یک خویشکاری دست یافت. روشی که پراپ در یافتن خویشکاری ها به کار گرفت ، آنقدر دقیق بود که بتوان اثر او را تا این زمان به عنوان الگویی ثابت و در...

بر اساس دیدگاه ساختاری ولادیمیر پراپ هر چند قصه‏ها به شکل‏های مختلف و با عملکرد اشخاص متعدد ارائه شده اند، اما از الگوی بنیادینی تبعیت می‏کنند که ساختار همه آن‏ها را شکل می‏دهد. این ساختار با تأکید بر کنش‏های روایت، اشخاص آن را مشخص می‏سازد. تلخون بی تردید یکی از آثار برجسته روایی صمد بهرنگی، برجسته‏ترین نویسنده ادبیات کودک است. در این مقاله با شیوه‏ای تحلیلی، بر اساس نظریه پراپ ساختار روایی تل...

شاهنامه فردوسی، بزرگ ترین اثر حماسی ادب فارسی، با داشتن داستان هایی با ویژگی های مدرن و امروزی، راه را بر نظریه های ادبی متاخر برای آزمون، مقایسه و تطبیق باز کرده است. روش ولادیمیر پراپ روسی یکی از بهترین شیوه های تحلیل و طبقه بندی ریخت شناسی داستان ها و قصه های اساطیری و حماسی شاهنامه به جهت ماهیت خاص آن ها است. نوشته حاضر با بهره گرفتن از شیوه پراپ، که کارش را بر پایه کنش شخصیت ها نهاده است، ...

ماه‌پیشانی از شناخته شده‌ترین قصّه‌های ایرانی است که روایت‌های گوناگونی از آن در ایران و جهان وجود دارد. مقاله حاضر به تبیین و تحلیل ساختار‌های این قصّه بر پایه نظریّه ریخت-شناسی پراپ می‌پردازد و شخصیت‌ها و خویش‌کاری‌های آن‌ها را در ژرفنای زمان پی می‌گیرد. گر چه ساختار کلّی این قصّه با نظریّه پراپ هم‌خوانی دارد و این نظریّه مطالعه قصّه را سامان می‌دهد، امّا در آن موتیف بسیار مهمّی یافته شده که از الگوی ن...

نشان دادن توانش­های ارتباطی متون قرآنی با برخی از حوزه­های نوین اندیشگانی در جهان امروز، از مهمترین رسالت‎های دانشمندان مسلمان است. این مقاله با همین هدف نگاشته شده است و نگارنده، قصّه حضرت هود (ع) را در ترجمه تفسیر طبری از دیدگاه نظریّه ریخت­شناسی ولادیمیر پراپ بررسی کرده است. شمارگان شخصیت­ها و خویش­کاری­های آن­ها، همچنین طرح برآمده از توالی خویش­کاری­ها در قصّه حضرت هود (ع) با نظریّه پراپ و تبصر...

چکیده افسانه ی جادویی یا قصه پریان داستانی ست که در جهانی غیر واقعی و خیالی رخ می دهد ولی رخدادهای غیر واقعی و باور نکردنی آن برای قهرمان قصه کاملاً پذیرفتنی است. در این رساله ساختار یک داستان حماسی منظوم ایرانی (بدیع الزمان نامه) براساس شیوه ی ولادیمیر پراپ محقق روس، بررسی و استخراج شد. با در نظر داشتن روش ریخت شناسی پراپ، شمار کارکردها (اجزای سازنده ی قصه) از 31 کارکرد به هشت کارکرد کاهش یاف...

ریخت‌شناسی قصه‌های عامیانه در سال 1928م. با فرمالیست روسی «ولادیمیر پراپ» آغاز شد‌‌. اساس کار وی بر پایۀ اعمال شخصیت‌های قصه نهاده شده است و در سال‌های اخیر‌‌، یکی از شیوه‌های رایج در تحلیل ساختاری قصه‌ها بوده است‌. در این مقاله‌‌، منظومۀ گل و نوروز بررسی شده که از جمله قصه‌های پرماجرا و مهیج زبان فارسی است و موضوع آن تلاش و جست‌وجوی نوروز برای به دست آوردن معشوقش گل است‌‌. برای این منظور، ابتد...

طوطی نامه از جمله داستانهای تمثیلی عامیانه فارسی است. در این پژوهش روایت های طوطی نامه را بر اساس نظریه فرمالیستی پراپ و نظریه ساختارگرایی تودوروف مورد تجزیه و تحلیل قرار داده ایم. پراپ با رویکرد فرمالیسم روسی به مطالعه ساختار روایت پرداخته است. رویکرد فرمالیسم ساختار جملات را به اجزای قابل تحلیل و یا تکواژ تجزیه می کند. در این پژوهش داستانهای طوطی نامه با هدف ارزیابی کارآیی و قابلیت الگوی پراپ...

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...