سؤال یکی از ابزارهای نظارت اطلاعی نهاد قانون‌گذاری است که زمینۀ آگاهی نمایندگان مردم را از عملکرد قوۀ مجریه فراهم می‌سازد. در نظام‌های پارلمانی و نیمه‌ریاستی طرح سؤال نمایندگان از مقامات عالی قوۀ مجریه در مقایسه با دیگر ابزارهای نظارتی نمود بارزتری دارد. در انگلستان به‌عنوان خاستگاه نظام پارلمانی، مجلس عوام انگلستان کارکرد مهمی را در فرایند طرح سؤالات مختلف از وزیران و نیز نخست‌وزیر ایفا می‌کند...

حمله ایالات متحده به عراق و سقوط نظام بعثی موجب ورود عراق به مرحله‌ای جدید، بی‌ثبات و به‌ویژه وضعیت خلأ قدرت در مرکز شد. همین امر سبب شد که دیگر کشورهای منطقه به فراخور اهداف منطقه‌ای و امنیت ملی خود سعی کنند از یک ‌‌سو به بسط نفوذ در این کشور دست بزنند و از سوی دیگر مانع افزایش نفوذ رقبای خود در عراق شوند. در همین راستا این مقاله از میان بازیگران منطقه‌ای مؤثر در سپهر سیاسی عراق، سیاست خارجی س...

مصونیت پارلمانی در حقوق اساسی همه کشورها به عنوان ضمانت اجرای انجام وظایف نمایندگی به رسمیت شناخته شده است. در حقوق ایران، مصونیت پارلمانی در اصل 86 قانون اساسی نهادینه شده است و آیین نامه های داخلی مجلس شورای اسلامی و استفساریه های شورای نگهبان به تحکیم این اصل در حقوق ایران کمک کرده اند. هرچند در نفس اصل مصونیت پارلمانی شکی وجود ندارد؛ ولی قلمرو این اصل در حقوق ایران با ابهام هایی مواجه است. ...

جمهوری اسلامی ایران سازوکار اجرایی منحصر به فردی، جهت سازوکار کردن سلسله مراتب مقامات مذهبی دموکراسی پارلمانی خود، اتخاذ نموده است. فرآیند تصمیم گیری در سیاست خارجی و روابط بین الملل موجب می گردد نهادهای اجرایی مهمی هم از دولت و هم از مقامات مذهبی وارد عمل شوند. این نهادهای مختلف در وصول به مصالحه در مورد نظام کنترل و تعدیل بین سطوح اساسی فرآیند مشورتی که عبارتند از: وزارتخارجه، شورای عالی امنی...

در این تحقیق تأثیر آموزش عالی بر رشد اقتصادی در 5 نظام اجتماعی متفاوت بر اساس نظام مدیریت سیاسی برآورد شد که این 5 نظام عبارت بودند از نظام سلطنتی مشروطه-نظام جمهوری پارلمانی-نظام ریاست جمهوری-نظام شبه ریاست جمهوری و نظام تک حزبی. در فرضیه دوم تأثیر آموزش عالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو اوپک و کشورهای غیر عضو اوپک بررسی شد و در فرضیه سوم به بررسی تأثیر آموزش عالی بر رشد اقتصادی در کشورهای د...

در ساختار قدرت ایران عصر قاجار، هرچند انبوه شاهزادگان، تسلّط یکپارچۀ سلسله را تسهیل می‎کرد، سازوکار تقسیم مناصب موانعی را در نظارت بر رفتار حکمرانان فراهم‎آورد و عملکرد سلطان حسین‎میرزا جلال‎الدوله نمادی از نحوۀ حکمرانی قاجاریه در ولایات بود که بازتاب آن در حیات اجتماعی از دو جهت حایز اهمیت است: رهیافت به مصایب قشرهای زیردست جامعه و تلقی اجتماعی از ساختار قدرت. هرچند جنبش مشروطیت تحدیدی بر شاه، ...

جامعه ایران عصر قاجاریه با ویژگی اقتدارگرایی سیاسی از یک سو و پراکندگی نیروهای اجتماعی سنتی از سوی دیگر، از روند مدرنیته دور مانده بود. در این شرایط مصلحان ایرانی در تماس با مدرنیته و تحولات آن، درصدد اصلاح ساخت قدرت سیاسی و نوسازی فرهنگی برآمدند. مصلحان اجتماعی برای قطع وابستگی به دول استعمارگری و اصلاح نظام استبدادی حاکم، متأثر از مدرنیته و مشروطه عثمانی، به نوسازی از پایین به بالا پر...

نمایندگان پارلمان به عنوان قسمی از حاکمان، کارکردهای مهم قانونگذاری و نظارت را بر عهده دارند که طیف وسیعی از شهروندان و دیگر مقامات را تحت تأثیر قرار داده و مستقیماً با منافع عمومی در ارتباط است. به همین دلیل، ممکن است در هنگام انجام وظایف خود به طرق مختلف تطمیع شده یا تحت نفوذ قرار گیرند. برای جلوگیری از بروز چنین تهدیداتی، روش‏های نظارتی خاصی در قالب قواعد رفتار پارلمانی پیش‏بینی شده است که به...