با در نظر داشتن تفاوت اساسی میان اسلام و حقوق بین الملل از جهات تاریخی، منابع، مبانی، اصول و قواعد کلی در اسلام دستمایه اندیشمندان مسلمان در پاسخ به مسایل نوپیدا بوده است. مفاهیمی چون «ترک مالایعنیه» «اعتزال» و «نفی سبیل» آموزه های اخلاقی ، سیاسی و حقوقی شمرده می شوند که بیانگر اصل عدم دخالت در امور دیگران در اسلام است. منابع اولیه اسلامی و مبانی و اصول برگرفته از آنها مانند اصل عدالت، صلح، قاع...

جمهوری اسلامی به عنوان نظامی متباین با نظام های دیکتاتوری، استبدادی و سلطنتی از یک سو و متمایل و نه مطابق با نظام های دموکراتیک غربی و شرقی از سوی دیگر، نظامی مستقل و منحصر به فرد است که بر شأن و حقوق انسانی هر فرد از موضع حقوق الهی، فطری و طبیعی پا می فشارد. این نظام واجد مفهومی بسیار عمیق، منطبق با طبیعت و نیاز جدی بشر امروزی و دربرگیرنده تمام ابعاد وجودی انسان اعم از روح و جسم، دنیا و آخرت و...

دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در نظام حقوق بین‌الملل به‌واسطۀ دارا بودن شخصیت حقوقی بین‌المللی قادر به اقامۀ دعوا به‌دلیل زیان‌های وارده از نقض قواعد موجود در نظام بین‌المللی‌اند. نظامی که حقوق بین‌الملل در آن آمیخته و همگام با تحولات آن، گشتارهای بدیعی را در ذهن و دستان خود تجربه می‌کند؛ ذهنیتی که در حرکت به‌سوی قرار دادن بشر به‌عنوان غایت منتفع از حقوق و دستانی که در کلاف سردرگم و سخت حاکمی...

مطالعه و دقت در آداب جنگ در اسلام، این حقیقت را آشکار می کند که آنچه امروزه در نظام حقوق بین المللی مورد تأکید قرار گرفته، چهارده قرن بیشتر در متن تعالیم اسلام وجود داشته است. اهمیت این امر مخصوصاً از این جهت است که در آن روزگار، نه نامی از حقوق بشر دوستانه- قواعد مربوط به رعایت حقوق بشر در زمان جنگ- در میان بود و نه محتوای آن مورد نظر. با توجه به گستردگی این مقررات و مباحث مرتبط با آن، در این ...

شکنجه یکی از شدیدترین جرایمی است که در دهه های اخیر هم در حقوق داخلی بسیاری از کشورها و هم در حقوق بین الملل( در دو سطح جهانی و منطقه ای ) مورد توجه قرار گرفته است و از طرفی، کرامت ومقام انسانی را خدشه دار می سازد؛ از این رو، « جرم حقوق بشری» به شمار می رود. نظام بین المللی به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، در این راستا، یک رشته اسناد و معاهده های بین المللی با هدف ریشه کن کردن جرائم ضدبشری تدوین ...

چکیده تلاش­های علمای حقوق بشر، موجب دسته بندی حقوق بشر بر اساس نظریه­ی «نسل­های حقوق بشر» شد. این نسل ها عبارتند از:نسل اول حقوق بشر یا حقوق منفی؛ نسل دوم حقوق بشر یا حقوق مثبت و نسل سوم حقوق بشر یا حقوق همبستگی، که با عنوان حقوق جمعی نیز از آن یاد می­شود.  با توجه به این موضوع، عده­ایآن ­را حقوق متعلق به جمع می­دانند. در مقابل؛ عده­ای معتقدند که جمع نمی­تواند صاحب حقوق شود.  با انتقاداتی که از...

چکیده «حقِ بهره­مندی ازعالی­ترین استاندارد قابل حصول سلامتی» به عنوان حقی بنیادین توصیف می شود که برای تحقق و بهره­مندی از سایر حق­ها و آزادی­ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. هرچند این حق به لحاظ محتوا، به نسل دوّم حقوق بشر تعلق دارد، لیکن ارتباطی نزدیک با سایر نسل های حقوق بشری دارد. حق برسلامتی، طیف وسیعی از حق­ها را گِرد هم آورده است که هر کدام نقشی انکارناپذیر در تحقق آن ایفا می­کنند. براین اس...

» رواداری از مهم ترین و در عین حال پیچید هترین مفاهیم در حقوق بشر بی نالملل است رواداری را یکی از ارزش های بنیادین و اساسی در کلیه ی روابط بی نالمللی « هزاره ی سران ملل متّحد قرن بیست و یک قلمداد کرده است ظهور و بروز مظاهر جدید نارواداری در سالیان اخیر نیا ز به رواداری را به ضرورتی غیر قابل اجتناب مبد  ل کرده اس ت. صر فنظر از معانی متفاوت رواداری حوزههای مختلف فلسفی، مذهبی و سیاسی، رواداری را در...

حقوق طبیعی به مثابۀ حقوق جوهری و بنیادین افراد، تباری کهن دارد و محصور در اندیشه یا مکتب خاصی نیست. این حقوق بر بنیان­های طبیعت و عقل آدمی استوار گشته است، از این­رو هیچ نظام و مکتب حقوقی نمی­تواند نسبت به آن بی­توجه باشد. اما این موضوع که آیا حقوق بشر معاصر هم، ریشه در حقوق طبیعی دارد یا نه، همواره محل اختلاف بوده است. نوشتار حاضر که به دنبال بررسی ادعای طرفداران نظریۀ حقوق طبیعی بشر است، پس ا...

فرهنگ عنصر حیاتی زیست فردی و جمعی بشر بوده و حیات انسانی به آن وابسته است و بستر شکل‌گیری سامانه و سیره اخلاقی و حقوقی جامعه بشری است و بدون آن هیچ حقی قابل‌تعریف و تبیین نیست. این مفهوم در عرصه حقوق بین‌الملل، بیش از همه در نظام بین‌المللی حقوق بشر و گفتمان حقوق فرهنگی مطرح می‌گردد و در اسناد مختلف حقوقیِ بین‌المللی و در بیان‌های متفاوتی به‌کار رفته است. مقاله حاضر بر آن است تا به شیوه‌ای توصیف...