کیها­ن­شناسی مدرن، علمی متکی بر شواهد تجربی است ولی اصول فلسفی و پیش­فرض‌های متافیزیکی نقش بسیار مهمی در آن دارند. نظریه نسبیت عام اینشتین که یکی از ابزارهای اصلی کیها­­ن­شناسی است، یک نظریه فیزیکی موجبیتی است (به جز در تکینگی‌ها) و لذا انتظار می‌رود طبق معادلات میدان اینشتین بتوان تحول بزرگ-مقیاس جهان را پیش‌بینی کرد. اما کشف شتاب مثبت جهان در پایان قرن گذشته نشان داد که موضوع پیش‌بینی آینده ج...

بنا بر نظریه نسبیت عام‏، آهنگ کار کردن ساعت ها به پتانسیل گرانشی بستگی دارد‏، که به آن اصطلاحا انتقال به سرخ گرانشی می گویند. این پدیده بستگی تنگاتنگی با اصل هم ارزی دارد‏، که به تعبیری مبنای نظریه نسبیت عام است. در مقیاس ماکروسکوپیک آزمایش های متعددی برای تحقیق تجربی این پدیده وجود دارد. تحقیق تجربی نسبیت عام و پدیده انتقال به سرخ گرانشی در ابعاد میکروسکوپیک و قابل اعمال در آزمایشگاه مسئله جال...

نظریه¬ی نسبیتِ اینشتاین برای بسیاری از اندیشمندانِ معاصر دستمایه¬ی سنجش¬گری¬های فلسفیِ متنوعی قرار گرفت. بخش عظیمی از این سنجش¬گریها به مواجه¬ی نسبیت با فـلسفه¬ی کانت مربوط مـی¬شود، مواجهه¬ای که توجهِ فیلسوفان و فیزیکدانانِ فراوانی را به خود جلب کرده است. رساله¬ی حاضر تلاشی است برای نمایاندنِ بخشی از مواجه¬ی مذکور از طریقِ پی¬گیریِ نقدهایی که توسطِ کسانی مانند رایشنباخ، کارناپ، گودل، هایزنبرگ و خود اینش...

یکی از مؤلفه‌های اصلی فلسفۀ پاتنم مخالفت با رئالیسم متافیزیکی است. بنا به قول مشهور، استدلال مبتنی بر نظریۀ مدل و استدلال مغز در خمره دو استدلالی هستند که پاتنم علیه رئالیسم متافیزیکی طرح کرده است. علاوه بر این دو، برخی معتقداند «پدیدۀ نسبیت مفهومی» پاتنم نیز استدلالی مستقل علیه رئالیسم متافیزیکی‌ست. پدیده‌ی نسبیت مفهومی وضعیتی‌ست که در آن، دو جمله‌ی ظاهراً ناهم‌خوان هم‌زمان صادق اند. در آثار مخ...

چکیده ندارد.

نظریه نسبیت عام به عنوان مدل استاندارد گرانش از بزرگترین دست آوردهای فیزیک معاصر محسوب می-شود. اما علی رغم موفقیت های گسترده نظریه نسبیت عام ، مغایرت نسبیت عام با اصل ماخ و عدم تطابق کامل آن با اطلاعات رصدی مانند توصیف جهان شتابدار ، باعث شده است که نظریه های جایگزینی از جمله نظریه اسکالر - تانسوری برای آن پیشنهاد شود. در این رساله ضمن بررسی نظریه برانس- دیکی به عنوان حالت خاصی از نظریه های اسک...

این تحقیق بر آن است که ماهیت زمان را در آراء ملاصدرا و نظریات نسبیتی موجود در قالب نسبیت خاص و نسبیت عام مورد مداقه قرار داده، به نقاط اشتراک و افتراق میان آنها بپردازد. مساله زمان همواره از منظر وجود مورد اختلاف میان فلاسفه و متکلمین متعددی بوده است. چنانچه عده ای زمان را امری موهومی دانسته و عده ای دیگر رای به وجود زمان داده و به تبع آن خصوصیاتی را برای ماهیت زمان در نظر گرفته اند. به موازات ...

نسبیت گرایی را لازمه کثرت گرایی معرفتی می انگارند. چنین تلقی می شود که آن ریشه در نیمه دوم عصر مدرنیته دارد و تفسیر کانتی – بویری از توسعه علم به چنین بحرانی انجامیده است. فایرابند را به دلیل افشا کردن این بحران بدعت گذار خوانده اند. کثرت گرایی برامده از نظریه زمینه مندی معرفت و تجارب بشری است و آثار آن در زمینه های معرفت اخلاق دین و سیاست تهدیدی است که به نسبیت انگاری و آنارشیسم در اندیشه منجر...

چکیده ندارد.

در این پایان نامه برآنیم که به بررسی تعمیم نسبیت عام بپردازیم. نظر به اینکه از اولین سالهای گسترش نسبیت عام تلاش هایی، تنها به دلیل جالب بودن مسئله از نقطه نظر ریاضی، برای تعمیم این نظریه صورت گرفته است، در اینجا یکی از این نظریات که در سالهای اخیر انگیزه های بسیاری برای طرحش بوجود آمده و مورد توجه بسیاری از فیزیکدانان قرار گرفته است، موسوم به گرانش f(r) می پردازیم. طرح کلی این تعمیم بدین صورت ...