در قرن هفتم هجری (سیزدهم میلادی) قهستان در کنار الموت و شام یکی از سه مرکز بزرگ نزاریان به شمار می رفت و پس از حملۀ مغول و پیش از یورش هولاکو گسترش و اهمیت چشمگیری یافت. از وضعیت اجتماعی و روابط درونی این جامعه کسی آگاهی چندانی نداشت. کسانی که بیرون از آن بودند با کینه و پیشداوری از نزاریان خبر دادند. معدود منابعی نیز که از درون جامعۀ نزاری باقی ماند بیشتر کتاب ها و رساله­های اخلاقی بود که خواج...

ادب تعلیمی همواره یکی از گسترده­ترین عرصه­های هنرنمایی بسیاری از سخنوران و پدیدآورندگان آثار ادبی بوده است، که به واسطه­ی خلاقیت و جاذبه­ی سخن، به آموزه­ها و تعالیم خویش اثربخشی و توان نفوذ ده­چندان در دل مخاطبان بخشیده­اند. منظومه­ی «دستورنامه» نزاری قهستانی، مثنوی کوتاهی است که به ظاهر در شرح آداب و رسوم باده­نوشی و به انگیزه­ی تعلیم و اندرز فرزندانش سروده است. اما آشنایی با ویژگی­های سبکی و ...

قومس یکی از ایالت­های ایران بود که از  قرن سوم هجری تا حمله هلاکو بخشی از فعالیت اسماعیلیان در آن­جا متمرکز بود. با توجه به موقعیت جغرافیایی این منطقه و وجود قلعه گردکوه در دامغان، و انشعاب راه­های مختلف به آن، تسلط بر آن نزد اسماعیلیان اهمیت فراوانی داشت؛ به طوری که از دیدگاه حسن صباح و جانشینانش، این ایالت از ارزش خاصی برخوردار بود. این مقاله، ضمن بررسی فعالیت­های اسماعیلیان در قومس، اهمیت ا...

با توجه به جایگاه نزاری قهستانی در ادبیات قرن هفتم و هشتم و نقش او در تحول شعر فارسی تعیین ویپگی های سبکی این شاعر کمتر شناخته شدهضرور است. برای دست یافتن به این امر کوشیده ام تا خواننده را در فصل اول با زندگی و احوال شاعر آشنا کنم و بعد از به دست دادن تعریفی مفید از سبک وارد فصل دوم شوم. در فصل دوم سطح زبانی اشعار نزاری در سه سطح آوایی و واپگانی و نحوی بررسی شده اند. فصل سوم سطح فکری را در بر ...

دولت نزاریان ایران گروهی از اسماعیلیه بودند که در فاصله سالهای 654-483 ه. ق بر بخش اعظمی از مناطق کوهستانی ایران دست یافتند و در این مدت دولت مقتدری را در نواحی کوهستانی ایران بوجود آوردند و در طول حیات سیاسی خود همواره با قدرت هایی چون خوارزمشاهیان، سلاجقه، خلافت عباسی و مغولان روابط دوستانه و گاه خصمانه ای داشتند نزاریان ایران تحت رهبری امامان خود سه دوره تاریخی متفاوت از هم، تعلیم، قیامت و س...

در این مقاله، با استفاده از منابع تاریخی و جغرافیایی، وضعیت پراکندگی جغرافیایی تشیع در ایران، ابتدا در دوره پیش از یورش مغولان و معاصر با آن و سپس در دوران ایلخانان تا سقوط آنها با تأکید بر تحولات آن دوره­ها بررسی می­گردد؛ با اذعان به این نکته که سایر منابع نیز در این باره راهگشا می­باشند.

چکیده ندارد.

اسماعیلیان ایران که با حسن صباح شناخته می شوند قریب دو قرن بر مراکز کوهستانی گسترده ای مسلط بودند و در برابر نیروهای مسلط بیگانه سلجوقی و خوارزمشاهی مبارزه می کردند. کانون این مبارزات در قلعه های رودبار ، قهستان، اصفهان و خراسان بود. علاوه بر حکمرانان بسیاری از دولتمردان و زمین داران بزرگ به مخالفت آنان برخاسته و همصدا با حکام ترک آنان را خارج از دین قلمداد کردند. با یورش مغولان و ویرانی کامل ب...

سبک خاص رهبری حسن صباح و اطاعت محض و داوطلبانه پیروان وی، نمونه‌ای شاخص‌ برای مطالعات سبک‌شناسی رهبری و فرایند اطاعت محض است. در این پژوهش از دو رویکرد برای تجزیه و تحلیل عوامل ناظر بر اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح استفاده شده است. در رویکرد نخست، از منطق ارسطویی استفاده گردیده و ابتدا با استفاده از روش اقدام‌پژوهی تاریخی، دلایل اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح، بررسی شده و با استفاده از نرم...

بعد از وفات امام صادق(ع)، گروهی از شیعیان بر این عقیده پای فشردند که امامت به فرزند ارشد ایشان یعنی اسماعیل رسیده است و برای تصدیق ادعای خود احادیث متعددی را به نقل از ایشان بیان داشتند. شاخه ای از این گروه بعدها موفق به تشکیل خلافتی شیعی در شمال افریقا شد و موسس آن اعلام سیادت نمود و بیان داشت که از نوادگان امام صادق و همان شخصی است که شیعیان به عنوان قائم انتظار ظهور او را می کشند. دعوت یا تب...