نمونه­های اندکی از هنر نقاشی دیواری از دوره‌های اشکانی و ساسانی برجای ‌مانده است و در این میان تعداد نمونه‌های موجود در ایران امروزی بسیار کمتر است اما همین نمونه­های انگشت‌شمار، نقشی مهم و اساسی را در بازنگری و تحلیل تاریخ تکوین هنر نقاشی دوران پیش از اسلام ایران ایفا می­کند. این دیوارنگاره‌ها در دو دوره و دو منطقه‌ی متفاوت در ایران و در یک نوع سبک و شیوه‌ی نقاشی نزدیک به یکدیگر دیده می‌شوند. ...

تحولات سیاسی، فکری، جهت گیری ها و برنامه ریزی های فرهنگی نقشی مهم در نوگرایی و ایجاد جریان های مهم نقاشی نوگرای ایران در دوران پهلوی دارد. این مقاله بر اساس مباحث و تحلیل هایی که ارایه می دهد نشان خواهد داد که سه رویکرد چپ گرایانه، ملی گرایانه و اسلام گرایانه در کنار اقدامات حکومتی، همچون پارادایم های حاکم بر نهادهای مختلف اجتماعی، به ویژه نهاد سیاست و فرهنگ، تحولات نقاشی معاصر ایران را در دورا...

تصویر گل در نقاشی ایران همواره از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و روش بکار گیری آن در نقاشی ایران از اهمیت خاصی، برخوردار است. موضوع مورد بررسی در این رساله" سیر تحول تصویر گل در نقاشی ایران، از دوره صفویه تا اواخر دوره قاجار" است. ابتدا پیشینه ای از حضور گل در ادوار گذشته هنر ایران در بسترهایی نظیر؛ نگارگری، نقاشی، تذهیب، گل و مرغ، تجلید و نقاشی دیواری آورده شده وبه تاریخچه مختصری از آن اشاره ...

مسئله ی تحقیق حاضر، بررسی چگونگی بازتاب ادبیات در نقاشی و نگارگری معاصر ایران است و اینکه هنرمندان معاصر تا چه اندازه به ادبیات و بازتاب آن در آثارشان توجه نشان می دهند. میزان رویکرد هنرمندان معاصربه ادبیات در میان مکاتب تشکیل شده دوره معاصربه طور مجزا بررسی شد. تحقیق به روش توصیفی _ تحلیلی انجام شد. نتیجتاً گفته شد که رویکرد هنرمندان به ادبیات هر چند بسیارکم و قلیل است، در میان سیل آثار هنری مع...

با توجه به وسعت و اهمیت زبان نمادها و نشانه ها در سطح فرهنگ دینی و اساطیری کشورمان و اهمیت شناخت این زبان پویا و وسیع به عنوان حرکتی زیربنائی می تواند سهم ویژه ای در رشد و ارتقا دیدگاهها و بازشدن دریچه های تازه بر روی هنرمندان نوخواه و نوجو شود. از جمله نکات و سئوالاتی که بنده در طی رساله به دنبال پاسخ گوئی به آنها بودم. - آیا نمادها می توانند ابعاد وجودی و معرفتی انسان را تبیین نمایند؟ و راه ش...

واکاوی همکنشی ادبیات با هنرهای مختلف از جمله هنر نگارگری عرصه‌ای پویا در ادبیات تطبیقی قلمداد می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی میان‌رشته‌ای در این حوزۀ مطالعاتی، انتقال معنا از ادبیات به نقاشی و پیوندهای روایت - متن پیرزن و سلطان سنجر در مخزن‌الاسرار نظامی با روایت - نگارۀ پیرزن و سلطان سنجر رقم سلطان محمد تبریزی را کاویده‌است. کشف گسست‌ و پیوست‌های روساختی و ژرف‌ساختی میان دو متن ادبی و نگارگرانه...

در این پژوهش به بررسی جایگاه نقد در نقاشی معاصر ایران پس از 1380 پرداخته شده است. هنر معاصر ایران پس از سال 1380 که اولین نمایشگاه هنر مفهومی برگزار شد دچار تحولات قابل مشاهده ای شد. که البته این تغییرات در هنر نقاشی چه به لحاظ مضمون و محتوا و چه به لحاظ ابزار و روش بیان بی تاثیر نبوده اند. در ارتباط با تغییراتی که در هنر یک دوره رخ می دهد می توان نقد را بسیار موثر دانست. اما آیا نقد به صورت یک...

سیر تحول نقاشی ازبکستان با توجه به پیشینۀ غنی دیوارنگاری و نگارگری مکتب بخارا، به شناخت جریانات هنریِ نقاشی معاصر ازبکستان کمک خواهد کرد. چرا که نقاشی معاصر این کشور از دید پژوهشگران دور مانده و نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها نیز پژوهشی جدی به نقاشی معاصر و جریانات مرتبط با آن اختصاص نیافته است. از این جهت نویسندگانِ مقاله، بنا به ضرورت، درباره هنر منطقه آسیای مرکزی به ویژه نقاشی ازبکستان ک...

نقاشیهای سده های دوازده و سیزده هجری، مقدمه ای است در پی گیری و کنکاش مبنای هویت . وام گیری هنر این دوره، بدعتی به شمار نمی رود. اخذ ارزش های فرهنگی بیگانه، به دنبال نیاز به تحول و به انتها رسیدن انگیزه های حیات بخش هر عصری، اجتناب ناپذیر است . هنر تصویری ایران پس از قرن سیزده هجری اما، به دوره ای انجامیده که در پی ویران شدن تکیه گاه هنرمند و طرح سئوالات متعددی که با سرازیزری سیل اطلاعات بیگانه...

گیاه در ایران همواره مورد توجه بوده است و استفاده از آن در نمادها و استعارات و کنایه‏ها از قدمتی طولانی برخوردار است. نمادهایی چون درخت زندگی، باغ بهشت، رستاخیز گیاهان و ... در آثار هنری به جا مانده از قبل و بعد از اسلام به وفور استفاده شده است. چنین نمادهایی بیانگر ابعاد مختلف حیات مادی و ذهنی ایرانیان بوده است. این پژوهش ضمن بیان پیشین? حضور گیاه در اساطیر و هنر و ادب و عرفان ایران، به استفاد...