هر مکتب ادبی‌ دارای یک ایدئولوژیِ غالب است که عموما در هیات نمادها یا اصطلاحات هرمونتیکیِ پربسامد متجلّی می‌شود؛ دو اصطلاح تامل‌برانگیزِ «صلح کل» و «وسعت مشرب» که نمود بسیاری در شعر شاعران سبک هندی، چون صائب، بیدل، طالب، فیضی و عوفی و... دارد، از جملۀ چنین اصطلاحاتی است. بررسی نمودهای این دو اصطلاح پرتکرار، آگاهی‌های فراوانی در زمینۀ هستی‌شناسی این مکتب ادبی و از جمله تناظر آن با پلورالیسم دینی در ...

در چند دهۀ اخیر «نقد روان کاوانه» از پویاترین و پرکاربردترین رویکردهای نظریۀ ادبی معاصر بوده است. فروید، یونگ و لکان مهم ترین چهره های روان کاوی در قرن بیستم بودند که با استفاده از مفاهیم رایج در نظریۀ روان کاوی خود، در خوانش متون ادبی تحولی بزرگ پدید آوردند؛ اما در عرصۀ نقد ادبی، پژوهشگران ما از یک سو، کمتر به نقد روان کاوانه پرداخته اند، و از سوی دیگر، تحقیقات محدود آنها بیشتر به آثار ادبی در...

درباره دانش تفسیر در سنت یهودی - مسیحی آثار چندانی به زبان فارسی موجود نیست، از این رو تقویت ادبیات این موضوع برای جامعه علمی ما امری لازم و ضروری است. کتاب حاضر که ترجمه کتاب علم التفسیر است، به معرفی جامع تاریخچه، مکاتب و روش های تفسیری کتاب مقدس از آغاز پیدایش تا عصر حاضر پرداخته است. شناخت کتاب مقدس، تحولات تفسیری آن، گزارش و بررسی رویکردهای فلسفی، هرمنوتیکی، زبان شناختی، ادبی و بلاغی به تف...

مکاتب نگارگری ایرانی در هر دوره ای دارای ویژگی هایی منحصر به فرد بوده است که نگارگران براساس شرایط خاص زمانی و مکانی به مصورسازی کتب ادبی و مذهبی پرداختند. از این رو می توان با بررسی هر یک از این مکاتب به ویژگی-های فرهنگی هر دوره دست یافت. مکتب هرات یکی از مهمترین مکاتب نگارگری ایران است. معراج نامه ی میرحیدر که به واقعه ی معراج پیامبر اسلام(ص) اشاره دارد معرف هنر نگارگری این دوره است. به نظر م...

پیوند ادبی، به عنوان یکی از راه های دادوستد فرهنگی، میان نویسندگان و شاعران عرب و مغرب زمین به شمار می رود، برای این که بدانیم این دو ادبیات از چه زمانی این تبادل فرهنگی را آغاز کردند؟ و در چه زمینه هایی این تبادل صورت گرفت؟ و چه نتایجی به بار آورد؟ لازم است این دادوستد دو سویه را در دو مرحله ی متفاوت بررسی کرد: نخست مرحله ای که نویسندگان و شاعران مغرب زمین با استقبال از آثار ادبی مشرق زمین چون...

در مقالة حاضر سعی شده است نشان داده شود ادبیات داستانی نوین ایران از ادبیات داستانی جهان تأثیر پذیرفته است. با مطالعة آثار داستانی معاصر روشن می شود که ایرانیان پس از آشنایی با آثار ادبی مدرن دنیا، تحت تأثیر شیوه ها و مکاتب ادبی جهان قرار گرفتند.  بنابر برخی ملاحظات سیاسی و ایدئولوژیک، تأثیرپذیری داستان نویسان ایرانی از آثار ادبیات روسیه، بیش از سایر کشورها بوده است. مؤلفان با انتخاب داستایوسکی...

چکیده: رویکرد تأملی، تفکر عمیق انسان در طبیعت ، ماوراء طبیعت، انسان و هستی او ست . این گرایش، درشعرمعاصرعرب بویژه بین شاعران ادبیات مهجر، عمق بیشتری پیدا کرده و شاعران مقاومت فلسطین نیز تحت تأثیر بحرانهای سیاسی و اجتماعی سرزمین اشغالی، مکاتب ادبی غرب و پدیده غربت و تبعید، به این گرایش روی آوردند. از بین شاعران فلسطینی، محمود درویش به سبب تجارب شعری و فرهنگ غنی، متأثر از طبیعت فلسطینی و ...

با رشد و گسترش مطالعات میان رشته ای، امروزه تعامل بین ادبیات و دیگر شاخه های علوم انسانی – از جمله روانشناسی- در عرصة نقد و نظریه پردازی ادبی رواج بسیار یافته است. روانشناسی انسان گرا از مکاتب روانشناختی نیمة دوم قرن بیستم است که با محور قرار دادن انسان و استعداد های سرشار او، با ارائه ایده ها و الگوهایی مرتبط با حیات فردی و اجتماعی آدمی نظیر خلاقیت، خودشناسی، تجارب متعالی، استقلال و … رشد و شک...

با رشد و گسترش مطالعات میان رشته ای، امروزه تعامل بین ادبیات و دیگر شاخه های علوم انسانی – از جمله روانشناسی- در عرصة نقد و نظریه پردازی ادبی رواج بسیار یافته است. روانشناسی انسان گرا از مکاتب روانشناختی نیمة دوم قرن بیستم است که با محور قرار دادن انسان و استعداد های سرشار او، با ارائه ایده ها و الگوهایی مرتبط با حیات فردی و اجتماعی آدمی نظیر خلاقیت، خودشناسی، تجارب متعالی، استقلال و … رشد و شک...

چکیده بعد ازجنگ جهانی دوم ،اوضاع سیاسی واجتماعی جامعه ی ایران و عراق وبه تبع آن اوضاع ادبی دچار تغییر بنیادین شد.آشنایی ادیبان وشاعران با ادبیات جهانی ،افقهای نوینی در برابر آنها گشود و مکاتب ادبی مختلفی متولد شد.یکی از این مکاتب،سمبولیسم اجتماعی است.سیاب ونیما از پیشگامان واقعی این مکتب در شعر عربی و فارسی می باشند وبه پدران شعر نومشهور گشته اند. آن دو باتکیه بر میراث ادبی گذشته و ارزش ها ی ا...