در دورة فترت پس از جنگ آنقره (804ق./1402م.)، جریان سیاسی- ‌مذهبی وابسته به مدارس به مانند دولت عثمانی دچار اضطراب و پریشانی شد. با توجه به اینکه عملاً حاکمیت تثبیت­شده و قدرتمندی برای پشتیبانی از آنها در جامعة عثمانی وجود نداشت، حضور تأثیرگذار آنها در جامعه به­شدت در مقایسه با ادوار پیش سستی گرفت. این واقعیت، مدرسیان و جریان مدرسی را به این نتیجه رساند که آنها برای پیشبرد اهداف مذهبی و عقیدتی خو...

مقاله حاضر مبین گزارش شمس الدین بیگ (سفیر عثمانی)از تحولات مشروطه خواهی در ایران است.وی به مدت سیزده سال(1326-1313ه ق )مقام سفارت کبرای دولت عثمانی را در ایران داشته و هم چنین به مدت چند سال، برخوردار ازمقام «مقدمه السفرا» بوده است.همین موضوع، نشان دهنده جایگاه بالای او در نزد سفرای کشورهای دیگر و دستگاه حاکمه قاجاری می باشد.او دراین گزارش در مقام شاهد و ناظری بیرونی، تحلیل و برداشت خود از تحول...

اتحاد اسلام نام سازمانی است که جایگاه آن در استانبول بود. این سازمان از آغاز دهه‌ی ۱۸۹۰ توسط برخی نویسندگان و مذهبیون هم چون سید جمال الدین اسد آبادی پدید آمد. اتحاد اسلام به دنبال جلب حمایت مسلمانان از خلافت اسلامی(عثمانی) و مبارزه با کشورهای استعمارگر بود. هیئت اتحاد اسلام، نام گروهی است که با آغاز جنگ نخست جهانی و تجاوز روسیه، بریتانیا و عثمانی به خاک ایران، توسط ناسیونالیست‌های دین مدار تاس...

دولت های ایران و عثمانی را می توان واپسین دولت های بزرگ اسلامی دانست که طی چندین سده بر بخش بزرگی از جهان فرمانروایی کردند . این دولت ها که در تداوم سنن حکومت های شرقی – اسلامی مانند عباسی ، غزنوی و سلجوقی به وجود آمده بودند به نوعی در امتداد و تداوم بخش جوهره ی رفتار و سازمان حکومتی آنان بودند . هر گاه سخن از سنن حکومت های شرقی – اسلامی به میان می آید از دولت های ایران و عثمانی می توان به عنوا...

پیش از اینکه واسکودوگاما از دماغه ی امید نیک به اقیانوس هند راه یابد و در پی او آلبوکرک به تاراج شاخ افریقا ، خلیج فارس و شبه قاره ی هند بپردازد، مراکز تجاری مهمی چون بندر بصره وبندر محمره (خرمشهر) با هم رقابت سالم و رو به رشدی را داشتند در پی اکتشافات جغرافیایی اواخر سده پانزده میلادی/نهم هجری قمری، و اوایل سده شانزدهم شرایط در خلیج فارس دگرگون شد. پرتقالیان که توانسته بودند در کرالا جنوب غربی...

پژوهش‌ها و اسناد بسیاری، نشانگر تاثیرپذیری کتاب‌آرایی عثمانی از فرهنگ و هنر همسایه شرقی آن «ایران»، از آغاز شکل‌گیری نخستین کارگاه‌های هنری عثمانی تا دوران افول سنت کتاب‌آرایی در این منطقه است. نخستین نسخ مصور کارگاه‌های کتاب آرایی عثمانی در نیمه دوم قرن نهم هجری، با الگو قرار‌دادن مکاتب هنری ایران تولید شدند و بعد از آن نیز تاثیر هنر ایرانی تا پایان رونق سنت کتاب آرایی عثمانی در نیمه دوم قرن ی...

پدیده زیارت شهرهای مقدس عراق در دوره قاجاریه، به عنوان یکی از نقاط اتصال جامعه ایران و عثمانی تلقی می‌گشت. اگرچه این پدیده تا پیش از دوره قاجار، با ابعاد فرهنگی اجتماعی و اقتصادی خود هم‌چنان وجود داشت، در این دوره تحت تأثیر برخی عوامل نظیر افزایش تعداد زوار، رواج مناسبات دیپلماتیک میان دولت‌ها و نیز تحولات منطقه‌ای، ابعاد سیاسی نیز به خود گرفت و به مسأله‌ای پیچیده و تأثیرگزار در روابط ایران و ع...

سگبانی، از مشاغل درباری دولت های مسلمان ایرانی و عثمانی، جایگاه ویژه ای در امور مربوط به شکارداشته است. این شغل در نظام دیوان سالاری عثمانی– نسبت به تشکیلات اداری سایر حکومت ها-برجسته تر شده و از جهت وظایف و اهمیت دگرگونی های بسیاری است. شرایط حاکم بر دیوانسالاریعثمانی، سگبانان را ناگزیر می کرد که به صورت فرعی به نظامی گری نیز بپردازند. به مرور زمان، وظایفدرباری سگبانان به فراموشی سپرده شد و آن...

نویسنده، در این نوشتار بر آن است تا رویکرد دولت‏مردان عثمانی به مقوله اصلاحات و ضرورت‏های آن را بررسی کند. پرسش‏هایی مانند این که امپراتوری عثمانی در چه شرایطی اصلاحات را به مثابه یک راه‏حل برگزید؟ اندیشه‏ها و تحولات تأثیرگذار بر اصلاحات کدامند؟ برداشت سلاطین عثمانی از راه اصلاحات (در زمان طرح آن) چه بوده است؟ در این میان نقش عوامل خارجی به ویژه غربی‏ها در اصلاحات نیز از مسائل مهمی است که نگارن...