آنچه از این س تحت عنوان "ملاحظاتی در باره منظومه ویس و رامین" خواهد آمد شامل سه بخش است . بخش اول مقایسه هائی است بین این منظومه و دیگر منظومه های عشقی که در ابتدا به شرح خلاصه داستانهای ویس و رامین، خسرو و شیرین، ایزوت و تریستان و رام و سیتا پرداخته شده ویس از آن مقایسه هریک از داستانهای مزبور است از نظر وجوه تشابه و تمایز بین داستان عشقی ویس و رامین و دیگر داستانها. علت انتخاب داستانهای خسرو ...

ما در این تحقیق آثار عرفانی عطار را مورد مطالعه و بررسی قرارداده ایم تا مضامین مشترک عرفانی را که در هر چهار اثر عرفانی او آمده است بیابیم و بدین طریق مضامین عرفانی پربسامد و در نتیجه تفکر و جهان بینی عطار را بشناسیم.

منظومه سرایی در دوره معاصر ( از آغاز مشروطیت در 1285 ش تا پیروزی انقلاب اسلامی در 1357 ) تحولاتی از نظر سبک و نوع بیان ، درونمایه ها، مضامین و نوع قالب پیدا کرده است که چگونگی تحول و علل و عواملش دقیقا روشن نیست. در این رساله هر یک از منظومه های معاصر از جنبه های مختلف نظیر عناصر داستان ، سبک شعر، درونمایه ، مضامین ، قالب و تاثیر عوامل اجتماعی و سیاسی ، به طور جداگانه بررسی شده است . پس از بررس...

وجود هشت نظیره و پنج ترجمه از حُسن و دل، به زبان­های مختلف از جمله انگلیسی و آلمانی، نشان دهندة توجه دیگر ملل به این منظومة عاشقانة صوفیانه فارسی و اهمیت آن است. پژوهشگران بسیاری به دنبال یافتن سرچشمه­های تأثیرگذار بر خلق این اثر بوده­اند و منابعی را نیز برشمرده‌اند، اما تا کنون به تقلید سیبک نیشابوری از منظومة خسرو و شیرین نظامی؛ یعنی مهم­ترین سرچشمة این اثر پی نبرده­اند. پنهان ماندن شباهت­های ...

منظومه های گُل و نوروز و همای و همایون خواجو کرمانی از منظومه های مطرحِ عاشقانه، در ادب فارسی به حساب می آیند. در این آثارنامه های عاشقانه ای ملاحظه می شود، این منظومه ها از زوایای مختلفی مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است؛ اما نامه های موجود در آنها که اغلب بین عاشق و معشوق مبادله شده مورد پرداخت قرار نگرفته است، باید دید که این نامه ها در چه شرایط رد و بدل شده اند ؟و درون مایه آنها چه بوده و چه...

شاید هیچ گوینده و متفکری چون حکیم عمر خیام نیشابوری، مورد توجه و اقبال جهانیان نبوده است و هیچ اثری چون رباعیات وی موضوع گفتگوها، بحث­ها، پژوهش­ها، ترجمه­ها و نقدهای جهان شرق و غرب قرار نگرفته است. اعتقاد بنده براین است که تبیین اندیشه خیامی جز از خلال رباعی­های مقبول­الاصاله وی میسر نیست و آن­چه اصالت هر رباعی را تأیید می­کند، سازگاری و توازن مفاهیم آن است با سایر رباعی­هایی که مجموعاً «منظومه ...

در سلسله روایاتی که از پهلوانی‌های رستم در دوران جوانی‌اش‌ به دست ما رسیده است با دو روایت منظوم روبه‌رو می‌شویم که به «ببر بیان» و «داستان پتیاره» اشتهار دارند. موضوع این دو منظومه که تاکنون پیرایش و تصحیح نشده‌اند، چنین است که رستم برای نبرد با اژدهای مخوفی به سرزمین هندوستان می‌رود و با تدبیری که می‌اندیشد آن اژدها را از بین می‌برد. با وجود آنکه این دو منظومه از نظر مضمون مانند یکدیگرند، م...

یکی از منظومه‌های ناشناختۀ طبی قرن هشتم، نسخۀ طب منظوم اثر حکیم عبدالکریم اعرج متخلص به عجزی است که با شمارۀ 757 در کتابخانۀ مدرسۀ عالی سپهسالار نگهداری می‌شود و در 6896 بیت با خط نستعلیق کتابت شده است. این اثر در 433 صفحه و در قالب مثنوی و وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مثمن مقصور) در قرن هشتم سروده شده است. هدف این نوشتار، بررسی و تحلیل نسخۀ طب منظوم و نیز آشنایی با مفاهیم پزشکی ق...